ÐẠI SƯ THỨ 12

SANTIPA , Nhà truyền giáo ^

Từ thuở hoang sơ khi chưa có sự bắt đầu

Những cái rễ của cái cây vô danh

Ðược vun tưới Bằng những cơn mưa

Của thói quen vọng tưởng

Chúng lớn mạnh thành những nhánh vô minh

Hôm nay ta đốn cây vô minh ấy

Bằng chiếc rìu Giáo pháp của Chân sư

Bạn ơi! Hãy nghĩ suy,cân nhắc mà tu tập.

Sư  Santipa còn được gọi là Ratnakasanti,Vốn là một vị giáo thọ nổi tiếng uyên bác về ngũ minh môn (five arts and sciences)thuộc Tu viện Vikramasila ở sứ Magadha.

Thuở ấy xứ Sri Lanka dưới sự trị vì của vua Kapina,một bậc minh vương có đầy đủ phẩm hạnh và công đức.Nhà vua từng nghe nói đến pháp vi diệu của Phật và tiếng tăm lừng lẫy của đại sư Santipa nhưng đạo Phật lúc bấy giờ chưa được truyền sang đất nước sở tại.Ngưỡng mộ đạo hạnh của sư,vua sai sứ mang vô số vật thực đến cúng dường cho tu viện,đồng thời gởi một điệp văn cho sư,đại ý như sau: 

“Trẫm và dân chúng trong nước lâu nay ngưỡng mộ oai đức của đại sư.Nay,cúi xin đại sư  nhủ lòng bi mẫn chiếu soi đèn  pháp vào bóng tối vô minh,dội cơn mưa pháp dập tắt lửa tham, bẻ gẫy gươm sân mà cứu vớt chúng sinh ngu muội.Trẫm ngày đêm mong được kề cận thánh tăng như con đỏ mong mẹ hiền Cúi mong đại sư một lần dời bước đến tệ quốc cho thoả lòng qui ngưỡng”

Nay chiếu.

Kapina. Quốc Vương xứ Sri Lanka.

Chấp nhận lời thỉnh cầu của quốc vương xứ Sri Lanka,Sư và một tăng đoàn gồm 2000 Tỳ-kheo mang theo Tam Tạng Kinh điển khởi hành đi Sri Lanka. Ðoàn người đi qua các vùng Nalanda, Odantapuri, Rajagrha, Vajrasaha (tức Bồ-đề đạo tràng) và cuối cùng họ đến vùng biển thuộc Sri Lanka.

Nhà vua cùng triều đình và toàn thể dân chúng vui mừng ra đón tiếp tăng đoàn. Họ cúng dường tất cả vật dụng cần thiết và đầy đủ để chư tăng có thể lưu lại trong thời gian ba năm mà truyền bá giáo pháp Ðại thừa.

Mãn ba năm giáo hoá,sư cùng đại chúng quay về cố hương.Chuyến về lại đi theo một lộ trình khác,dài hơn,băng ngang qua nhiều xứ,nên khi về đến Tu viện thì sư Santipa đã già yếu.Các môn đồ phải di chuyển ngài bằng xe bò.Khi được 100 tuổi,sư nhập thất để thiền định trong 12 năm.

Cũng trong khoảng 12 năm ấy,môn đồ của ngài là Kotapila cũng nhập thất tu luyện. Trong Tam Tạng Kinh điển chia làm kinh,luật và luận,thì Santipa uyên bác về luận. Trong thiền quán,ngài dùng phân-biệt-trí để quán sát các pháp.Trái lại,môn đồ của ngài là Kotapila dùng vô-phân-biệt-trí để quán sát các pháp. 

Kotapila tu tập 12 năm thì tỏ ngộ.Khi ngài đắc.Ðại thủ ấn (Mahamuddra)thì chư  thiên hiện ra chung quanh rưới mưa hoa ca tụng công đức của ngài.Các thiên-vương khẩn cầu ngài cai quản 33 cõi trời Dục giới (Thirty three sensual para dises) nhưng ngài từ chối.Ngài bảo cùng chư thiên:

-Nay ta vào được đạo tràng của chư Phật là nhờ oai đức dạy dỗ của chân sư.Ta cần phải vấn an thầy ta trước hết.Bởi kinh nói rằng chân sư là Phật,chân sư làpháp, chân sư là Tăng-già,chân sư là Tam bảo.

 Nói xong, sư dùng hoá thân đi đến Magadha trong thời gian nhanh như khảy móng tay.Ðến nơi,ngài đảnh lễ thầy mình và chào hỏi các đạo hữu nhưng không ai đáp lời vì họ không thể nhìn thấy vô-tướng-pháp-thân của ngài(Invisible awarenessbody). Cuối cùng Kotapila phải hiện nguyên hình để đảnh lễ đại sư Santipa.Sư lấy làm lạ, hỏi:

-Ngươi là ai?

-Ðệ,tử vốn là môn đồ của ngài.

-Ta có vô số môn đồ,làm sao nhớ hết.Kotapila bèn thuật lại tự sựsư nhớ ra lấy làm hoan hỷ.Thầy trò hàn huyên tăm đắc.Ðoạn,sư hỏi:

-Kết quả tu tập bấy lâu của ngươi ra sao?

-Bạch thầy!Ðệ tử thấy các pháp vốn duyên sinh,không có tự tánh,không cấu,không tịnh,nên vào được cảnh giới của đại thủ Aán.

Sư ngửa mặt than rằng:

-Aáy là ta dạy ngươi!Tiếc thay,ta chưa hề thân chứng cảnh giới ấy.Nay ngươi hãy vì ta mà nói lại pháp tu tập kẻo ta quên khuấy đi mất.

Vâng mệnh thầy,Kotapila nói lại những gì mà sư Santipa trước đây đã dạy ngài.Sau đó đại Sư Santipa thiền định thêm 12 năm nữa thì chứng đắc.

 CHÚ GIẢI:

Truyền thuyết đã có một sự  phê phán nghiêm túc về sự nghiệp tu hành của một bậc giáo thọ.Nó nhằm chỉ trích tất cả những nỗ lực tu học có tính chất kinh viện,lối tu lan man,phương pháp thiếu thực tiễn,lòng tự mãn và thiếu quan tâm đến môn đệ của một bậc thầy.

Tuy nhiên,nó khẳng định một chân lý mới.Một bậc thầy không nhất thiết phải ngộ hay thân chứng mới có thể truyền pháp cho môn đồ.Bởi một bác sĩ đâu cần phải mắc một căn bệnh nào đó rồi từ đó rút tỉa kinh nghiệm mà chửa bệnh cho con bệnh.Cũng thế,các nhà khoa học nào cần phải đích thân lên vũ trụ xem xét để vẽ đường bay cho các con tàu vũ trụ./.