Độ thứ tư: NHẪN NHỤC BA LA MẬT
DÀN BÀI
A. MỞ ĐỀ:
Sân hận là một mầm độc hại, vô cùng nguy hiểm. Muốn trừ sân hận phải tu pháp
Nhẫn nhục Ba la mật.
B. CHÁNH ĐỀ:
I. Định nghĩa Nhẫn nhục Ba la mật
II. Thành phần của Nhẫn ngục Ba la mật
1. Thân nhẫn
2. Khẩu nhẫn
3. Ý nhẫn
III. Phái Nhẫn nhục như thế nào mới đúng chánh pháp?
IV. Công đức của pháp Nhẫn nhục Ba la mật.
C. KẾT LUẬN: Khuyên tu.
A. MỞ ĐỀ:
Kinh Hoa Nghiêm có nói: "Nhất niệm sân tâm khởi, bá vạn chướng môn
khai" (một niệm lòng sân hận nổi lên, thì trăm ngàn muôn tức cửa nghiệp
chướng đều mở ra). Thật vậy, lắm người vì một phút không dằn được cơn tức giận,
mà đánh đập vợ con đến tàn tật, đốt phá của cải quý báu của ông cha để lại, rồi
phải ân hận suốt đời. Lắm lúc, vì không làm chủ được tánh nóng nẩy mà tình cốt
nhục phải chia ly, nghĩa vợ chồng phải phân rẽ, bạn chí thân trở thành kẻ oán
thù...
Người học đạo cũng vậy, nếu gặp nghịch cảnh không nhẫn nhịn được, thối chí nản
lòng, đôi khi phải bị đọa đày. Như ông Độc giác tiên nhân, vì một niệm sân hận
không nhẫn được, mà phải bị mất năm pháp thần thông. Ông Uất đầu lam phất, vì
sân hận mà phải đọa làm loài phi ly trùng (chồn bay). Nên sách có nói:
"Nhất sân chi hỏa năng thiêu vạn khoảnh công đức chi sơn" (Nghĩa là
một đóm lửa sân, có thể đốt tan muôn mẫu rừng công đức).
Vậy muốn trừ sân hận một cách có hiệu quả, phải tu pháp Nhẫn nhục Ba la mật.
B. CHÁNH ĐỀ:
I. ĐỊNH NGHĨA NHẪN NHỤC BA LA MẬT
"Nhẫn" là nhịn, chịu đựng những cảnh trái mắt nghịch lòng.
"Nhục" là điều sỉ nhục, điều xấu hổ, làm tổn thương đến lòng tự ái
của mình.
Nhẫn nhục Ba la mật là nhẫn nhục đến chỗ cùng tột không còn ai có thể nhẫn nhục
hơn thế nữa.
II. THÀNH PHẦN CỦA NHẪN NHỤC BA LA MẬT
1. Thân nhẫn. Đối với nghịch cảnh như nắng mưa, nóng lạnh, đói
khát, đau ốm, hoặc bị người đánh đập, hành hạ, làm bức não nơi thân, mình cũng
cam chịu, không phàn nàn hay chống cự lại. Đây là chịu đựng về thể xác.
2. Khấu nhẫn. Thân đã nhẫn chịu không chống lại người và miệng cũng không
thốt ra những lời nguyền rủa độc ác, trước những lời mạ nhục chua cay, mắng
nhiếc tồi tệ hay đánh dập tàn nhẫn.
3. Ý nhẫn. Nhẫn nhục cả trong tâm, không căm hờn, không oán giận, không
nổi lên ý phản đối, những tư tưởng hắc ám để trả thù.
Trong ba thứ nhẫn này, "ý nhẫn" là khó nhất và quan trọng nhất. Có
nhiều khi thân có thể chịu đựng được cực hình, nhưng miệng vẫn lẩm bẩm nguyền
rủa. Thêm một lần nữa, miệng tuy không thốt ra những lời phản đối, nguyền rủa,
nhưng ý vẫn ngấm ngầm phản đối, và tức giận đốt cháy tim gan.
