Chú tiểu Tâm Minh cứ chạy đi, chạy lại giữa vườn chùa với hồ sen.
Hơn chín giờ, chót búp sen chỉ khẽ rộng hơn lúc sáng, chưa thấy nhụy
vàng bên trong đóa hoa. Có thể sen sẽ nở vào khoảng trưa nay. Bây giờ
Tâm Minh mới biết thế nào là sự chờ đợi nôn nóng, mặc dù thầy của chú có
dạy, trong các tật xấu của người đi tu cần phải bỏ đi sự nôn nao nóng
nảy. Lòng chú như có lửa cháy, song chú vẫn cố ngồi yên nhìn xuống mặt
hồ. Chú chưa biết việc thu hoạch đã xong, cô Hà lo rửa khoai, lột bắp và
bà Tư cùng ông Sáu đã đến sau lưng chú từ lúc nào. Thật tình, hai người
cũng muốn xem sen nở, nên cả hai không còn chọc ghẹo chú. Già với trẻ
cùng ngồi lặng yên thanh thản. Gió bắt đầu thổi rì rào, lá tre, lá duối
bay lác đác xuống mặt hồ, đáp trên những tấm lá sen to xòe.
Từ lưng chừng núi nhìn xuống, ruộng đồng chia thành những ô vuông vức,
lúa chín trước, chín sau giống như tấm thảm dệt bằng hai màu vàng, xanh.
Mây trắng đầy bầu trời xanh, thả những cái bóng là là xuống tấm thảm.
Mỗi người bắt gặp vẻ đẹp thiên nhiên theo một cách khác nhau, trong giây
phút tình cờ nào đó. Ông Sáu thợ mộc đã hơn 60 tuổi, không còn ai thuê
mướn nữa, truyền nghề lại cho con cháu, ông mới có những phút rảnh rỗi
lên chùa ngắm cảnh. Bà Tư lên chùa thường xuyên, nhưng tới nơi là tay
liền miệng, miệng liền tay chứ chưa bao giờ ngồi lặng lẽ như sáng nay.
Tất cả là sự tình cờ. Trong lúc sen chưa nở, họ gặp bóng mây trôi là đà
trên mặt ruộng, trong khi đứng dưới đất lại thấy đó là bóng râm. Khó ai
ôm trọn thiên nhiên, vì ở mỗi góc độ thì cái nhìn của mỗi người mỗi
khác. Trong mỗi khoảnh khắc rất ngắn ngủi, đạo Phật gọi là sát-na, nó
luôn biến đổi khôn lường. Muốn cảm nhận được, tâm hồn phải thật tĩnh
lặng, như sáng nay cả ba người cùng ngồi yên chờ hoa nở. Mà sao thời
gian cứ chầm chậm trôi... Mười, mười lăm phút, nửa giờ rồi... nhưng búp
sen vẫn chưa nở rộ. Bà Tư mất kiên nhẫn:
- Thôi hai ông cháu ngồi đây, để tôi xuống bếp phụ với cô Hà.
Ông Sáu phụ họa:
- Lên đây là phải uống trà, đàm đạo với sư. Thôi chú Tâm Minh trông chừng, lúc nào hoa nở cho ông hay.
Rồi hai người bỏ vào trong, còn lại một mình Tâm Minh. Âu đó cũng là
duyên của mỗi người. Nhưng Tâm Minh có lẽ vì mải mê nhìn xuống hồ nên
chỉ thấy lá sen phủ mặt nước, còn những búp sen hồng cứ thế không có gì
khác nữa. Mặt nước khẽ xao động và những cọng sen khẽ đong đưa...
