Chùa Long Vân toạ lạc tại xóm Nhà Đèn, thị trấn Paksé, tỉnh Chămpasak-Lào là một trong những ngôi chùa Việt Nam trên đất nước bạn Lào do bà con Phật tử tạo dựng lên để làm nơi sinh hoạt tâm linh tín ngưỡng và hướng vọng về tổ quốc thân yêu. Sự ra đời và phát triển của ngôi chùa Long Vân là một mối duyên “quốc tế” nhiệm mầu...

Nhiều bà con Phật tử kể rằng, từ cách đây hơn nửa thế kỷ tại xóm Nhà đèn thị trấn Paksé có một ông Tây người Pháp là một kỷ sư nhiệt điện vì đam mê nét mỹ thuật điêu khắc của pho tượng Phật Thích Ca toạ thiền trong hình tượng con rắn 7 đầu nên ông đã đi tìm hiểu về pho tượng. Được các nhà sư cho hay về truyền thuyết rắn thần Naga 7 đầu che mưa đức Phật khi ngài toạ thiền dưới cội bồ đề nước dâng lên sắp ngập cả chỗ Phật ngồi. Rắn thần Naga hiện ra lấy thân mình cuốn tròn từ từ nâng đức Phật khỏi bị ngập nước và hiện ra 7 đầu phình to tạo thành cái tàng che mưa cho Phật...Con rắn vốn ác (vì có nọc độc) nhưng đức độ cao quý của Phật đã cảm hóa được và nó theo "hầu" đức Phật, nên ông Tây đã “thỉnh” pho tượng về trưng bày.

Chùa Long Vân hiện nay

Mô hình đại trùng tu chùa Long Vân

Bà con Việt kiều khi chết đến thờ trong chùa

Ảnh và tháp ông Trần Quế.

Sau khi ông Tây mãn nhiệm kỳ về nước, gởi pho tượng Phật lại nhờ một người Hoa kiều giàu có cất giữ giùm. Người Hoa kiều vốn là một thương gia, lo chuyện làm ăn mua bán mà quên phắc pho tượng rất mỹ thuật và giàu giá trị “đạo đức” đang bỏ trong một góc kho mặc cho bụi bặm và mạng nhện giăng mờ.

Ông Trần Quế, một Việt kiều mắc bịnh tâm thần nhẹ là người giúp việc quét dọn vệ sinh trong nhà người Hoa kiều, một hôm ông Trần Quế quét dọn nhà kho thấy pho tượng Phật nằm trong góc bị bụi bặm và mạn nhện giăng mờ mịt ông lau chùi pho tượng sạch sẽ rồi thưa với người chủ Hoa kiều xin thỉnh về để thờ, người Hoa kiều nghe rất hoan hỷ và để cho ông Trần Quế thỉnh pho tượng về.

Nghịch nỗi, ông Trần Quế là một người tâm thần không nhà cửa nên ông cứ ôm pho tượng đi lang thang khắp xóm Nhà Đèn và đến một chỗ đất trống ông lập một cái bàn thờ để thờ. Mãnh đất đó thuộc quyền quản lý của cụ Nan Kịp (người Lào). Bà cụ thấy một người Việt Nam, bị bịnh tâm thần mà biết tôn quý Phật như thế bèn phát tâm cúng cho miếng đất để ông lập an thờ Phật. Ông Trần Quế che tạm một cách am bằng tranh, tre và thiết một cái bàn thờ để thờ pho tượng Phật rồi hằng đêm ông tụng kinh, niệm Phật.

Pho tượng Phật toạ thiền có rắn thần Naga che đầu

Bà con Việt kiều ở trong thị trấn Paksé thấy vậy bèn cùng nhau tập trung lại kẻ góp công người góp của tạo dựng lên một ngôi chùa nhỏ bằng gỗ, mái lợp tôn để thờ Phật và làm đạo tràng tu học cũng là để làm nơi “quy y” của cả người sống lẫn người đã khuất theo truyền thống văn hoá tín ngưỡng Phật giáo Việt Nam nơi đất khách quê người.

Ngôi chùa gỗ tồn tại được một thời gian ngắn thì hư hại, xuống cấp gặp lúc bà con Việt kiều ngày càng ổn định, đời sống kinh tế khá giả lên, niềm tin vào chánh pháp vào Tam Bảo càng vững đồng thời được sự hỗ trợ của Hoà thượng Trung Quán và Hoà thượng Nhật Liên nên bà con đã tái thiết ngôi chùa bằng bê tông cốt thép bền vững nằm bên một nhánh của con sông Mê Công nước cuồn cuộn.

Hơn nữa thế kỷ trôi qua trong sự ảnh hưởng trực tiếp xâm thực của dòng nước Mê Công nên chùa đã nhiều lần bị rạn nứt, sụt lún, tuy bà con Phật tử đã qua nhiều lần sửa chữa, đổ kè bằng bê tông để khắc phục, chống chọi nhưng sức tàn phá âm ỉ của dòng nước vẫn cứ đe doạ và mối hiểm nguy “sập chùa” luôn tiềm ẩn. Với mục đích bảo trì những giá trị lịch sử, văn hoá của tiền nhân, đồng thời yên định nơi chốn trau dồi đạo đức của hàng Phật tử, bà con đã quyết định mua thêm đất để xây dựng, chuyển hướng ngôi chùa.

Ngày 25 tháng 9 năm Kỷ Sửu, Phật lịch 2553 (ngày 11 tháng 11 năm 2009) vừa qua, chư Tăng và bà con Phật tử chùa Long Vân đã trang trọng cử hành lễ đặt đá đại trùng tu ngôi phạm vũ để nối tiếp dòng sử hoằng pháp lợi sanh của Phật giáo Việt Nam trên đất nước bạn Lào, viết tiếp trang sử “Việt Lào hai nước chúng ta, tình sâu hơn nước Hồng Hà Cửu Long”.

Với nhân duyên ra đời mầu nhiệm, sự phát triển nhanh chóng của ngôi chùa, niềm tin vững chắc vào Tam Bảo, tinh thần đoàn kết tinh tấn tu học, ý thức trách nhiệm đóng góp phần mình cho sự nghiệp tiếp nối truyền thống văn hoá, đạo đức Phật giáo hai dân tộc Việt Nam-Lào của chư Tăng và bà con Phật tử thì chắt chắn Phật sự đại trùng tu ngôi chùa Long Vân sẽ sớm được hoàn thành.

Bài, ảnh Trí Năng