CHƯƠNG 7: LỜI KHUYÊN TÂM HUYẾT
Tìm hạnh phúc đến từ ngoài là điều thật bấp bênh, bạn chỉ có kiệt sức vì đau khổ, không bao giờ toại ý, không cùng tận.
NĂNG LỰC CỦA LÒNG TỐT
Chỉ cần áp dụng một phương pháp chuyển tâm của Đại thừa cũng đủ che chở mình một cách tốt nhất. Thí dụ, bạn có thể áp dụng bài kệ trong Lama Chopa:
Hỡi bậc thầy thánh thiện từ ái, xin gia hộ cho con có thể nhận chịu mọi nợ nghiệp, chướng ngại, khổ đau của mọi người, và cống hiến cả thân lẫn công đức của con cho họ. Bằng cách ấy con mong đưa tất cả chúng sanh đến an vui.
Chỉ cần áp dụng một bài kệ này trong mọi trường hợp, cũng đủ giúp bạn luôn phát tâm bồ đề, quên mình để thương yêu kẻ khác.
Tu tập tâm bồ đề là cách hữu hiệu nhất để tự giữ mình. Nó bảo vệ bạn chắc chắn hơn rất nhiều kiếp học võ karate để tự vệ. Sự thực chứng tâm bồ đề duy nhất này là tối thượng.
Khi bạn chưa thay tâm chuyển tánh, thì luôn luôn có kẻ thù sẵn sàng hại bạn. Dù có sở hữu một lượng bom nguyên tử nhiều hơn số bụi trên trái đất, bạn cũng không tài nào tiêu diệt được phiền não của chính mình hay của người khác. Dù bạn có chất bom nguyên tử đầy cả bầu trời cũng không ăn thua gì, chẳng những chúng không bảo vệ được bạn mà còn tiêu diệt bạn. Năng lực của bao nhiêu bom nguyên tử ấy hoàn toàn vô nghĩa so với năng lực của thiện tâm. Nếu tất cả mọi người trên thế giới đều có bồ đề tâm, ta có thể nói lời từ biệt với sung ống, bom đạn, quân đội và cảnh sát. Lama Yeshe thường nói: “Mỗi ngày ăn một trái táo thì có thể bảo bác sĩ đi chỗ khác chơi; một ngày có thiện tâm thì có thể tránh xa được kẻ thù.”
Nếu một quốc gia thay vì đặt tất cả nỗ lực vào phát triển quân sự, biết dốc toàn lực vào phát huy tinh thần, đào luyện tâm tốt, thì quốc gia ấy nhờ năng lực thiện tâm, sẽ dễ bình an.
Một quốc gia dù mạnh về quân sự đến đâu cũng không bao giờ dám quả quyết là đánh bại được quân thù. Có nhiều nhân lực và vũ khí chưa chắc sẽ luôn luôn thắng trận. Sự toàn thắng chỉ xảy ra khi quốc gia ấy chủ trương phát huy tinh thần và phát triển thiện tâm, mọi người đều có tinh thần trách nhiệm. Khi đánh mất chủ trương ấy thì mọi rắc rối sẽ tiếp theo. Hàng tỷ Mỹ kim quốc phòng có thể được dùng vào vô số việc phục vụ đại chúng, giải quyết những khó khăn cho dân đem lại tiện nghi cho đời sống họ.
NHỮNG LỢI LẠC CỦA PHÁP CHUYỂN TÂM TRONG ĐẠI THỪA
Khi đã sẵn sàng để tu tập pháp này, nghĩa là vận dụng cả khổ lẫn vui để tu tập, ta khởi tâm yêu thương mọi người và sẵn sàng xả thân chịu khổ một mình thay cho tất cả chúng sinh. Đây là khởi đầu của hạnh phúc chân thật. Khi không còn sống ích kỷ như trước, bạn sẽ luôn luôn sung sướng. Dù đời bạn gặp bất cứ chuyện gì, nó chưyển biến cách nào bạn cũng vẫn an nhiên.
