1. Đừng  lãng phí thời gian
Trong cuộc sống, đôi khi có những lý  do khiến bạn vô tình bỏ phí 
thời gian của mình. Bạn hãy thử nghĩ xem mình có  rơi vào một trong số 
những lý do dưới đây hay không? 
- Do có quá nhiều việc để làm, tôi  không thể làm được việc gì đến nơi đến chốn cả!
 
Đây không phải là lý do thực sự khiến  bạn sử dụng thời gian của mình
một cách thiếu hiệu quả. Tại sao nhiều người  khác cũng sống trong một 
căn nhà bừa bộn, nhưng họ vẫn có thể sắp xếp, dọn dẹp  được? Khi biết tự
hỏi mình câu hỏi đó, bạn sẽ tìm được động cơ thúc đẩy mình biết  sử 
dụng thời gian một cách có hiệu quả hơn, chứ không còn phải bận tâm lo 
lắng  vì những lý do nhỏ nhặt không đâu trong cuộc sống. Một người có 
thể hoàn thành  nhiều công việc khác nhau trong một ngày. Dù rằng, bạn 
không thể tập trung chú  ý làm tốt được nhiều việc cùng một lúc, nhưng 
chắc chắn là bạn biết cách tổ chức,  sắp xếp các công việc vào các 
khoảng thời gian thích hợp để hoàn thành tốt mọi  việc trong ngày của 
bạn.
- Tôi còn nhiều thời gian, tôi có  thể làm việc đó sau!
 
Thật tức cười! Lý do này thoạt nghe  có vẻ trái ngược với lý do ở 
trên. Nhưng cả hai lý do này đều góp phần khiến bạn  dễ trì hoãn, chậm 
trễ không chịu bắt tay vào công việc. Do đó, tốt hơn hết,  chúng ta cần 
lập tức nhìn nhận một cách thực tế rằng, quỹ thời gian của mình là  quý 
giá và có hạn, nên mình phải bắt tay vào công việc ngay!
- Ngay lúc này tôi đang bận rộn  quá, nên tôi phải tạm hoãn lại một số việc để dành làm vào lúc khác!
 
Lý do này cũng rắc rối không kém! Thường  thì lý do này là đúng. 
Nhưng thật ra thì lúc nào chúng ta cũng bận rộn như nhau  thôi. Thời 
gian của chúng ta, dù là ở thời điểm nào, thì cũng đều đáng giá như  
nhau. Do đó, chúng ta phải cố gắng đúng giờ cho mọi công việc hoặc những
điều  khác trong cuộc sống. Tốt nhất, bạn nên nghĩ rằng: “Hôm nay cũng 
là một ngày bận  rộn như mọi ngày, bởi vì tôi còn cả một chồng sách mua 
đã lâu nhưng chưa có thời  gian để đọc!”. Bạn cứ mạnh dạn dành thời gian
ra đọc sách đi, nhưng chắc chắn  là thời gian đọc sách không thể chiếm 
hết thời gian của bạn từ sáng đến tối được.  Bạn vẫn có thời gian nghỉ 
giải lao, hoặc tạm ngưng đọc để suy nghĩ. Những lúc  như vậy, bạn có thể
làm công việc nhà, sắp xếp lại bàn ghế, sách vở, tưới cây, ủi  áo 
quần... Ngoài ra, bạn còn thời gian dành cho những cuộc gặp gỡ, giao 
tiếp,  tiệc tùng, sửa xe đạp, chơi thể thao... Ngày nào cũng là một ngày
phong phú và  bận rộn cả! Do đó, bạn đừng bao giờ trì hoãn lại việc này
việc nọ nếu như mình  vẫn có thể sắp xếp được. Vì nếu tạm gác việc lại 
nhiều quá, thì những ngày sau  bạn cũng bận rộn và không biết đến bao 
giờ thì những việc mà bạn đã tạm gác lại  mới được đem ra thực hiện. 
- Sắp xếp đi sắp xếp lại bản kế hoạch  cũng là trì hoãn thực hiện công việc.
 
Hiển nhiên là, kế hoạch công việc của  bạn trong một ngày dù đã được 
cân nhắc kỹ lưỡng, thì có khi vẫn phải điều chỉnh  lại cho phù hợp với 
tình hình mới, với những thông tin mới bạn vừa có được, hoặc  phù hợp 
với những việc đột xuất vừa xảy ra... Nhưng nếu như bạn có tật cân nhắc 
tới lui, không thể có một kế hoạch chắc chắn, rõ ràng, cụ thể cho từng 
ngày,  thì coi chừng bạn đang đánh mất thời gian dành cho công việc của 
mình. Trong những  trường hợp như vậy, hãy dừng lại ngay và suy nghĩ về 
công việc mà mình thực sự  muốn làm. Nếu đó là công việc quan trọng hoặc
có ý nghĩa đối với mình, thì bắt  tay vào làm ngay, không chần chừ gì 
nữa!
- Việc này nhỏ thôi, không quan trọng mấy!
 
Ví dụ như, tôi cắt túi thực phẩm có  bao bì bằng nhựa ra, rồi tôi ném
cái bao nhựa ấy vào trong góc bếp. Một lát nữa,  tôi lại mất thời gian 
tìm nhặt cái bao ấy trong góc bếp để ném nó vào sọt rác.  Thế thì tại 
sao sau khi cắt cái bao nhựa ra tôi không bỏ nó ngay vào trong giỏ  rác 
luôn cho tiện, đỡ mất thời gian và công sức hơn không? Nhiều lần trong 
cuộc  sống, chúng ta cũng hay hành động như vậy đấy! Chúng ta thấy việc 
này việc kia  là việc nhỏ, nên chẳng thèm làm ngay, cứ tạm để đó, nhưng 
sau này chính mình lại  phải mất thời gian để làm lại. Đừng bao giờ để 
những việc cỏn con ấy làm lãng  phí thời gian của mình! 
Từ những lý do nêu trên, nếu muốn sống  tốt và làm việc hiệu quả, chúng ta phải biết sắp xếp thời gian.
Ích lợi chủ yếu của việc biết sắp xếp  hợp lý thời gian hằng ngày là:
nó sẽ giúp bạn cảm thấy thanh thản tâm hồn và  nâng cao chất lượng cuộc
sống của bạn. Thường thì, việc sắp xếp thời gian sinh  hoạt, làm việc 
mỗi ngày một cách hợp lý chỉ đòi hỏi ở bạn một chút cố gắng nhỏ  thôi! 
Và hiệu quả của nó sẽ khiến bạn phải bất ngờ. Dưới đây, chúng ta thử xem
xét một vài ích lợi cụ thể của việc biết sắp xếp thời gian.
Nhiều tình huống căng thẳng hằng ngày  có thể tránh được, nếu như bạn
có kế hoạch tổ chức và sắp xếp thời gian của bạn.  Khi bạn tránh được 
những mệt mỏi, căng thẳng, thì bạn dễ dàng dồn nhiều sức lực  hơn cho 
sáng tạo và nâng cao hiệu suất công việc của bạn.
- Cảm nhận được ý nghĩa công việc  và thanh thản tâm trí 
 
Hầu hết trạng thái không thỏa mãn hoặc  lo lắng trong công việc là do
bạn không chắc mình đang làm gì hoặc bạn cảm thấy  giống như mình chẳng
đi đến đâu cả. Cho nên, việc sắp xếp hợp lý thời gian còn  bao hàm cả 
kỹ năng sắp xếp những mục tiêu công việc của mình một các thông minh  – 
nó sẽ giúp bạn nhận rõ công việc mình đang làm và con đường tối ưu để 
hoàn  thành công việc của mình. Bạn sẽ cảm thấy rằng mình thật sự đạt 
tới những mục  tiêu của mình, và chắc chắn bạn sẽ đạt tới những mục tiêu
đó. Và bạn sẽ cảm thấy  mãn nguyện với thành quả công việc của mình.
- Tránh được tình trạng “ Nhàn cư  vi bất thiện” 
 
