Ý nghĩa của đời sống
Chúng ta có thể sống, theo nghĩa đơn giản nhất của từ, mà không cần phải
hiểu biết gì về sự sống. Chúng ta vẫn sống, cũng theo nghĩa đơn giản
nhất của từ, ngay cả khi hoàn toàn bất lực không thể hiểu hết về sự
sống, bất chấp những nỗ lực không ngừng của trí tuệ nhân loại qua nhiều
thế kỷ nối tiếp nhau.
Nhưng nếu bạn cũng giống như tôi và rất nhiều người khác, những người
luôn băn khoăn về những điều thấy nghe trong cuộc sống, thì chúng ta sẽ
không thể thực sự được sống, theo nghĩa mở rộng của từ, nếu như không
nhận ra một ý nghĩa nhất định nào đó của đời sống. Trong ý nghĩa này, có
những con người tồn tại rất lâu trên mặt đất này nhưng chưa từng được
sống. Và cũng có những con người tuy sớm từ giã nhân loại ở lứa tuổi đôi
mươi, nhưng lại thực sự đã sống một đời sống đẹp.
Vì thế, bạn có thể không nhận hiểu hết về sự sống, vì đó là điều mà hầu
hết chúng ta đều phải chấp nhận, nhưng bạn không thể không nhận ra một ý
nghĩa nhất định nào đó của đời sống, nếu như bạn muốn thực sự được sống
đúng nghĩa.
Trong thực tế, những điều chúng ta vừa nhắc đến có thể là hơi thừa. Bởi
vì, một cách hoàn toàn tự nhiên, mỗi người trong chúng ta hầu như đều đã
xác định cho mình một ý nghĩa sống như một nhu cầu tất yếu ngay từ lúc
bắt đầu trưởng thành và thực sự trở thành một con người. Tuy nhiên,
chúng ta thường hình thành nhận thức và sự lựa chọn của mình một cách
rất tự nhiên, bằng vào nền tảng giáo dục, đạo đức, tín ngưỡng và những
ảnh hưởng của môi trường tiếp xúc quanh ta từ thuở nhỏ. Chỉ khi có một
lúc nào đó tự quay nhìn lại cuộc sống của chính mình, chúng ta mới nhận
ra một nhận thức về ý nghĩa của đời sống là quan trọng đến mức nào.
Có những người nhìn cuộc sống rất giản đơn, và vì thế nên những gì họ
theo đuổi cũng vô cùng đơn giản. Một số người khác có những nhận thức
sâu sắc hơn, và vì thế cuộc sống của họ tất nhiên là cũng sẽ mang những
màu sắc phức tạp hơn. Tuy nhiên, giản đơn hay phức tạp lại không phải là
những yếu tố quyết định mang lại cho chúng ta một cuộc sống an vui và
hạnh phúc. Điều quan trọng hơn là chúng ta phải hiểu đúng về ý nghĩa
cuộc sống, không rơi vào những nhận thức sai lầm và luôn biết sống chân
thật với chính mình cũng như với những người chung quanh.
Điều này giải thích vì sao những người dân quê chất phác nhiều khi lại
có thể có đời sống vui vẻ tốt đẹp hơn nhiều so với một số người giàu có
sống giữa thành phố nhộn nhịp và đầy đủ tiện nghi. Trong khi người dân
quê có rất nhiều thời gian để tận hưởng những gì mà cuộc sống giản dị
của họ mang đến, thì những người giàu có kia lắm khi lại không có khả
năng cảm nhận và tận hưởng ngay cả những gì mà họ đã phải lao tâm khổ
trí mới có được.
Nhưng nói như vậy không có nghĩa là chúng ta cổ vũ cho một nhận thức
giản đơn về ý nghĩa đời sống. Vấn đề ở đây là sự giản đơn nhưng không
sai lầm vẫn có thể mang lại cho chúng ta một cuộc sống vui trong chừng
mực nào đó. Nhưng những hiểu biết đúng hướng và sâu xa hơn về ý nghĩa
đời sống bao giờ cũng mang lại cho chúng ta những phần thưởng xứng đáng.
Và trong ý nghĩa này thì đây lại chính là mục tiêu nhắm đến của tất cả
những ai biết trân trọng và yêu quý cuộc sống này.
Từ thuở xa xưa, con người đã không ngừng nỗ lực suy tư, tìm hiểu về sự
sống. Triết học, khoa học, tôn giáo đều có đưa ra những giải thích khác
nhau, nhìn nhận khác nhau về sự sống. Nhưng tất cả đều thể hiện mối quan
tâm của những bộ óc kiệt xuất trong nhân loại. Và tất cả đều thừa nhận
một điều là: những hiểu biết đúng đắn về ý nghĩa đời sống có thể giúp
nhân loại sống tốt hơn, có được nhiều an vui và hạnh phúc hơn trong
những tháng năm ngắn ngủi của đời sống mà mỗi người có được.