Đây là một trong
những ngôi chùa cổ ở thành phố. Chùa do Hòa thượng Thích Thanh Đức sáng
lập, đã trải qua 6 đời trụ trì. Hòa thượng Thích Từ Bạch đã tổ chức
trùng tu chùa từ năm 1960 đến năm 1993. Hòa thượng Thích Từ Bạch sinh
năm 1926, thuộc dòng Lâm Tế Chánh tông đời thứ 41. Ngài xuất gia từ lúc 6
tuổi. Qua 60 năm tu học và hành đạo, ngài là một vị cao tăng đã cống
hiến nhiều trong công cuộc hoằng pháp và vận động thống nhất Giáo hội.
Thượng tọa trụ trì Thích
Hiển Đức tiếp tục công việc trùng tu ngôi chùa vào ngày 25-4-1998 và đã
tổ chức lễ khánh thành vào ngày 01-4-1999 dưới sự chứng minh của Hòa
thượng Thích Hiển Pháp, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự
Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Bản vẽ kiến trúc có sự
giúp đỡ của kiến trúc sư Nguyễn Văn Lụa và giáo sư Huỳnh Chánh Thiên.
Chùa
hiện có hai khu vực : Khu vực thờ phụng gồm Đại Giác điện và Tổ Sư
đường nằm dọc theo đường Chánh Hưng; khu vực giảng đường Từ Bạch, tăng
phòng, khách đường ... nằm dọc sau chùa.
Tam quan chùa xây lối cổ
lầu, trên thờ tượng Tam Thế Phật. Sân trước chùa có nhiều công trình
kiến trúc như : đài Di Lặc; đài Quan Âm; lầu Linh Sơn Thánh Mẫu; tháp
Hòa thượng Thích Từ Bạch; cột phướn có hình chiếc thuyền rồng ghép sành,
trên có tượng thầy trò Đường Tam Tạng đi thỉnh kinh; và hai hòn giả sơn
lớn có đặt thờ nhiều vị Phật, Bồ tát, Hộ Pháp, Quan Thánh Đế Quân ...
Ngôi chính điện là một
bảo tháp hình chữ nhật, tượng trưng núi Tu Di, các tầng mái có các chim
thần nâng đỡ. Điện Phật đặt trên lầu. Có bốn pho tượng đức Phật Thích Ca
lớn đặt ở trung tâm quay về bốn mặt, cây bồ đề sau lưng đức Phật cũng
tỏa bóng bốn bên.
Sau điện Phật là Tổ Sư
đường thờ Tổ Sư Bồ Đề Đạt Ma. Phía sau cùng là bàn thờ tượng đức Đa Bảo
Như Lai bằng đồng. Tầng dưới cũng đặt thờ bốn pho tượng đức Phật Thích
Ca như tầng trên, hai bên có tượng Bồ tát Quán Thế Âm và Bồ tát Địa
Tạng, tiếp sau là sân lễ và tháp Dược Sư, sau cùng là bàn thờ Hòa thượng
Thích Từ Bạch.
Chùa An Phú nổi tiếng là
một công trình kiến trúc mang tính dân gian. Hầu như toàn bộ ngôi chùa
đều được dán bằng mảnh sành, mảnh sứ với những đề tài chính là của nhà
Phật như : tượng Bồ tát Di Lặc, Bồ tát Quán Thế Âm, chữ vạn, hoa sen
...
Điểm độc đáo ở đây là
lòng kiên nhẫn của toàn thể chư Tăng Ni và Phật tử của chùa trong nhiều
năm xây dựng vì phải chọn lựa, cắt dán những mảnh sành phế liệu thu mua
từ nhiều nơi về theo những đề tài và những mảng màu sắc thích hợp.
Số thống kê của chùa cho
biết, từ năm 1961 đến năm 2004, chùa đã sử dụng hơn 30 tấn sành sứ phế
liệu các loại với khoảng 20.000 ngày công lao động thực hiện gắn miểng
sành trên diện tích 3.886m2.
Trung tâm Sách Kỷ lục
Việt Nam đã xác lập kỷ lục vào ngày 30-11-2007: Chùa An Phú - Ngôi chùa
được tạo tác bằng miểng sành nhiều nhất Việt Nam.
Chùa còn được nhiều hãng
truyền hình, báo chí, các công ty du lịch trong nước và nước ngoài giới
thiệu về cặp nến lớn nhất Việt Nam. Cặp nến (đèn cầy, đèn sáp) đặt ở
điện Phật nặng hơn 1.800kg, cao 3,4m, trên thân được chạm trổ hình rồng
uốn quanh từ chân đến đỉnh, dưới đế khắc hình 5 con rồng nhỏ rất đẹp,
gọi là "Ngũ Long Chầu Đăng".
Trung tâm Sách Kỷ lục
Việt Nam đã xác lập kỷ lục vào ngày 02-02-2005 cho Thượng tọa Thích Hiển
Chơn, Phó Trụ trì chùa An Phú là Kỷ lục gia thực hiện cặp nến cao và
nặng nhất Việt Nam.
Chưa dừng trước thành quả
đạt được, trong năm 2005, Thượng tọa Thích Hiển Chơn đã cho đúc một cặp
nến chạm rồng có trọng lượng 2.100kg, cao 3,83m. Cặp nến này so với cặp
nến trước nặng hơn 300kg và cao hơn 0,43cm. Trung tâm Sách Kỷ lục Việt
Nam đã tiếp tục xác lập kỷ lục (phá kỷ lục) vào ngày 02-01-2006 : Thượng
tọa Thích Hiển Chơn là Kỷ lục gia thực hiện cặp nến cao và nặng nhất
Việt Nam.
Từ đây, dưới bàn tay lao
động miệt mài của những nghệ nhân chùa An Phú, nhiều cặp nến lớn đã được
Phật tử đặt mua cúng dường cho nhiều chùa trong Nam ngoài Bắc tôn trí
trang nghiêm ở điện Phật, như ở chùa Vĩnh Nghiêm (TP. Hồ Chí Minh), chùa
Long Sơn (Nha Trang) v.v...
Toàn
cảnh chùa
Kiến
trúc nóc chùa
Điện
Phật
Tượng
Đức Phật Thích Ca
Tượng
Đức Phật Thích Ca và cặp nến kỷ lục đầu tiên
Tượng Di
Đà Tam Tôn
Thượng
tọa Thích Hiển Đức và cặp nến kỷ lục Phật giáo Việt Nam
Bài và ảnh : Võ Văn
Tường