Chúng ta thường bị đè nặng bởi những  việc mà chúng ta chưa hoàn 
thành hoặc những việc mà chúng ta đang phải làm để  hoàn thành. Nếu biết
sắp xếp thời gian một cách hợp lý, chúng ta sẽ học được  cách vượt qua 
thói quen chần chừ và biết sắp xếp ưu tiên thứ tự công việc. Điều  này 
sẽ giúp bạn luôn cảm thấy yên tâm rằng: lúc này đây là thời điểm quan 
trọng  nhất để mình hoàn thành công việc mà mình đang phải hoàn thành và
mình có thể  hoàn thành bằng tất cả khả năng của mình. Từ đó, bạn sẽ 
luôn tự tin trong khi  làm việc, không còn phải mất thời gian lo nghĩ 
vẩn vơ hoặc nhàn rỗi ngồi suy  nghĩ những chuyện linh tinh có hại... 
- Nâng cao tính tích cực và nghị lực  của bản thân trong công việc
 
Những việc bạn chưa làm xong sẽ khiến  bạn phải mệt mỏi tâm trí hơn 
là những việc bạn đã hoặc đang hoàn tất. Nhờ biết  sắp xếp thời gian một
cách hợp lý, bạn sẽ không phải tản mát tâm trí vào những  việc chưa đến
và tập trung tất cả nghị lực của mình vào công việc đang làm,  hoàn tất
công việc này sẽ tiếp tục bắt tay vào công việc khác, và cuối cùng mọi 
công việc đều được giải quyết ổn thoả. 
- Có nhiều khoảng thời gian sống có  chất lượng cao hơn 
 
Trong cuộc sống, có rất nhiều chuyện  vụn vặt không đáng để mất thời 
gian, nhưng bạn lại tiêu tốn khá nhiều thời gian  cho những chuyện như 
vậy. Biết cách sắp xếp thời gian, bạn sẽ dành được nhiều  khoảng thời 
gian ý nghĩa hơn để thưởng thức cuộc sống. 
Những ích lợi nêu trên chưa phải là tất  cả. Trên hết, ích lợi của 
việc sắp xếp thời gian là bạn sẽ được sống một cuộc sống  khoẻ mạnh hơn,
thanh thản, hạnh phúc trong tâm hồn nhiều hơn và chắc chắn là sẽ  hữu 
ích hơn! 
2. Nhưng  cũng đừng nóng vội 
Đôi khi, trong cuộc sống, làm việc và  cố gắng hết sức mình không 
phải lúc nào cũng là tốt! Điều đó khiến chúng ta trở  nên nôn nóng, 
khiến chúng ta tự mình làm giảm sút đi hiệu quả công việc của  chính 
mình. 
Trong cuộc sống, có rất nhiều trường  hợp như vậy, có rất nhiều việc 
mà chúng ta không thể nôn nóng được, chẳng hạn  như chuyện học hành. Học
hành là cả một quá trình, cả một con đường dài có quá  nhiều bước đi, 
mà mỗi bước đi lại chứa đựng những khó khăn riêng của nó. Người  ta 
không thể ngày một ngày hai mà thành tài! Nhớ lại lúc còn sinh viên, 
chúng  tôi quá hăng hái, lao vào học như điên, tối ngày cắm mặt xuống 
trang sách,  nhưng kết quả học tập lại rất thấp. 
Bất kỳ ai trong chúng ta cũng có quyền  mơ ước, và cũng không ai có 
quyền ngăn cản chúng ta tự đặt ra những mục tiêu cố  gắng khác nhau 
trong cuộc đời mình. Nếu bạn muốn đạt được một mục đích nào đó,  cách 
tốt nhất là bạn cứ làm việc và điều bạn mong ước sẽ đến với bạn. Đừng 
thúc  ép nó, đừng mong nó phải đến ngay theo ý muốn chủ quan của mình. 
Nhiều khi  chính vì bạn quá thúc ép nó nên nó lại đến chậm hơn.
Muốn đạt được một mục tiêu nào đó,  chúng ta phải biết sống với giây 
phút hiện tại. Cứ cố gắng làm việc hết mình,  làm việc say mê, rồi 
chuyện gì đến sẽ đến. Một khi chúng ta cố gắng như vậy rồi,  thì kết quả
tốt đẹp sớm hay muộn gì cũng sẽ đến với chúng ta mà thôi! Thái độ  làm 
việc hết mình, làm việc say mê, hoàn toàn khác với thái độ nôn nóng chỉ 
muốn  “chộp” ngay lấy kết quả thành công của công việc! Chúng ta cần 
tỉnh táo phân biệt  được sự khác nhau đó!
Tại sao khi ta nôn nóng thì ta khó  thành công? Trái lại, khi ta bình
tĩnh, sáng suốt, kiên trì với công việc thì  ta lại dễ thành công hơn? 
Lý do thật dễ hiểu, khi ta nôn nóng thì ta đâu còn  bình tĩnh để tự rút 
kinh nghiệm từ công việc của mình. Ta đâu còn kịp suy xét  những biến 
đổi của tình hình thực tế nhằm bổ sung, điều chỉnh kế hoạch công việc  
của ta. Đó là chưa nói, khi ta làm việc mà quá nôn nóng, thần kinh của 
ta dễ bị  căng thẳng. Và thế là, vô tình chính ta làm cho mình trở thành
kẻ thất bại mà ta  không hề hay biết gì!
Thái độ quá nôn nóng cũng là một thái  độ bất chấp tính chất khách 
quan của hoàn cảnh. Trong cuộc sống, rất nhiều khi  ta muốn nhưng thực 
tế khách quan chưa cho phép ta muốn, thì ta cũng không thể  nào muốn 
được. Rất nhiều trường hợp, chúng ta phải biết dằn lòng ham muốn của  
mình lại và chờ đợi một thời cơ thích hợp hơn. Những lúc như vậy, chúng 
ta giống  như con thuyền đi trên dòng nước ngược hay giữa trời giông 
bão, cần phải biết dừng  lại, biết tạm hoãn chuyến đi của mình lại, đợi 
đến khi hoàn cảnh thay đổi rồi  đi tiếp. Nếu chúng ta cứ cố gắng mà lao 
đi trong nghịch cảnh đó, thì sức lực của  chúng ta sẽ mau bị giảm sút. 
Khi giông tố qua đi, ta lại không đủ sức để tiếp tục  đi nữa! Đó là chưa
nói, khi cứ nôn nóng bước đi giữa bão giông, chúng ta có thể  sẽ gặp 
nguy hiểm. 
Do vậy, ngay từ ngày hôm nay, bất cứ  khi nào quyết tâm làm một việc 
gì, chúng ta cứ cố gắng làm việc hết sức mình,  nhưng không hề tỏ ra nôn
nóng, mà hãy bình tâm chờ đợi thành quả tốt đẹp sẽ đến!
3. Học nữa  và học mãi
Dù bạn đang ngồi trên ghế nhà trường  hoặc đã đi làm, bạn vẫn luôn 
luôn cần học tập không ngừng để tiến xa hơn trên  con đường nghề nghiệp.
Những gợi ý dưới đây sẽ giúp bạn có thể học tập đạt hiệu  quả cao nhất:
- Xác định “thời gian tốt nhất”  dành cho việc học tập: 
 