Khi tu pháp chuyển tâm của Đại thừa thì tâm bạn trở nên mềm mại khinh khoái, bạn mở rộng tấm lòng ra. Bạn không còn dễ nổi sân như trước và người ở gần bạn sẽ cảm thấy rất thoải mái. Tâm bạn đầy hạnh phúc và can đảm, dù đi đến đâu bạn cũng luôn sống trong niềm tưởng và an lạc cả ngày lẫn đêm. Không gì chướng ngại sự tu tập của bạn, mọi nghịch cảnh đều hóa ra là những điềm lành. Chuyện gì cũng là dấu hiệu tốt, tâm bạn luôn hài lòng, hạnh phúc và bình an.
Vào thời đại này, không có áo giáp nào, sự bảo hộ nào kiên cố bằng pháp tu chuyển tâm. Tu theo pháp này, nghĩa là không để mình bị điêu đứng vì những rắc rối, thì tự nhiên bạn giải thoát được rắc rối, cũng như một đạo quân bỏ xuống hết binh khí. Bạn lại còn có thể bình phục một cách bất ngờ khỏi những căn bệnh hiểm nghèo.
Khi bạn tu tập pháp chuyển tâm theo Đại thừa, thì không một hữu tình hoặc vô tình nào có thể hại bạn. Ngay cả khi nhắm mắt xuôi tay, bạn cũng vẫn có thể áp dụng pháp chuyển tâm và tu tập tonglen. Người có thể chết với tâm yêu thương mọi người là kẻ có tâm đại bi, tự mình đã vững. Nếu bạn chết trong khi tâm tu pháp tongen (cho ra sự vui, rước vào đau khổ) với tâm bồ đề thì bạn không thể tái sinh vào các đọa xứ. Không bao giờ có chuyện ấy. Với tâm tràn ngập hoan hỷ, không chút khó khăn, tự nhiên bạn có thể thay cho tất cả chúng sinh mà kinh qua cái chết. Tu tập như thế, bạn luôn ban cho mình sự giải thoát. Đây là ý nghĩa của cảnh giới thiền của Bồ tát được gọi là Hoan Hỷ địa.
LỜI KHUYÊN TÂM HUYẾT
Bậc trí khi thấy tất cả hạnh phúc đau khổ đều do tâm, thì chỉ tìm hạnh phúc ngay nơi tâm mình, không cầu gì ở ngoài. Tâm có tất cả suối nguồn của an lạc. Ta có thể thấy điều này trong pháp chuyển tâm, nhất là khi vận dụng khổ đau để đạt đến giác ngộ. Khi bạn không nghĩ về lợi lạc của những chuyện rắc rối, không đưa chúng vào pháp chuyển tâm của Đại thừa, mà chỉ nghĩ đến những bất lợi, thì bạn gán cho những vấn đề bạn gặp một cái tên là rắc rối, và khi đó với bạn chúng trở thành rắc rối thực. Bởi thế, chính cái tâm bạn tạo ra những vấn đề.
Đây là một cách để mô tả tại sao các rắc rối đều bắt nguồn từ tâm bạn. Cũng tương tự, khi bạn nghĩ đến lợi lạc của rắc rối và vận dụng nó trong pháp tu đại thừa. Khi bạn chấm dứt tư tưởng chán ghét những rắc rối, khởi tâm yêu thích chúng, thì những rắc rối lại có vẻ là điều lợi ích tuyệt diệu.
Bất cứ hạnh phúc nào bạn cảm thấy được đều đến từ tâm bạn, từ nỗi khoan khoái khi có ngọn gió nhẹ thổi qua vào một ngày nóng bức, mọi an vui hạnh phúc suốt con đường đưa đến giác ngộ đều do tâm mà có, được chế tạo trong cơ xưởng nội tâm của bạn.
Tất cả nguyên nhân cũng đều ở trong tâm bạn. Vì những tư tưởng trong tâm là nhân của hạnh phúc, nên hãy tìm hạnh phúc từ chính tâm mình. Tìm hạnh phúc ngay nơi tâm là điểm then chốt của Pháp, lời Phật dạy, và việc tu luyện chuyển tâm là phương pháp sáng sủa nhất, thiện xảo nhất để tìm hạnh phúc ngay nơi tâm mình.
