Tịnh xá tọa lạc ở số 21 đường Nguyễn Trung Trực, phường
5, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.
Tịnh xá được xây dựng trong khoảng 10 năm, bắt đầu từ
tháng 4 năm 1965, trên một khu đất rộng 5.490m2 do bà Diệu Kiến phát
tâm cúng dường.
Hòa thượng Thích Giác Toàn và Hòa thượng Thích Giác
Phúc đã tổ chức trùng tu, mở rộng tịnh xá vào năm 1980. Ngôi chánh điện
xây kiểu tháp bát giác 2 tầng theo họa đồ của kiến trúc sư Nguyễn Hữu
Thiện. Tầng trên là điện Phật, tôn trí bảo tượng đức Phật Thích Ca,
chung quanh tường có 8 bức phù điêu (mỗi bức cao 2,20m, dài 4,50m) giới
thiệu cuộc đời đức Phật Thích Ca do các điêu khắc gia Minh Dung và Hai
Long thực hiện. Phía sau điện Phật có tượng Bồ tát Đản sanh, ảnh chân
dung Tổ sư Minh Đăng Quang; và phòng thờ Cửu huyền thất tổ, ở giữa có
bàn thờ Bồ tát Địa Tạng. Tầng trệt là giảng đường, có đặt tượng thờ đức
Tổ sư Minh Đăng Quang.
Sân trước tịnh xá có bảo tượng Bồ tát Quán Thế Âm
đứng trên đài sen cao 13,50m; một cặp rồng chầu, mỗi con dài 12m; phía
sau bảo tượng là một hòn giả sơn cao 15m như ngọn Phổ Đà Sơn thu nhỏ.
Từ tam quan vào, bảo tháp Ngọc Phật được xây dựng bên
trái, cạnh cây Bồ đề được trồng từ năm 1965 đến nay cành lá xum xuê,
quanh năm tỏa bóng mát. Bảo tháp xây hình bát giác, cao chín tầng, tượng
trưng cho Bát chánh đạo và Cửu phẩm Liên hoa. Hòa thượng Thích Giác
Toàn, trụ trì tịnh xá cho biết tịnh xá đã dự kiến xây dựng ngôi bảo tháp
vào năm 1980 để phụng thờ Ngọc Xá Lợi Phật được Trưởng lão Narada tặng
Giáo hội Tăng già Khất sĩ Việt Nam vào năm 1965.
18 năm sau, vào ngày 20 tháng 7 năm Mậu Dần
(10-9-1998), bảo tháp mới được khởi công xây dựng do Hòa thượng Thích
Giác Phúc chứng minh, Hòa thượng Thích Giác Toàn chủ trì. Bảo tháp do
kiến trúc sư Trần Tuấn Anh (pháp danh Chúc Lạc) thiết kế họa đồ kiến
trúc, Thượng tọa Thích Giác Tuệ quản lý thi công, Đạo hữu Minh Thạnh và
nhóm thợ thực hiện công trình.
Bảo tháp cao 37m (tượng trưng Ba mươi bảy phẩm trợ
đạo), đường kính chân tháp 7,2m, kể cả lan can là 9,8m. Trên đỉnh tháp
là đóa sen thiêng nâng ngọn đèn Chơn Lý. Cầu thang đi lên 9 tầng tháp
được thiết kế bên ngoài. Các phòng ở mỗi tầng của tháp được tôn trí như
sau:
- Tầng 9 : Bảo tượng đức Bổn sư , ngọc Xá Lợi
Phật và đất thiêng (do phái đoàn Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam
thỉnh về năm 1994 từ 4 thánh tích ở Ấn Độ: Đản sinh, Thành đạo, chuyển
Pháp luân và nhập Niết bàn), 8 bức phù điêu cuộc đời đức Phật quanh đỉnh
tháp (do gia đình nghệ nhân Minh Dung thực hiện).
- Tầng 8 : Thờ Tam Tạng Pháp Bảo.
- Tầng 7 : Tôn trí chân dung Tổ sư Minh Đăng
Quang, linh vị chư Trưởng lão đại đệ tử của Tổ sư và các đức Thầy
trưởng các Giáo đoàn đầu tiên.
- Tầng 6 : Di ảnh, linh vị, y bát, tro tàn Xá
lợi cố Đại lão Hòa thượng Thích Giác Nhu (1912-1997) cùng chư Tôn
đức Giáo phẩm và chư Tăng.
- Tầng 5 : Đặt pháp khí đại hồng chung nặng
1200 kg, cao 2,2m, đường kính 1,20m do gia đình Phật tử Phước Thiện -
Hiếu Hạnh dâng cúng và Phật tử Nguyễn Văn Sở, nghệ nhân đúc chuông ở
Huế thực hiện.
- Tầng 4 : Đại Tạng Kinh chữ Pàli và tiếng Anh.
- Tầng 3 : Đại Tạng Kinh chữ Hán.
- Tầng 2 : Đại Tạng Kinh Việt Nam và
các kinh sách phổ thông dành cho Tăng Ni.
- Tầng 1: Đại Tạng Kinh Việt Nam và
các kinh sách phổ thông dành cho Phật tử.
Bảo tháp Ngọc Phật được tịnh xá tổ chức khánh
thành trọng thể vào các ngày 01 & 02 tháng 9 năm Kỷ Mão (09
& 10-10-1999). Đây là ngôi tháp đẹp, cao, thanh thoát với ngọn đuốc
Chân Lý tỏa sáng huyền diệu thiên thu.
Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam đã xác lập kỷ lục vào ngày 31-5-2007 :
Ngôi tháp của Hệ phái Phật giáo Khất sĩ cao nhất Việt Nam.
Tịnh xá thuộc hệ phái Tăng già Khất sĩ do Tổ sư Minh
Đăng Quang sáng lập. Theo sách Tiểu sử Danh tăng Việt Nam thế kỷ XX
(Thích Đồng Bổn chủ biên, TP. Hồ Chí Minh, 1996), Ngài thế danh là
Nguyễn Thành Đạt, sinh ngày 26-9 năm Quý Hợi (1923) tại làng Phú Hậu
(Vĩnh Long). Sau nhiều năm nghiên cứu kinh tạng và đường lối y bát chơn
truyền của đức Phật, năm 1944, Ngài đã ngộ chứng được lối đạo dung hòa
kết hợp truyền thống cao đẹp của hai hệ phái Bắc tông và Nam tông để lập
nên phái Khất sĩ mang riêng bản sắc Việt Nam.
“ Nối truyền Thích Ca
chánh pháp
Đạo Phật Khất sĩ Việt Nam ”
Trong hàng đệ tử ban đầu của Ngài, có nhiều vị đã lập
những đoàn du tăng hành đạo khắp miền Trung và miền Nam như các Ngài :
Giác Tánh, Giác Chánh, Giác Nhu, Giác Tịnh, Giác An, Giác Nhiên, Giác
Lý, Giác Đức … Bên Ni giới có Ni trưởng Huỳnh Liên, Bạch Liên, Thanh
Liên, Kim Liên, Ngân Liên, Chơn Liên …
Cho đến nay, hệ phái Khất sĩ đã có khoảng 500 tịnh
xá, tịnh thất ở nhiều miền đấùt nước và ở một số nước trên thế giới như :
Hoa Kỳ, Pháp, Canada, Úc Châu ...
Tịnh xá Trung Tâm nguyên là trụ sở trung ương của
Giáo hội Tăng già Khất sĩ Việt Nam từ năm 1966 đến năm 1981.
Hòa thượng Thích Giác Toàn, trụ trì tịnh xá, đương nhiệm Phó Chủ tịch
Hội đồng Trị sự Trung ương kiêm Trưởng Ban Kinh tế Tài chánh Trung ương
Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Hằng năm, tịnh xá có tổ chức nhiều ngày lễ hội kỷ
niệm thu hút hàng ngàn Phật tử, du khách tham dự cùng với chư Tăng Ni,
đó là ngày tưởng niệm đức Tổ sư Minh Đăng Quang vắng bóng (01 tháng 2 âm
lịch), lễ Phật đản (từ mùng 8 đến rằm tháng 4 âm lịch), lễ hôi Vu Lan
và lễ Dâng Y (rằm tháng 7 âm lịch) v.v...
Ngoài việc hoằng dương giáo pháp, phát hành kinh sách
báo chí, tịnh xá còn là nơi hoạt động xã hội nổi tiếng ở thành phố.
Tịnh xá đã mở cơ sở 2 Tuệ Tĩnh đường của Phật giáo TP. Hồ Chí Minh, nơi
khám chữa bệnh miễn phí cho đồng bào nghèo, và thực hiện nhiều chuyến
cứu trợ, ủy lạo cho nhân dân những vùng bị thiên tai …
Tịnh xá Trung Tâm ngày nay là một danh lam ở thành
phố, thường xuyên đón tiếp đông đảo Tăng, Ni, Phật tử, du khách trong
nước, nước ngoài đến tham quan, chiêm bái, tu học.
Tịnh xá Trung Tâm
Điện Phật
Bàn thờ Bồ-tát Địa Tạng
Tượng Bồ tát Quán Thế Âm lộ
thiên
Bảo tháp Ngọc Phật (kỷ lục Việt Nam)
Tháp Xá Lợi Phật
Xá-lợi đức Phật
Cây Bồ đề (năm 1965)
Lễ Dâng Y vào ngày rằm tháng 7
âm lịch
Hòa thượng Giác Nhiên ban đạo từ
trong ngày lễ Dâng Y
Lễ tưởng niệm đức Tổ sư vắng
bóng.
Chư Tăng ngồi thiền
Tăng đoàn đi khất thực
Thiền sư Nhất Hạnh (Pháp) đến
thăm và giảng pháp tại tịnh xá
Thượng tọa Huyền Diệu (Ấn Độ)
đến thăm và nói chuyện tại tịnh xá
Chư Tăng chụp ảnh kỷ niệm tại lễ
đài Phật đản
Đại chúng Tăng chụp ảnh kỷ niệm
trong ngày lễ tưởng niệm đức Tổ sư vắng bóng
Đại chúng Ni chụp ảnh kỷ niệm
trong ngày lễ tưởng niệm đức Tổ sư vắng bóng
Hòa thượng Thích Giác Toàn ban
đạo từ trong lễ hằng thuận tại tịnh xá
Phật tử thọ trai
Học viên Trường Du lịch Việt
Giao thăm và tìm hiểu về ngôi tịnh xá và hệ phái Phật giáo Khất sĩ
Ảnh
Tổ sư Minh Đăng Quang