Mỗi người đều có những khoảng thời  gian mà mình có thể tập trung cao
nhất hoặc rất khó tập trung. Có những bạn dễ  tập trung nhất vào buổi 
tối, sau khi mọi công việc trong ngày đã đâu vào đấy, họ  có thể yên tâm
tập trung chú ý cho việc học. Những bạn khác, trái lại, dễ tập  trung 
vào buổi sáng sớm, sau một giấc ngủ đầy đủ, khoan khoái. Lại có những 
bạn  rất dễ tập trung chú ý, dường như học tập vào thời điểm nào trong 
ngày cũng được!  Vậy bạn thuộc về “người buổi sáng sớm” hay là “người 
buổi tối”? Hãy biết tận dụng  khoảng thời gian phù hợp nhất với mình – 
khoảng thời gian mà bạn dễ tập trung  nhất, để tập trung cao độ cho việc
học của bạn. Ngoài ra, những khoảng thời  gian bạn khó tập trung chú ý,
thì dành để làm những công việc lặt vặt khác. 
Khi mới bắt đầu học, đầu óc bạn còn tỉnh  táo, nên bạn có thể tiếp 
thu thông tin nhanh và suy luận, giải quyết các vấn đề  một cách mau lẹ 
hơn những lúc khác. Do đó, hãy ưu tiên học những môn khó trước.  Nếu bạn
thấy môn khó mà tạm hoãn lại, tự nhủ rằng mình cứ để đó rồi sau này 
giải  quyết, thì chắc chắn là bạn sẽ hoãn lại mãi mãi.
- Phân chia thời gian học và nghỉ  ngơi, giữa học lý thuyết và thực hành: 
 
Thời gian học nên chia thành từng khoảng  nhỏ, có xen thời gian thư 
giãn ngắn. Phải cố gắng để mình có thể luôn học tập với  tâm trạng hứng 
thú và yêu thích môn học của mình, chứ không nên quá căng thẳng.  Đó 
cũng là cách tốt nhất để bạn tiết kiệm thời gian học tập. Vì một khi bạn
biết  phân chia hợp lý thời gian học tập và nghỉ ngơi, học tập với niềm
thích thú cao  độ, thì bạn sẽ hiểu nhanh, nhớ lâu, thích suy nghĩ đi 
suy nghĩ lại, đào sâu những  gì mình học ngay cả khi bạn không ngồi đối 
diện trực tiếp với cuốn sách. 
- Bảo đảm môi trường xung quanh  phù hợp với việc học: 
 
Điều này giúp bạn giảm thiểu phân tán  sự chú ý, tránh được chuyện bỏ
phí thời gian trong khi học. Nếu như nơi ở của bạn  quá ồn ào thì tốt 
nhất là bạn tạm thời làm những công việc mà đầu óc không cần  phải tập 
trung chú ý nhiều, đợi đến khi tạm bớt ồn thì hãy học tiếp.
- Biết tham gia các hoạt động xã hội: 
 
Học tập là góp phần hoàn thiện bản  thân và thăng tiến trong công 
việc, chứ tự nó không phải là tất cả. Ngoài việc  học, bạn còn cần biết 
đến các hoạt động xã hội, cuộc sống phong phú ở xung  quanh mình. Đừng 
nên nghĩ tham gia các hoạt động xã hội sẽ làm mất thời gian học  tập! 
Tham gia các hoạt động xã hội chẳng những giúp bạn tìm được sự cân bằng 
cho tâm trí, mà còn giúp bạn gắn liền những gì mình học với cuộc sống 
quanh  mình.
- Cố gắng kết hợp các hoạt động: 
 
Đây là cách tốt nhất để tranh thủ thời  gian dành cho việc học. Bạn 
nói bạn bận rộn quá không còn thời gian để học? Sao  bạn không học bằng 
cách kết hợp với các hoạt động khác? Chẳng hạn, khi đứng chờ  ở trạm xe 
buýt hoặc khi đi xe buýt, bạn vẫn có thể cầm theo một mảnh giấy nhỏ  ghi
sẵn một số từ vựng để học ngoại ngữ. Khi đi siêu thị, sao bạn không 
liếc  qua tên các thành phần nguyên liệu chế biến sản phẩm có in sẵn 
trên bao bì? Bạn  nói không có thời gian để theo dõi tin tức thời sự, 
sao không vừa làm bếp vừa  nghe tin tức trên đài phát thanh? Ngoài ra, 
còn rất nhiều cách kết hợp khác để  bạn vừa có thể làm việc, vừa học để 
nâng cao kiến thức của mình.
4. Đừng  lo nghĩ vẩn vơ
Những suy nghĩ trong đầu óc chúng ta  đều có ảnh hưởng đến cuộc sống 
hằng ngày. Chúng tạo ra những trạng thái cảm  xúc, ảnh hưởng đến cả sức 
khoẻ của chúng ta nữa. Những gì chúng ta suy nghĩ đều  ảnh hưởng đến 
cuộc sống bản thân và những mối quan hệ xã hội, ảnh hưởng đến cả  những 
quyết định, những lựa chọn trong cuộc sống của chúng ta.
Nhìn vấn đề một cách giản dị, mỗi người  chúng ta có 3 loại suy nghĩ: 
- Suy nghĩ về những điều mình muốn làm, 
 - Suy nghĩ về những gì mình có thể làm, 
 - Và những suy nghĩ lo âu khác... 
 