Bên trong chánh điện, Sư cất giọng trầm trầm:
- Địa ngục cũng tại thế gian, Niết-bàn cũng tại thế gian. Việc của ngày
mai có thể thấy được do tâm hồn của mình hôm nay. Về cái ngày tận thế
đó, thật khó mà giải thích, ông Sáu à. Tuy nhiên, nếu vì lý do nào đó ta
chưa rõ, trong lòng sợ sệt thì nên đến chùa. Tất cả thôi thì cũng chấp
nhận. Chắc ông Sáu còn nhớ tích xưa, trong một ngày hội lớn mọi người
đua nhau dâng đèn lớn, đèn nhỏ cúng Phật. Một trận gió thổi qua, đèn
đuốc thi nhau tắt, chỉ còn ngọn đèn nhỏ xíu của bà già ăn xin. Lửa theo
gió càng lên cao. Những kẻ có lòng thành xin hãy đừng sợ sệt, đừng nghi
ngờ.
Chùa nhỏ nên sư Mẫn và ông Sáu trải chiếu ngồi xếp bằng tròn ngay giữa
chánh điện đàm đạo, uống trà. Buổi sáng trong lành, chỉ có tiếng gió lao
xao hàng xoài và giọng trầm ấm của Sư, mặc dù Sư nói rất nhẹ nhàng,
chậm rãi. Những điều Sư nói, bà Sáu với cô Hà không lạ gì. Hai người
thường đi chùa này, chùa nọ, nghe được ít nhiều lời Phật. Nhưng hai
người vẫn lắng nghe, trong khi tay vẫn lo bớt lửa, tay khuấy nồi chè
khoai, bắp hai món nấu chung.
Xóm nghèo ở góc núi hiu quạnh, người bước chân ra ruộng làm cỏ lúa, trở
về lại chui vào nhà. Cuộc đời nghèo quanh quẩn không đi đâu ra khỏi thị
trấn. Người ta thích Sư ở chỗ Sư không thuyết giảng kinh điển cao xa mà
chỉ giúp người qua đời thấy được đạo, qua đạo càng hiểu thêm việc đời.
Ông Sáu thợ mộc mực mẹo cây ván rất rành nhưng một chữ cắn đôi cũng
không biết. Gia đình đông con, làm đủ nghề mới có cái bỏ vô miệng. Cuộc
sống xóm nghèo trần trụi như đá bắn rơi khỏi núi, sắp lại vào đống cũng
lổm ngổm, lênh nghênh. Dưới nắng trưa lắc rắc đá nứt kêu lách tách. Có
ai thấy đá khóc? Đó là lúc giữa khuya về sáng, đá mềm lòng thấm lạnh
sương khuya.
Nghèo đói dễ dẫn đến mê muội. Đôi khi ông Sáu sợ quýnh lên trước những
lời sấm truyền, giấc ngủ đầy mộng mị về năm 2000. “Đừng sợ, những ai có
lòng thành đừng sợ.” Lời nói của Sư đã trấn an ông Sáu. Và ông mạnh dạn,
bình tĩnh như lúc chắp tay đứng trước tượng Phật trang nghiêm, thanh
tịnh... Đặt ly trà xuống bàn, ông nhẹ nhàng ra sân đứng ngắm hồ trong
cảm xúc chân thật. Búp sen chỉ khẽ hé to hơn lúc sáng một chút. Thời
gian như trôi thật chậm. Cũng thời gian ấy, nhiều người lại cho là qua
nhanh, phải tính toán từng giây một... Ông Sáu khẽ gọi Tâm Minh:
- Thôi mình vào tiếp tay với mấy bà, mấy cô, đừng để mấy bà dọn sẵn cho mình ăn nghe con.
Hai người vào chùa thì thấy các thứ đã dọn ra mâm. Tâm Minh chỉ còn việc
bưng sắp lên bàn, thay nước cúng và thắp nhang lạy Phật. Tâm Minh lui
cui bên lu nước mưa trong vắt chỉ dành riêng cho việc cúng kiến. Bất
giác, Tâm Minh quay nhìn về phía hồ kêu lên: “Sen nở rồi!”
Tâm Minh thoáng chút ngỡ ngàng, nhưng rồi chú cũng vui lên. Vẻ đẹp của
bông sen gọi mời chú. Từng cánh hoa sen xoè ra từ lúc nào, vươn mình ra
đón ánh nắng mai. Mặt hồ như ngủ yên sau lớp lá sen xanh vụt choàng tỉnh
dậy, tươi tắn lên, trong lành.