Việt Nam và Sri Lanka thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 20/07/1970 đã phát triển tình hữu nghị và hợp tác đa chiều thông qua trao đổi các chuyến viếng thăm cấp cao và thiết lập các Hiệp hội Hữu nghị và song phương hợp tác. Từ lâu, nhân dân hai quốc gia đã có sự đồng cảm và ủng hộ lẫn nhau trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của mỗi quốc gia. Nhiều người dân Sri Lanka đã từng xuống đường tham gia biểu tình chống chiến tranh Việt Nam. 

Sri Lanka đã ủng hộ rất đắc lực cho giới phật tử của miền Nam Việt Nam. Cố Trưởng lão Hòa thượng Narada (1898-1983) đứng đầu danh sách các ủng hộ viên và đã có 17 chuyến du hành cho những công tác phật sự đến xứ sở này. Lực lượng Phật giáo Quốc gia (The Bauddha Jatika Balavegaya (BJB) (Buddhist National Force) do Cư sĩ L.H. Mettananda (1894-1967) lãnh đạo, đã thúc đẩy chiến dịch phản đối chung. Nhiều buổi họp công chúng và nhiều cuộc biểu tình đã được tổ chức trên toàn quốc. 

 

Tại trường Đại học Ananda ở Colombo, một cuộc họp đã diễn ra do sự bảo trợ của Lực lượng Phật giáo Quốc gia, theo sau một cuộc biểu tình ba tiếng đồng hồ ở Colombo, kêu gọi Chính phủ Sri Lanka dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Sri Lanka, nữ Cư sĩ Sirimavo Bandaranaike (1916-2000) mở rộng sự ủng hộ tối đa cho các phật tử đang bị đàn áp ở miền Nam Việt Nam.

 

Thủ tướng Chính phủ Sri Lanka, nữ Cư sĩ Sirimavo Bandaranaike tỏ ra rất có cảm tình với cuộc tranh đấu cho Phật giáo, đã lập tức chỉ thị cho Cư sĩ RSS Gunawardena (1899-1981) là Đại sứ của Sri Lanka ở Liên Hiệp Quốc công bố về pháp nạn của phật tử Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc. Lời kêu gọi của ông được trình bày rõ ràng và thẳng thắn, với những bằng chứng biện minh và những tin tức dồn dập được truyền đi hàng ngày về sự đàn áp Phật giáo ở miền Nam Việt Nam, đã đưa đến kết quả là Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã ra quyết định ngày 8 tháng 10 cử một phái đoàn qua miền Nam Việt Nam đi tìm hiểu sự thật về những lời tố cáo đàn áp Phật giáo. Chính trong khi phái đoàn Liên Hợp Quốc đang ở tại Việt Nam thì chính quyền của Tổng thống Ngô Đình Diệm đã bị lật đổ qua cuộc đảo chính của quân đội ngày 02/11/1963 (17/09/Quý Mão).

Từ trong phong trào đó, Hội đoàn kết Sri Lanka – Việt Nam được thành lập năm 1966. Dù thế giới trải qua bao thăng trầm, nhưng tình đoàn kết Việt Nam – Sri Lanka vẫn không hề đổi thay. Kể từ khi Việt Nam mở lại Đại sứ quán tại Colombo năm 2011, quan hệ song phương tiếp tục phát triển tốt đẹp, hai bên trao đổi nhiều đoàn cấp cao.

Trong những năm gần đây, thương mại giữa hai quốc gia đã tăng đáng kể, đạt đến 192 triệu USD vào năm 2015 và 325,6 triệu USD vào năm 2016. Hai bên đã thành lập một tiểu ban về thương mại chung trong khuôn khổ của Ủy ban Hỗn hợp vào tháng 08/2014, đồng thời thỏa thuận sớm thương lượng và ký kết một Hiệp định Thương mại ưu đãi với mục đích thúc đẩy các hoạt động thương mại.

Các quốc gia đã xác định được các khu vực xúc tiến đầu tư, với các mặt hàng dệt may, cao su, điện tử, chế biến nông sản, thực phẩm, đá quý và đồ trang sức của Việt Nam và sản xuất cơ giới nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, sản xuất dầu khí và nhựa của Sri Lanka và sản xuất vật liệu xây dựng.

Đến cuối năm 2016, Sri Lanka có 15 dự án đầu tư đang hoạt động với số vốn 83,77 triệu USD ở Việt Nam, đứng thứ 48 trong số các nhà đầu tư nước ngoài. Các quốc gia đã hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản với Việt Nam giúp Sri Lanka với kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực và thiết kế kế hoạch trong nuôi trồng thủy sản. Sri Lanka đã ủng hộ Việt Nam trong sản xuất dầu khí.

Sri Lanka có nhiều kinh nghiệm trong các vấn đề Tư pháp và Luật pháp quốc tế và sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam, đặc biệt là trong việc áp dụng Công ước năm 1982 về Luật biển. Các nước đã ký Hiệp định về hợp tác giáo dục và tư pháp.

Hai quốc gia Sri Lanka - Việt Nam đã cùng phối hợp hiệu quả tại các diễn đàn trong khu vực và quốc tế. Sri Lanka đã công nhận Việt Nam là một nền kinh tế thị trường đầy đủ và khẳng định sự ủng hộ đối với Việt Nam ứng cử vào ghế Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (2020-2021) và Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc (2016-2018).