Liệu bạn có ngạc nhiên không, phần lớn  những suy nghĩ thường xuyên
của chúng ta là những suy nghĩ lo âu vớ vẩn về đủ  thứ chuyện hằng 
ngày, chuyện lớn cũng như chuyện nhỏ. Điều đó đem lại không ít ảnh  
hưởng tiêu cực đến cuộc sống hằng ngày của chúng ta.
Như trên đã nói, những trạng thái cảm  xúc bắt nguồn từ những suy 
nghĩ trong đầu óc của chúng ta. Nếu bạn có những suy  nghĩ tích cực, thì
bạn sẽ cảm thấy tràn đầy hy vọng và thanh thản trong lòng.  Trái lại, 
nếu bạn chỉ có những suy nghĩ tiêu cực, thì bạn sẽ cảm thấy vô cùng  lo 
âu, khắc khoải. 
Những suy nghĩ tiêu cực ngăn cản bạn,  khiến bạn không còn hăng hái 
bắt tay vào hành động làm biến đổi cuộc đời mình.  Trong khi đó, những 
suy nghĩ tích cực khuyến khích bạn hăng hái, kích thích bạn  nỗ lực hoạt
động. 
Những suy nghĩ tiêu cực làm cho đầu  óc bạn như bị một đám mây mù che
khuất, nên bạn không còn nhìn thấy được những  khía cạnh tích cực của 
vấn đề, mà chỉ toàn thấy những điều bi quan, chán nản.  Ngược lại, những
suy nghĩ tích cực làm cho đầu óc bạn thoải mái, dịu êm, dễ chịu,  bạn 
dễ dàng phát hiện ra những ý tưởng mới, những khía cạnh tích cực của vấn
đề  và cả những cơ hội để bạn bắt tay vào hành động nhằm biến đổi cuộc 
đời mình.
Những lo âu, khắc khoải trong cuộc sống  hằng ngày phần lớn có nguyên
nhân từ những suy nghĩ tiêu cực. Chúng sẽ tiếp tục  ảnh hưởng đến các 
mối quan hệ xã hội của bạn, tạo ra những sự xích mích, căng  thẳng, bất 
hòa. Trái lại, niềm vui bắt nguồn từ những suy nghĩ tích cực trong đầu  
óc sẽ nâng cao nhiều phương diện khác nhau của cuộc đời bạn. 
Những ích lợi của suy nghĩ tích cực,  và những tác hại của suy nghĩ 
tiêu cực mà chúng tôi vừa nêu trên là điều quá hiển  nhiên. Bất cứ ai 
trong chúng ta cũng ít nhiều đã từng trải nghiệm và cảm nhận  được những
kinh nghiệm đó. Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều ý kiến cố tình phản đối  
lại.
Nhiều người cố tình biện hộ cho những  âu lo của họ trong cuộc sống: 
“Nếu tôi không lo âu nữa, tôi cũng đâu có ngăn cản  được những chuyện 
không may xảy đến cho tôi đâu! Vì thế, tôi cứ phải lo âu!”.  Như chúng 
tôi đã nói ở trên, những suy nghĩ tiêu cực ngăn cản chúng ta hành động, 
mà hành động là điều cơ bản nhất để ngăn ngừa hiểm nguy. Cho nên, một 
khi bạn  có những suy nghĩ tích cực thì bạn mới tích cực bắt tay vào 
hành động để ngăn  ngừa hiểm nguy được. Điều này có ích hơn nhiều so với
việc “khoanh tay chờ chết”.  Và như vậy, chẳng có lý do gì để bạn phải 
mãi lo lắng.
Một số bạn khác lại hỏi: “Lúc nào tôi  cũng phải dành thời gian để 
suy nghĩ tích cực, liệu tôi có phí phạm thời gian của  cuộc đời mình 
không? Vậy thì tôi còn thời gian đâu để thả hồn theo những ý tưởng  mơ 
mộng, lãng mạn của tôi?” Bạn hãy yên tâm, niềm tin và những suy nghĩ 
tích cực  chắc chắn sẽ đem lại những điều tươi đẹp cho cuộc đời của bạn.
Trước hết, nó  đem lại cho bạn trạng thái cảm xúc tươi vui, bạn tránh 
được những căng thẳng (stress),  mà những điều này lại rất tốt 
cho sức khoẻ của bạn. Những suy nghĩ tích cực sẽ  luôn kích thích bạn 
tìm kiếm những giải pháp hợp lý cho những vấn đề khó khăn  hiện tại của 
mình, gia tăng sức mạnh để bạn hoạt động. Tóm lại, nói ngắn gọn là  
những suy nghĩ tích cực luôn cần và có ích cho bạn trong bất cứ khoảnh 
khắc nào  của cuộc đời, chẳng hề có sự phí phạm thời gian nào cả. Cuộc 
đời bạn sẽ đẹp, sẽ  tươi vui, mà những niềm hạnh phúc này là rất thật, 
chứ bạn không cần phải mơ mộng  lãng mạn tận đâu đâu!
Một số bạn khác lại phản đối quyết liệt:  “Nếu tôi không lo âu, thì 
thử hỏi tôi làm sao có đủ thời gian để chuẩn bị cho  những viễn cảnh tồi
tệ nhất biết đâu sẽ xảy đến với tôi?” Chúng tôi xin được trả  lời cùng 
bạn rằng, những viễn cảnh tồi tệ có thể xảy đến với bạn mà cũng có thể  
không. Nếu chúng không xảy đến thì cũng chẳng có gì để bàn cãi cả. Nhưng
lỡ  chúng xảy đến thì sao? Chúng tôi tin tưởng rằng, nếu bạn là người 
luôn suy nghĩ  tích cực lâu nay, tự nhiên bạn sẽ dễ dàng tìm được lời 
giải cho những hoàn cảnh  tồi tệ của bạn thôi. Thiết nghĩ, bạn đã có mấy
tháng dài sống trong tươi vui và  thanh thản, thì bạn sẽ dễ dàng đương 
đầu với hoàn cảnh hơn, chứ ngồi lo âu một  thời gian dài chỉ làm cho bạn
thêm yếu đuối tinh thần đi mà thôi, không ích lợi  gì cả! Tóm lại, muốn
đương đầu với những viễn cảnh tồi tệ, chính bạn phải luôn  suy nghĩ 
tích cực.
Hy vọng rằng với một loạt những ý kiến  vừa trình bày ở trên, phần 
nào chúng tôi cũng đã thuyết phục được bạn. Nếu bạn  muốn vượt lên tất 
cả mọi tình huống khó khăn của cuộc đời, bạn hãy học cách sử  dụng những
suy nghĩ tích cực của mình. Những suy nghĩ trong đầu óc chúng ta  liên 
quan mật thiết đến những trạng thái cảm xúc của chúng ta, ảnh hưởng đến 
những  hành động tạo nên cuộc đời chúng ta. Bạn hãy sử dụng sức mạnh của
những suy  nghĩ tích cực để sống với mọi biến cố xảy ra trong cuộc đời 
của bạn. Bạn đừng  chần chừ gì nữa, mà hãy suy nghĩ một cách tích cực 
ngay từ bây giờ đi nhé, để  luôn sống hạnh phúc và nâng cuộc đời mình 
vươn lên! 
5. Kiểm  soát những cơn giận
Bất cứ ai cũng không thể tránh khỏi  có những lúc nóng giận. Trong 
cuộc sống, có nhiều nguyên nhân khiêu khích từ  người khác hoặc nguyên 
nhân chính từ bản thân ta làm cho ta nóng giận. 
Trước đây, tôi rất dễ “nổi điên” mỗi  khi có điều gì đó xảy ra không 
được như ý mình. Tại sao tôi lại phản ứng kỳ quặc  như vậy? Đơn giản chỉ
vì lúc nào tôi cũng muốn mọi việc được hoàn tất theo ý muốn  riêng tư 
của bản thân tôi mà thôi! Nhưng rồi đến một ngày, tôi nhận ra rằng, nếu 
mình cứ tiêu phí sức lực của mình cho những cơn nóng giận, cho những 
lời phàn  nàn, kêu ca, rên rỉ thế này thế nọ thì mình cũng chẳng được 
lợi ích gì cả! Đó  là chưa kể, những người xung quanh sẽ nhìn mình, đánh
giá mình bằng con mắt chẳng  “hay ho” gì! Thay vào đó, mình cứ lặng lẽ 
âm thầm tìm cách khác để thích nghi với  những khó khăn của tình huống 
mới, tìm cách tháo gỡ những khó khăn đó thì có phải  là tốt hơn không?
Tục ngữ có câu: “Giận quá mất khôn.”  Hậu quả của những cơn giận dữ 
thật khó lường, có thể mang lại biết bao nguy hiểm  cho người khác và 
cho chính bản thân ta. Dù rất nhiều người ý thức được điều  này, nhưng 
lại ít người biết kiềm chế cơn giận của bản thân.
Dưới góc độ tâm lý học, chúng ta có  thể kiểm soát và kiềm chế được 
cơn giận hay không? Thực ra, giận dữ chỉ là một  loại cảm xúc tiêu cực, 
một sự mất thăng bằng tạm thời của tâm trí, nên chúng ta  hoàn toàn có 
thể học cách làm chủ, kiềm chế cơn giận. Đó cũng là một bí quyết để  
sống thanh thản cho mình và cho người khác.
Có một thực tế đáng buồn là, cuộc sống  càng bận bịu căng thẳng, nhịp
sống càng gấp gáp, người ta càng dễ tỏ ra nóng giận.  Mối quan hệ giữa 
cá nhân này với cá nhân khác trong cuộc sống xã hội càng trở  nên thô 
ráp, cộc cằn hơn, khó gìn giữ được sự êm đẹp. Kết quả của cảm xúc tiêu  
cực và sự mất cân bằng tâm trí này ngày càng lây lan từ người này sang 