Hạnh phúc của bạn không tùy thuộc một điều gì ở ngoài, không do ai giận bạn hay chê bạn. Khi có người giận ta, thì nhờ nhìn họ với tâm đại bi, ta sẽ thấy họ thực đáng thương. Nhìn với tâm từ mẫn, thâm tâm bạn cảm thấy nồng ấm đối với họ, chỉ thấy vẻ dễ thương nơi họ. Vận dụng pháp chuyển tâm thì bạn có thể thấy người ấy vô cùng quý báu, tử tế nhất trên đời, quý hơn cả triệu Mỹ kim hoặc núi vàng. Trong tất cả chúng sinh, họ là người quý nhất, tử tế nhất.
Dù ai hại bạn đến cỡ nào bằng thân, lời, ý dù ai thật sự có ý định làm bạn tổn thương, khi vận dụng pháp chuyển tâm bạn cũng thấy điều họ làm thật lợi lạc cho sự tu tâm của mình và điều ấy khiến bạn rất sung sướng. Bạn có thể thấy rõ ràng sự sung sướng này là do tâm bạn mà có, chứ không phụ thuộc vào việc người khác đối xử với bạn thế nào, hay họ nghĩ gì về bạn.
Những gì mà bạn cho là rắc rối đáng lo là do tâm bạn; những gì bạn cho là vui vẻ đáng mừng cũng do tâm bạn. Hạnh phúc của bạn không lệ thuộc bất cứ gì ở ngoài tâm.
Người ngu dại thì chỉ tìm hạnh phúc ở ngoài, chạy đôn chạy đáo, để mình luôn bận rộn với nỗi mong chờ hạnh phúc. Nếu bạn tìm hạnh phúc từ ngoài mình, thì bạn sẽ không có tự do, luôn gặp vấn đề, và không bao giờ hoàn toàn thỏa mãn. Bạn không thể hoàn tất việc gì, không thể thấy gì cho rõ, cũng không thể phán đoán cho chính xác. Luôn luôn có quá nhiều việc phải lo. Lại còn nỗi lo trộm cướp và kẻ thù nữa chứ. Thực rất khó mà có được niềm thỏa mãn toàn vẹn, thành công hoàn toàn.
Thầy Jigme Tenpei Nyima đưa ra ví dụ như sau: “Dù con quạ có ra sức đến mấy để mớm thức ăn cho một con chim cu mới nở, chim cu cũng không bao giờ có thể thành quạ được”. Cũng thế, không có gì đáng tin cậy khi tìm hạnh phúc từ ngoài, bạn chỉ có kiệt sức với nỗi khổ đau vô tận vì không bao giờ được thỏa mãn. Rồi thầy kết thúc lời giải thích về việc vận dụng khổ đau trên đường tu tập như sau: “Đây là lời khuyên tâm huyết của tôi, một lời khuyên đúc kết từ cả trăm điều vào một. Nghĩa là cả trăm mẫu chỉ giáo tu tập đã nhập vào một lời khuyên tâm huyết này, làm sao vận dụng khổ đau trên đường đến giác ngộ trong pháp tu của Đại thừa giáo”.
Có lẽ bạn không nghe được gì mới mẻ trong giáo lý này, nhưng nếu thực hành lời khuyên trên, bạn sẽ thấy ngay lợi lạc chắc chắn. Nhưng nếu không thực hành, thì dù trong trí bạn có cả một thư viện tàng trữ giáo lý về pháp chuyển tâm, những vấn đề rắc rối của bạn vẫn còn nguyên vẹn. Pháp chuyển tâm của Đại thừa là con đường hữu hiệu nhất để chuyển hóa những đau khổ trên đời thành ra phúc lạc. Hãy gắng thực hành giáo lý này càng nhiều càng tốt. Đây là điểm chính.