Thật Hiền đại sư, tự Tư
Tề, hiệu Tỉnh Am, người đời Thanh, con nhà họ Thời, ở Thường Thục.
Từ
thuở bé, Ngài không ăn cá thịt. Sau khi xuất gia, tham cứu câu “niệm
Phật là ai?”, được tỏ ngộ, nói: “Ta tỉnh mộng rồi!”. Từ đó, Đại sư đóng
cửa thất ba năm ở chùa Chân Tịch, ngày duyệt ba tạng kinh, đêm chuyên
trì Phật hiệu. Mãn thất, Ngài đến Mậu Sơn lễ Xá-lợi ở tháp A-dục Vương.
Nhằm ngày Phật Niết-bàn, Đại sư họp nhiều hàng đạo tục sắm lễ cúng
dường, rồi đốt ngón tay trước Phật, phát bốn mươi tám điều đại nguyện.
Lúc ấy, cảm Xá-lợi phóng ánh sáng rực rỡ. Đại sư làm bài văn “Khuyên
Phát Lòng Bồ-đề” để khuyến khích Tứ chúng, nhiều người đọc đều rơi lệ.
Lúc
lớn tuổi, Ngài về trụ trì chùa Tiên Lâm tại Hàng Châu. Năm Ung Chánh thứ
Bảy, Đại sư lập Liễn Xã, làm văn phát thệ giữa đại chúng, lấy trọn đời
tinh tấn tu Tịnh nghiệp làm kỳ hạn. Ngày chia nhật khóa làm hai mươi
phần, mười phần trì danh, chín phần quán tưởng, một phần lễ sám. Có nhà
tu Thiền hỏi về chỉ thú niệm Phật, Đại sư dùng lời kệ khai thị rằng:
“Một câu A-di-đà
Là
việc đầu công án
Không
thương lượng chi khác
Thẳng
ngay liền quyết đoán,
Ví
như đống lửa lớn
Nhảy
vào liền cháy tan
Lại
như gươm Thái A
Xông
vào liền đứt đoạn.
Sáu
chữ gồm nhiếp thâu
Tám
muôn tư pháp tạng
Một
câu giải quyết xong
Ngàn
bảy trăm công án.
Mặc
ai không thích nghe
Ta
tự tâm tâm niệm
Xin
bất tất nhiều lời
Gắng
một lòng không loạn”.
Niên
hiệu Ung Chánh thứ Hai, ngày mùng 08 tháng Chạp, Đại sư bảo chúng rằng:
“Tháng Tư sang năm ta sẽ đi xa”. Rồi đóng cửa thất, mỗi ngày niệm Phật
mười muôn câu.
Sang
năm, ngày 12 tháng 04, Đại sư bảo môn đồ rằng: “Từ đầu tháng đến nay, ta
đã hai phen thấy Tây Phương Tam Thánh, chắc là đến lúc vãng sinh!”. Nói
xong, liền làm kệ giã từ đại chúng.
Qua
hôm sau, Đại sư không ăn uống, cứ nhắm mắt ngồi thẳng. Đến canh Năm,
tắm rửa thay y áo. Bữa ấy tức là ngày 14, gần giờ ngọ, Đại sư lại nhắm
mắt xoay về Tây ngồi yên lặng. Hàng đạo tục các nơi nghe tin hội về đông
như chợ. Đại sư bỗng mở mắt nói: “Tôi về Cực Lạc không bao lâu sẽ trở
lại. Thoát ly sống chết là việc lớn, mỗi người nên cố gắng thanh tịnh
niệm Phật!”. Dặn dò xong, chắp tay xướng hồng danh Phật rồi thị tịch.
Thọ 49 tuổi.