người  khác, càng khiến cho con người ta dễ bất đồng, xung đột với nhau 
hơn. Trong những  lúc nóng giận, người ta dễ tỏ ra hung dữ như cọp, 
trong khi lúc bình thường có  thể người đó chỉ có lá gan của con chuột 
nhắt mà thôi. Cứ như vậy, những nỗi bất  đồng, xung đột càng lớn dần và 
người ta không còn kịp phân tích nguyên nhân của  nó. Người ta có những 
phản ứng, hành động rồ dại, rồi sau khi bình tĩnh suy  nghĩ lại, hiểu 
được nguyên nhân thì đã muộn. 
Trong cuộc sống, nguyên nhân gây nên  nóng giận thì rất nhiều, không 
thể kể hết. Không chỉ trong phạm vi quan hệ xã hội  mới xảy ra chuyện 
nóng giận, mà ngay trong phạm vi gia đình, đã có bao nhiêu  chuyện nóng 
giận xảy ra khiến bao mái ấm gia đình phải tan nát. Nói chung,  trong 
cuộc sống hằng ngày, có biết bao nguyên nhân, biết bao lý do lớn nhỏ 
khiến  người ta nóng giận. Có người bản chất rất dễ nóng giận, nhiều khi
chẳng có  nguyên nhân gì hệ trọng cũng khiến họ tỏ ra nóng giận. Có 
khi, người ta nóng giận  vì hiểu lầm nhau, bất đồng quan điểm với nhau 
về một vấn đề nào đấy. Có khi,  người ta nóng giận vì mâu thuẫn với nhau
trong niềm tin, thói quen sinh hoạt,  thói quen sống, khác nhau về 
những giá trị mà mỗi người theo đuổi trong cuộc sống,  khác nhau về nhận
thức, về tầm hiểu biết, về cách đánh giá, phê bình một điều  gì đó, 
khác nhau về lòng kỳ vọng, về lợi ích riêng tư, về lòng mong muốn, ước  
ao... Khi cùng đứng trước một vấn đề, có người giải quyết theo cách này 
nhưng  có người lại không đồng ý và đòi giải quyết theo cách khác... Có 
khi, một người  đã chấp nhận cách giải quyết vấn đề trong đó mình đã tự 
nguyện chấp nhận thiệt  thòi, nhưng những kẻ khác dù được hưởng phần hơn
rồi mà vẫn còn “già hàm”, chưa  chịu thôi, cứ xì xào bàn ra tán vào... 
Kiểm soát, làm chủ cơn nóng giận của  mình cũng có nghĩa là làm chủ 
những cảm xúc tiêu cực trong lòng mình, can đảm  thừa nhận cái sai của 
mình và học hỏi cái đúng của người khác. Đây cũng là biểu  hiện của một 
người có nhân cách trưởng thành, có học vấn, thực sự hiểu biết và  được 
giáo dục đàng hoàng. Mỗi khi cảm thấy nóng giận, bạn hãy tự hỏi mình: “Ô
kìa! Cách phản ứng của mình có phải là cách phản ứng của một người có 
giáo dục  hay không nhỉ?” Bất cứ khi nào biết tự hỏi mình một câu hỏi 
đơn giản như vậy  thôi, tự dưng bạn sẽ cảm thấy “máu hăng” trong người 
mình nguội bớt ngay! 
Trong cuộc sống, phải cố gắng lắng  nghe, tìm cách thấu hiểu người 
khác, học hỏi cái hay, cái đúng của người khác.  Tuyệt đối đừng bao giờ 
khiêu khích người khác, khiến mình trở thành nguyên nhân  chính để họ 
nóng giận. Nếu như một người có giáo dục luôn biết cách làm giảm những  
bất hòa, xung đột trong cuộc sống, thì chính những kẻ luôn tìm cách gây 
ra những  bất ổn, xung đột trong cuộc sống là biểu hiện của sự thiếu 
giáo dục. Chẳng có  gì hay ho trong việc cố tình khiêu khích, làm cho 
người khác nóng giận cả. Bởi  vì, khi làm như vậy, nếu người ta không 
còn làm chủ được cơn nóng giận mà có những  hành động rồ dại, thì kẻ bị 
gánh chịu hậu quả trước tiên chính là kẻ đã cố tình  khiêu khích, chứ 
không phải ai khác!
Một cách khác để nguôi quên những cơn  nóng giận là hãy luôn học cách
tư duy, nhìn nhận mọi chuyện lớn nhỏ trong cuộc  đời bằng một cái nhìn 
sâu sắc và đúng đắn. Điều này đòi hỏi vốn kiến thức, thái  độ khiêm tốn 
học hỏi, cầu tiến. Đành rằng, trong xã hội, mức độ hiểu biết của mỗi  
con người đều khác nhau, nhưng làm thế nào để ít bị hiểu lầm, hiểu sai 
về nhau  thì càng tốt. Đánh giá bất cứ vấn đề gì cũng phải cố gắng công 
tâm, khách quan,  đừng bao giờ vịn vào lòng yêu ghét chủ quan của mình 
rồi bắt buộc người khác  cũng phải theo ý mình!
Cuối cùng, hãy biết quên cái tôi cá  nhân của mình đi. Những con 
người vĩ đại thật sự là những con người rất đỗi hiền  lành, khiêm 
nhường. Trái lại, những kẻ bất tài, thiếu hiểu biết thì rất hay đề  cao 
cái tôi của bản thân. Trong một xã hội mà bất cứ ai cũng tự coi cái tôi 
của  mình là “cái rốn của vũ trụ” thì những bất hòa, xung đột, nóng giận
luôn xảy ra  sẽ chẳng phải là điều khó hiểu! 
Khi mình đã cố gắng sống tốt với người  khác rồi nhưng họ vẫn nóng 
giận với mình, tốt hơn hết là mình không nên chấp nê  làm gì! Bởi vì, 
người nào hay nóng giận thì sẽ rất dễ bị ảnh hưởng không tốt đến  sức 
khoẻ, tổn thọ, ít cảm thấy thanh thản và hạnh phúc trong cuộc sống. Khi 
mình biết cảm thông và tha thứ cho cơn nóng giận của người khác, mình 
sẽ sống  cao thượng và thanh thản hơn! 
Tóm lại, khi chúng ta biết cách gạt bỏ  những xúc cảm tiêu cực như: 
nóng giận, hờn ghen, tức tối, khinh bỉ... thì cũng  là lúc cõi lòng của 
chúng ta dần dần lắng lại, dành chỗ cho những xúc cảm tích  cực như: yêu
thương, tràn đầy sức sống, tự tin, bình tĩnh... nhen nhúm trong  cõi 
lòng mình. 
6. Làm  sao để giảm cân? 
Trong cuộc sống hiện nay, bị tăng cân  đang trở thành nỗi lo của 
nhiều người. Khi bị tăng cân, ngoài việc phải lo lắng  mình sẽ trông 
không còn đẹp như trước, chúng ta còn mang bao nhiêu nỗi lo về đủ  mọi 
nguy cơ của các căn bệnh nguy hiểm khác đang chờ đợi mình. Và khi phải 
luôn  sống trong nhiều mối lo như vậy, tâm hồn chúng ta cũng khó mà 
thanh thản được.  Vậy làm thế nào để thoát khỏi nỗi lo mình bị tăng cân?
Việc giảm cân đòi hỏi ở bạn sự thay đổi  thói quen ăn uống, tập 
luyện, thay đổi cách nghĩ lâu nay của mình về vấn đề thực  phẩm, và 
nhiều điều khác nữa. Những đòi hỏi như vậy là quá nhiều! Nếu chỉ nhìn  
thoáng qua những vấn đề “vĩ mô” như vậy, có thể nhiều người sẽ ngán 
ngẩm, bỏ cuộc,  không còn muốn theo đuổi “mục tiêu giảm cân” của mình 
nữa. 
Bí quyết của việc giảm cân là bạn phải  biết chia thành từng bước 
thực hành nhỏ, như vậy bạn dễ đạt được mục tiêu của  mình hơn. Thành 
công trong từng bước đi nhỏ, bạn sẽ có thêm động lực để cố gắng.  Và một
ngày nào đó, bạn sẽ đột nhiên thấy mình có được cân lượng lý tưởng mà 
bạn  không ngờ! 
Những thay đổi trong thói quen ăn uống: 
- Đừng quên uống nhiều nước. Làn da của bạn cũng sẽ tươi sáng hơn khi bạn  uống đủ lượng nước mỗi ngày.
 - Ăn theo khẩu phần và đúng bữa mỗi ngày. Tuyệt đối không ăn vặt.
 -  Giảm bớt lượng bơ sữa và chất béo trong khẩu phần ăn hằng ngày.
 -  Hạn chế ăn đồ chiên: trứng, khoai tây... Nếu có, chỉ nên ăn mỗi tuần một hoặc  hai lần. 
 -  Hạn chế dùng đường khi uống trà và cà phê.
 -  Nên ăn nhiều các loại rau tươi, trái cây tươi hơn là các sản phẩm
công nghiệp  chế biến như: khoai tây chiên hoặc các loại bánh kẹo.
 -  Cố gắng không uống những loại nước giải khát giàu chất dinh dưỡng. 
 -  Trước khi dùng một loại thực phẩm công nghiệp chế biến nào đó, 
phải đọc kỹ nhãn  hiệu dán bên ngoài để biết rõ thành phần dinh dưỡng 
của sản phẩm đó.
 -  Dù ăn món gì cũng vậy, luôn cố gắng ăn kèm với rau tươi.
 -  Luôn chú ý đến thành phần các loại dinh dưỡng trong khẩu phần ăn 
hằng ngày, để  có kế hoạch đi chợ, mua sắm những loại thực phẩm tốt, 
không làm bạn tăng cân, lại  tiết kiệm tiền cho gia đình. 
 