Đến khi "tâm ý" cũng không ngấm ngầm nổi dậy phản đối, sự tức giận
lắng xuống tận đáy lòng; đứng trước mọi nghịch cảnh, lòng vẫn phẳng lặng như
không, thì nhẫn nhục mới thật là hoàn toàn.
Nếu bên trong vẫn chưa nhẫn được, thì thế nào giận giữ cũng có ngày xuất hiện
ra trong lời nói và hành động.
III. PHẢI NHẪN NHỤC NHƯ THẾ NÀO MỚI ĐÚNG CHÁNH PHÁP?
1. Nhẫn nhục có chấp tướng. Nhẫn nhục vì sợ quyền thế; Nhẫn nhục vì
đang nằm trong hoàn cảnh bất lợi chưa thể trả thù được; Nhẫn nhục để mong cầu
được người khen, hay được chức trọng, quyền cao; Nhẫn nhục vì khinh bỉ đối thủ,
hay tự cho mình cao hơn người, không thèm chấp nê, phản đối. Nhẫn nhục như thế
là Nhẫn nhục chấp tướng vì còn do dục vọng tham, sân, si, mạn thúc đẩy, chưa
phải là Nhẫn nhục Ba la mật.
2. Nhẫn nhục không chấp tướng. Người tu hạnh Nhẫn nhục ba la mật, trước
hết phải do ý muốn diệt trừ lòng sân hận, kiêu mạn, tật đố, tự ái, tham lam...
Nếu có người chửi mắng, mình phải bình tĩnh tự nghĩ rằng: "Ta có làm điều
gì sái quấy không? Nếu có, thì ta bị sỉ nhục là phải, ta nên cảm ơn người. Nếu
ta trong trắng, thì những lời sỉ nhục ấy có dính líu gì đến ta đâu, mà phải khổ
tâm nghĩ đến?".
Hơn nữa, người tu Nhẫn nhục còn nhắm much đích trao dồi lòng từ bi và hỷ xả, ta
Nhẫn nhục không oán giận, không trả thù là vì ta thương người, ta muốn xem mọi
người như thân thuộc anh em. Ta Nhẫn nhục vì ta không muốn cuộc đời là một đấu
trường, một bãi chiến, một lò lửa của sân hận, đốt thiêu tất cả.
Chúng ta hãy tập cho được Nhẫn nhục như ông Purna trong câu chuyện sau đây:
"Khi Phật còn tại thế, một Đệ tử của Phật, ông Purna xin Phật đi qua
truyền đạo tại xứ Chronaparanta, là một xứ có tiếng rất hung ác. Phật hỏi ông
Purna:
- Ông đã phát nguyện đem đạo pháp của ta đến truyền bá cho dân xứ
ấy, nhưng nếu họ không nghe, lại còn dùng lời hung ác mắng chửi ông, thì ông
nghĩ sao?
- Bạch Thế tôn, con nghĩ: Họ là người tốt, vì họ không dùng cây đánh đập con,
hay lấy đá ném con.
Phật hỏi tiếp:
- Nếu họ lấy cây đánh ông, hay dùng đá ném ông, thì ông nghĩ sao?
- Bạch Thế tôn, con nghĩ: Họ vẫn còn lòng nhân, vì họ không chém giết hay đập
con đến chết.
Phật lại hỏi:
- Nếu họ chém giết hoặc đánh chết ông thì ông nghĩ sao?
- Bạch Thế tôn, con nghĩ: Họ là ân nhân của con, vì nhờ họ mà con thoát
được thân đau khổ, bỏ được bọc thúi tha, từ biệt đời sống khốn nạn này.
Đức Phật khen:
- Hay lắm! Ông nhẫn nhục được như vậy thì mới có thể qua xứ ấy truyền đạo
được!
Ông Purna qua xứ Chronaparanta truyền đạo không bao lâu, dân chúng xứ ấy đều
qui đầu Phật pháp cả.
Nhẫn nhục như ông Purna mới thật đúng là Nhẫn nhục Ba la mật, nghĩa là nhẫn từ
ngoài thân đến trong tâm, nhẫn mà không thấy mình nhẫn và cảnh nhục để nhẫn.