Và những thay đổi trong thói quen  sinh hoạt:
- Đừng bao giờ bỏ qua những cơ hội mà bạn có thể vận động 
cơ thể được. Chẳng  hạn: lựa chọn đi cầu thang bộ hơn là cứ theo thói 
quen lâu nay thích đi thang  máy; vừa nghe tin tức thời sự hoặc vừa xem 
truyền hình vừa kết hợp đi đi lại lại  trong phòng, chứ không nên nằm 
hoặc ngồi một chỗ. 
 - Nên dành ưu tiên cho việc tập thể dục mỗi ngày, chứ không
nên chỉ tập thể  dục khi nào mình còn lại chút thời gian rảnh. Ngày nào
cũng vậy, cố gắng thức dậy  sớm để tập thể dục cho khoẻ khoắn trước đã,
rồi bắt tay vào một ngày làm việc  hiệu quả. 
 -  Luôn tìm mọi cơ hội để mình được đi bộ. Ví dụ, đi mua sắm ở siêu 
thị; đi trên  hành lang, đi hóng mát ở bờ sông, công viên, hoặc sân vườn
nhà mình. Việc đi bộ  chẳng những vừa giúp bạn giảm cân, mà còn giúp 
bạn có thêm thời gian thảnh thơi  để suy nghĩ về những vấn đề lâu nay 
bạn chưa tìm được cách giải quyết, hoặc những  quan hệ ứng xử giữa người
với người để sống vui vẻ, yêu đời và sâu sắc hơn.
 -  Đừng bỏ qua những công việc trong nhà để có dịp vận động thân 
thể: lau nhà, sắp  xếp bàn ghế, rửa chén bát, nấu ăn, tưới cây. Làm như 
vậy, bạn vừa chia sẻ bớt  công việc nặng nhọc với người thân trong gia 
đình, vừa tạo cho mình một cảnh sống  sạch sẽ, ngăn nắp, vừa làm cho 
mình giảm cân.
 
7. Tiền  bạc không phải là tất cả
Cuộc sống hiện nay đang mở ra những  cơ hội mới lẫn những thách thức 
mới trong kinh doanh. Một trong những ý nghĩ phổ  biến hiện nay về mục 
đích kinh doanh của nhiều người là: “Làm sao để kiếm được  thật nhiều 
tiền?” Chúng ta cứ bị cuốn hút vào chuyện miếng cơm manh áo, chuyện  mưu
sinh, và vô tình lãng quên nhiều vấn đề khác trong cuộc sống. Chúng ta 
nghĩ  rằng, trong cuộc mưu sinh đầy vất vả của mình, chuyện “làm sao để 
kiếm được thật  nhiều tiền” cũng đồng nghĩa với việc tranh đua, đè bẹp 
người khác để vươn lên  giành giật những gì tốt nhất cho mình. Càng đùn 
đẩy người khác vào chỗ đường  cùng, càng làm cho người khác yếu thế đi, 
thì chỗ đứng của mình, thu nhập của  mình, tiền bạc của mình càng thêm 
dồi dào và vững vàng hơn? Liệu thực tế có  đúng như vậy chăng?
Trong thực tế, nếu cuộc đời chúng ta  chỉ quan tâm đến mỗi chuyện 
tiền bạc không thôi, thì chắc chắn chúng ta sẽ rơi  vào bế tắc và không 
tưởng. Bởi lẽ, cuộc sống còn chứa đựng trong nó rất nhiều vấn  đề, nhiều
khía cạnh khác nhau nữa, chứ không chỉ giản đơn có mỗi chuyện tiền bạc.
Cuộc sống đòi hỏi chúng ta phải biết quan tâm đến rất nhiều vấn đề 
khác nữa. Và  ngay cả với câu hỏi “Làm thế nào để kiếm được thật nhiều 
tiền?”, để trả lời được  chúng ta cũng phải quan tâm đến rất nhiều vấn 
đề khác nhau. 
Trước hết, chúng ta phải nhận thức được  rằng, cuộc sống của mình đâu
có tách rời với cuộc đời, với cuộc sống của cộng đồng,  của rất nhiều 
người khác! Và do đó, nhu cầu của mình cũng đâu có tách rời nhu cầu  của
nhiều người khác trong cuộc sống! Muốn kinh doanh để làm giàu, hãy biết
nghĩ đến người khác, nghĩ đến nhu cầu và cuộc sống của họ. Ngày nào 
mình bắt đầu  nhận ra câu hỏi của mình “Làm sao để kiếm được thật nhiều 
tiền?” không tách rời  với nhu cầu và cuộc sống của 
nhiều người khác quanh mình, thì đó  mới là ngày mình thực sự biết bắt 
tay vào công việc kinh doanh với một thái độ  trưởng thành nhất!
Ai trong chúng ta mà lại chẳng muốn  có thật nhiều tiền! Đó là sự 
thật. Nếu mình muốn có thật nhiều tiền thì người  khác cũng muốn có thật
nhiều tiền, chẳng khác gì mình. Điều căn bản đầu tiên của  bất cứ ai 
khi bước chân vào lĩnh vực kinh doanh là: nhận thức được ý nghĩa chân  
chính của chuyện kiếm tiền. Mình không chỉ kiếm tiền cho riêng bản thân 
mình,  mà còn có bổn phận giúp kẻ khác kiếm tiền. 
Những kẻ ích kỷ thì luôn mang câu hỏi:  “Anh có thể làm được điều gì 
ích lợi cho tôi?” hoặc “Khi tôi đến làm ăn với  anh, tôi sẽ được lợi 
gì?”. Những người tốt bụng hơn một chút thì hỏi: “Tôi có  thể làm gì 
giúp anh không?” Thế nhưng, theo thiển ý của chúng tôi, một câu hỏi  
đúng đắn nhất, quan trọng nhất trong đời sống kinh doanh cạnh tranh khốc
liệt  như hiện nay phải là: “Anh và tôi có thể kết hợp, chung sức với 
nhau như thế  nào để làm được những điều tốt đẹp nhất cho anh, cho tôi, 
và cho cuộc sống  quanh chúng ta đây?” 
Muốn hỏi được một câu hỏi như vậy,  thì trước hết chúng ta phải mở 
rộng tấm lòng, mở rộng tâm hồn của mình ra.  Không thể thiếu điều kiện 
tiên quyết đó được! Nói cách khác, nếu không có sự mở  rộng tâm hồn, 
chúng ta chỉ có thể nghĩ rằng cuộc kinh doanh của mình là một cuộc  
tranh đua quyết liệt, đè bẹp lẫn nhau không hơn không kém!
Nếu chỉ nghĩ đến nhu cầu của bản thân  mình: “Làm sao để kiếm được 
thật nhiều tiền?”, mà không hề đoái hoài đến nhu cầu  của những người 
khác, của cộng đồng xã hội, thì chắc chắn những thành quả trong  kinh 
doanh của mình cũng không được bền lâu. Hãy suy nghĩ về mục đích chân  
chính của kinh doanh! Kinh doanh, dù kinh doanh bất cứ sản phẩm hàng hoá
hay dịch  vụ nào, thực chất cũng đều là nhằm phục vụ những nhu cầu 
chính đáng của người  tiêu dùng. Nói cách khác, phải xuất phát từ nhu 
cầu của đối tượng khách hàng mà  mình phục vụ, để xác định những gì mình
cần làm trong kinh doanh, chứ không thể  chỉ xuất phát từ ước mong chủ 
quan muốn kiếm được thật nhiều tiền của riêng  mình. Sau đó, trong kinh 
doanh chắc chắn sẽ có cạnh tranh. Cạnh tranh đích thực  là hỗ trợ, 
khuyến khích, giúp đỡ người khác cùng lĩnh vực với mình vươn đến những  
thành quả cao hơn, tốt hơn trong kinh doanh. Cuối cùng, những nhà kinh 
doanh  thành đạt phải thực sự là những người đóng góp nhiều nhất cho 
phúc lợi của cộng  đồng xã hội. 
Đó cũng là lý do vì sao hiện nay,  trong cuộc sống của xã hội chúng 
ta, ngày càng có nhiều doanh nghiệp thành  công, tạo ra nhiều công ăn 
việc làm, đóng góp ngày càng nhiều hơn cho phúc lợi  xã hội. Những doanh
nghiệp thành công lớn trong kinh doanh, phải chăng chính là  những 
doanh nghiệp luôn biết nghĩ về mục đích chân chính của kinh doanh trước 
khi bắt tay vào khởi sự?
8. Vượt  qua nỗi cô đơn 
Dường như trong cuộc sống hiện nay,  cô đơn là cảm nhận thường thấy 
của nhiều người. Bất kỳ ai trong chúng ta, không  nhiều thì ít, cũng đều
có những khoảnh khắc cảm thấy mình cô đơn. Khi nói về cô  đơn, chắc hẳn
không cần đưa ra một khái niệm dài dòng, phức tạp để giải thích  cho 
mọi người cùng hiểu. Bởi vì ai cũng tự hiểu được “cô đơn là gì”, do nó 
đã từng  tồn tại bên trong tâm hồn mỗi người. 
Chẳng có ai lại mong mình cô đơn! Thế  nhưng, những nỗi cô đơn lại cứ
“lảng vảng” đâu đó, rồi tự đi gõ cửa tâm hồn mỗi  người chúng ta và 
“ngự trị” trong đó, khiến chúng ta phải đương đầu với chúng.  Cô đơn 
chẳng khước từ một lứa tuổi nào. Đừng tưởng chỉ có những người cao tuổi 
sắp “gần đất xa trời” mới cảm thấy mình cô đơn. Ngày nay, rất nhiều bạn
trẻ tưởng  như đang sống trong những năm tháng đẹp nhất đời người, 
nhưng họ vẫn than là họ  cô đơn. Và ngay cả các em nhỏ cũng vậy, ở lứa 
tuổi dường như chỉ biết vô tư  chơi đùa, các em vẫn không có bạn, không 
tìm thấy niềm vui của tuổi ấu thơ hồn  nhiên khi sống với những trẻ em 
khác, đặc biệt là cuộc sống của trẻ em nơi các  thành phố lớn với nhịp 
sống công nghiệp chóng mặt. 
Có  lẽ chúng ta cần phân biệt giữa “cô đơn” với chuyện “sống một mình”.  Nhiều người vẫn thường hay nhầm lẫn về hai điều đó, tưởng chúng là một hoặc đồng  nhất chúng với nhau. Thật ra, “sống một mình” chỉ là một dấu hiệu bên  ngoài của hoàn cảnh sống, nên nó không nói lên được tâm hồn bên trong của chính  người “đang sống một mình” đó có cô đơn hay là không? Đừng bao giờ nghĩ  một cách giản lược rằng, hễ cứ “sống một mình” thì tức là bị “cô đơn”  và ngược lại. Hiểu như vậy là hoàn toàn sai mất rồi! Thiếu gì những người chỉ sống  “có một mình”
nhưng họ lại chẳng hề cô đơn chút nào. Trái lại, có biết  bao người 
hằng ngày hằng giờ vẫn gặp gỡ biết bao người khác, nói năng cười đùa  đủ
mọi thứ chuyện, nhưng họ vẫn cảm thấy cô đơn. 
Cô đơn chính là việc bản thân mình  đau đớn nhận ra mình thiếu hẳn 
mối dây liên kết tâm hồn một cách có ý nghĩa với  người khác, thiếu sự 
hiểu biết, đồng cảm với người khác. Chúng tôi nhấn mạnh đến  việc “đau 
đớn nhận ra”, bởi vì chỉ có bạn mới là người hiểu rõ chính bản thân  
mình và những cảm nhận trong tâm hồn bạn hơn bất kỳ người nào khác. Chỉ 
có ta  là hiểu rõ về bản thân ta nhiều nhất. 
Điều cảm nhận rõ nhất khi cô đơn  chính là cảm giác trống rỗng trong 
tâm hồn. Đó là một lỗ hổng khủng khiếp mà ta  có thể cảm nhận rõ rệt về 
nó ngay giữa lồng ngực của mình. Chẳng có thuốc thang  của một dược sỹ 
tài ba nào có thể lấp đầy cái lỗ hổng kinh khủng đó được cả! Bi  kịch 
lớn nhất của người cô đơn là muốn có ai đó để chia sẻ, nhưng quanh mình 
chẳng  còn có ai để đáp lại “tiếng lòng” mình cả!