IV. CÔNG ĐỨC CỦA PHÁP NHẪN NHỤC BA LA MẬT
Như đoạn mở đầu đã nói, lửa sân hận có thể đốt thiêu tất cả những gì quí báu,
mà loài người đã xây dựng được trên thế giới này. Lửa sân hận chỉ có thể bị dập
tắt bằng nước Nhẫn nhục Ba la mật.
Không Nhẫn nhục thì gia đình ly tán, bạn hữu chia lìa, tớ thầy đoạn tuyệt, đồng
bào xung đột, thế giới chiến tranh.
Có Nhẫn nhục thì gia đình sum họp, bạn hữu tương thân, tớ thầy trung tín, đồng
bào đoàn kết, thế giới hòa bình. Riêng đối với bản thân, không Nhẫn nhục thì
lửa giận thiêu đốt lòng mình và dục vọng hoành hành, sự nghiệp tiêu tan, mọi
người xa lánh, đạo quả khó tròn.
Có Nhẫn nhục thì lòng từ chan chứa, thanh tịnh tràn lan, sự nghiệp dâng cao,
người người quí trọng, đạo quả viên thành.
Vì nhận thấy công đức lớn lao và quí báu của Nhẫn nhục cho nên cổ nhân đã có
nhắn nhủ với người đời một cách mạnh mẽ như sau:
Nhẫn nhẫn nhẫn, trái chủ oan gia tùng thử tận
Nhiêu nhiêu nhiêu, thiên tai vạn họa nhất tề tiêu
Mặc mặc mặc, vô hạn thần tiên tùng thử đắc
Hưu hưu hưu, cái thể công danh bất tự do
Nghĩa là:
Nhẫn nhẫn nhẫn (thân nhẫn, miệng nhẫn, tâm nhẫn)
thì những điều trái chủ oan gia từ đây dứt hết.
Nhịn nhịn nhịn (thân nhịn, miệng nhịn, tâm nhịn) thì ngàn tai muôn hoạ đồng
thời tiêu.
Nín nín nín (thân nín, miệng nín, tâm nín) thì cảnh giới thần tiên vô hạn cũng
do đây mà được.
Thôi thôi thôi (thân, miệng, tâm đều thôi) thì những công danh cái thế không
còn tự do.
C. KẾT LUẬN:
Chúng ta không còn nghi ngờ gì nữa giá trị và công đức lớn lao, quý báu của
nhẫn nhục. Giờ đây chúng ta chỉ còn quyết tâm thực hành ngay pháp môn này. Nhất
là đối với Phật tử nào đã nhiều lần bị lửa giận tàn phá tâm can, gia đình
và sự nghiệp của mình, hãy mau mau tu tập pháp nhẫn nhục này. Đừng để phải ăn
năn, hối tiếc và khổ đau thêm một lần nữa vì lửa nóng giận.
Kẻ tu hành lại càng gấp rút thực hành pháp môn này. Không có gì tai hại cho sự
nghiệp tu hành của mình mà làm cho người chung quanh khinh lờn, xa lánh bằng sự
nóng giận, cọc cằn nơi một kẻ xuất gia cầu đạo. Dù những người ấy có tinh thông
kinh điển bao nhiêu, tu hành bao nhiêu ,mà khi thấy nét mặt họ đỏ gay, giọng
nói họ quát tháo, cử chỉ họ mất tự chủ, thì người chung quanh không còn tin
tưởng ở sự tu hành của họ nữa, vì sự nóng giận tố cáo họ một cách hùng hồn.
Chúng tôi tưởng không cần phải nói nhiều hơn nữa về những tai hại của giận dữ;
vì chắc rằng những ai đã có lần giận dữ cũng đã thấy rõ như thế rồi.
Để kết luận bài này, chúng tôi chân thành cầu mong cho mọi người cùng chúng
tôi, đều thật hành pháp môn nhẫn nhục này một cách có hiệu quả, để cõi đời thêm
phần an lạc.