Càng cô đơn, ta càng muốn có một mối dây  liên lạc về tâm hồn đầy ý 
nghĩa với người khác, nhưng ta lại không thể. Và cứ  như thế, ta lâm vào
bế tắc. Thậm chí, ngay cả khi ta sống giữa một đám đông cuồng  loạn, 
như đám đông cổ vũ bóng đá tại một sân vận động nào đó chẳng hạn, ta lại
càng cảm thấy mình cô đơn nhiều hơn. Nhiều khi, chính trong những đám 
đông cuồng  loạn, xô bồ, rất nhiều người đang hò hét quanh ta, lại là 
nơi mà ta cảm thấy cô  đơn nhất. Cô đơn chẳng có liên quan gì nhiều với 
số lượng con người sống quanh  bạn, mà tùy thuộc nhiều hơn vào mối quan 
hệ giữa bạn và những người xung quanh  bạn như thế nào!
Nhiều người, khi rơi vào trạng thái  cô đơn lâu ngày nhưng không có 
cách nào vượt qua được, rốt cuộc họ đành chấp nhận  sống cô đơn như là 
một cách sống tất yếu trong cuộc đời này vậy. Tuy nhiên, một  số người 
khác thì không dễ dàng gì chấp nhận như vậy, họ tìm cách giải tỏa nỗi  
cô đơn trong lòng mình nhờ bia rượu, ăn nhậu hay một thú vui chơi nào 
đó. Khi  làm như vậy, họ cũng không sao tránh khỏi cô đơn, vì họ giải 
quyết một bế tắc  này bằng cách lâm vào những bế tắc khác, làm cho những
bế tắc trong cuộc sống  ngày càng chồng chất nhiều hơn. Theo chúng tôi,
những cách phản ứng như vừa rồi  đều là cách phản ứng tiêu cực. 
Chúng ta hoàn toàn có quyền hy vọng  mình có thể vượt qua được cô 
đơn. Thật vậy, cô đơn là điều khó có thể tránh khỏi,  nhưng nó lại hoàn 
toàn không phải là một “căn bệnh” không có cách gì chữa trị  được. Chúng
ta cần đi từng bước một để vượt qua thử thách của cô đơn. 
Trước hết, hãy nhìn lại chính mình,  mình mong ước một cuộc sống như 
thế nào? Sống hạnh phúc cùng người khác hay là  cứ mãi cô đơn như thế? 
Thứ hai, sau khi đã nhìn lại bản thân  mình rồi thì đưa ra quyết tâm 
để thay đổi. Chính mình phải tích cực, chủ động,  không được thụ động 
chờ đợi người khác đến với mình. Sao mình cứ trách người  khác không 
hiểu mình, thay vào đó, mình hãy chủ động cởi mở tấm lòng của mình  
trước. 
Thứ ba, hãy theo đuổi những việc làm  cao đẹp và có ý nghĩa trong 
cuộc đời, như thăm viếng những người có cảnh sống bần  hàn hơn mình, âm 
thầm làm những công việc từ thiện cao cả... 
Cuối cùng, hãy siêng năng đọc sách, đặc  biệt là những sách có tư 
tưởng cao thượng để nâng cao tâm hồn mình và sống với  những tư tưởng 
cao thượng ấy, như một vĩ nhân nào đó đã nói: “Những người có tư  tưởng 
cao thượng sẽ chẳng bao giờ cảm thấy cô đơn!”
Vậy, ngay từ ngày hôm nay, nếu bất chợt  có ai đó hỏi bạn: “Bạn có cô
đơn không?”, hãy trả lời là: “Có! Tôi biết những nỗi  cô đơn là khó 
tránh khỏi. Nhưng cô đơn cũng chỉ là một thử thách trong cuộc sống,  và 
tôi đã biết cách để vượt qua thử thách đó!”
9. Cảm  thông và tha thứ
Làm thế nào để luôn tìm thấy sự thanh  thản trong tâm hồn khi hằng 
ngày chúng ta vẫn luôn chung sống cùng người khác?  Nhiều người luôn cảm
thấy bực bội, khó chịu, tâm hồn không làm sao thanh thản  được, vì họ 
nghĩ những mối quan hệ với người khác trong cuộc đời sao mà phức tạp  
quá!
Muốn thanh thản tâm hồn, trước hết  chúng ta phải nhận thức được mối 
quan hệ giữa mình và người khác, hiểu được niềm  vui của sự chia sẻ 
những niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống của mình với người  khác, cũng 
như đón nhận những điều mà người khác mang lại cho mình. Đó chính là  
chân lý giản đơn nhưng cũng là chân lý sâu sắc nhất của cuộc sống xã 
hội.
Phải biết trao tặng cho cuộc đời cả  tâm hồn nhân ái của mình, chúng 
ta mới tìm thấy trạng thái thanh thản, hạnh  phúc cho tâm hồn mình. Và 
khi đó, chúng ta mới có thể tiếp tục tìm thấy những  điều mới mẻ, phong 
phú, sâu sắc cho tâm hồn mình. Trái lại, nếu lúc nào chúng  ta cũng muốn
ôm khư khư lấy mọi thứ cho riêng mình, chẳng hề muốn chia sẻ cho  ai, 
thì tâm hồn của chúng ta ngày càng trở nên ích kỷ, cạn hẹp, không thể 
tìm  được sự phong phú hay sâu sắc nào nữa!
Mỗi người chúng ta đều mang trong  mình khả năng biết cảm thông và 
tha thứ cho người khác. Vấn đề bây giờ là chúng  ta có nhận ra giá trị 
cùng ích lợi của việc tha thứ hay không? Và có quyết tâm  sử dụng khả 
năng tiềm tàng ấy của mình hay không? 
Chúng ta hãy thử nhìn lại chính bản  thân mình mà xem, rất nhiều lần 
trong cuộc sống, chúng ta đã từng mong muốn được  cảm thông và tha thứ 
cho người khác. Thế nhưng, cũng rất nhiều lần, cái tôi ích  kỷ và lòng 
tự ái nhỏ nhen đã ngăn cản chúng ta, khiến chúng ta không thể cảm  thông
hay tha thứ cho người khác được. 
Những lúc tâm hồn bị rơi vào trạng  thái tiêu cực như vậy, chúng ta hãy thử suy nghĩ về những điều sau đây:
-  Mình sống trong cuộc đời này đâu chỉ có cuộc sống của riêng mình.
Cuộc sống của  mình luôn nằm trong mối liên hệ với cuộc sống của những 
người khác. Vì vậy, liệu  mình có nên chấp giữ mãi những lầm lỗi mà 
người khác đã gây ra cho mình hay  không? Chính bản thân mình cũng rất 
nhiều lần làm tổn thương người khác, và  cũng nhờ có sự cảm thông, tha 
thứ của người khác mà mình mới còn được sống cuộc  sống ngày hôm nay, 
vậy mình còn lý do gì để mãi mang nặng trong tâm hồn những lầm  lỗi của 
người khác?
 -  Hãy thử lắng nghe cuộc sống quanh mình! Chúng ta sẽ nhận ra còn 
biết bao con  người, biết bao hoàn cảnh cần được cảm thông, chia sẻ. 
Những hoàn cảnh, những  tình huống mà chúng ta gặp hằng ngày luôn luôn 
đa dạng, phức tạp, nhiều khi chẳng  có hoàn cảnh nào giống với hoàn cảnh
nào. Chỉ có sự cảm thông, chia sẻ mới làm  cho cuộc sống của mỗi người,
dù trong hoàn cảnh nào, cũng sẽ trở nên nhẹ nhàng,  dễ chịu và đáng yêu
hơn. Hãy trầm tư suy nghĩ về ý nghĩa sâu sắc của sự cảm  thông, sẻ chia
những điều tốt đẹp mà mình có với người khác: Tâm hồn của mình sẽ  ấm 
áp ra sao? Mình sẽ cảm nhận sợi dây nối kết thiêng liêng giữa bản thân 
mình  và người khác trong cuộc sống là như thế nào?... Tất cả những điều
đó có thể gọi  là sự sâu sắc của tâm hồn!
 -  Mỗi lần chúng ta đón nhận một điều gì đó tốt đẹp từ người khác, 
dù nhỏ thôi, chẳng  hạn như một lời chào, một nụ cười thân thiện... là 
mỗi lần chúng ta phải suy  nghĩ, tự hỏi rằng: mình nên làm gì để có thể 
cư xử tốt đẹp hơn nữa với những  người khác trong cuộc sống? Cứ như vậy,
vẻ đẹp và lòng tốt mà con người dành  cho nhau trong cuộc đời này sẽ 
ngày càng được nhân rộng, lan xa thêm. Phải  khiêm tốn nhìn nhận mình là
một con người nhỏ bé, rằng mình đã từng nhận được  biết bao sự cảm 
thông, nhận được biết bao điều tốt đẹp từ người khác đã sẻ chia  với 
mình, chứ đừng bao giờ chỉ nghĩ mình là kẻ chỉ biết “cho” chứ không hề 
“nhận”.  Thật ra, chính mình mới là kẻ “nhận” nhiều nhất! Vì ngay cả khi
mình nỗ lực  “cho” thật nhiều, thì điều lớn lao nhất mà mình sẽ được 
“nhận” lại chính là niềm  vui, niềm hạnh phúc không gì so sánh được 
trong tâm hồn!
 -  Một khi có cơ hội để giúp đỡ người khác thì đừng bao giờ bỏ qua! 
Bởi lẽ, giúp đỡ  người khác là điều dễ dàng nhất để chúng ta tìm thấy sự
cân bằng của tâm hồn  mình trong cuộc sống. Thường thì chúng ta dễ có 
khuynh hướng chỉ biết “nhận”  nhiều hơn là “cho” đi. Và nếu chỉ mãi 
“nhận” từ người khác như vậy, có thể  chúng ta vô tình trở thành kẻ ích 
kỷ mà chúng ta không hay! Chính vì vậy, hãy cảm  ơn cuộc đời quanh mình 
còn quá nhiều chuyện buồn khổ, quá nhiều những con người,  những hoàn 
cảnh đang cần chúng ta cảm thông, chia sẻ. Chính những hoàn cảnh, những 
con người ấy đã tạo cơ hội cho chúng ta hiểu được giá trị của sự cảm 
thông,  chia sẻ, nhất là hiểu được giá trị của tình yêu thương và hạnh 
phúc.