Cổng chùa nổi bật bởi sắc màu đỏ và vàng
Nét đặc sắc ở ngôi chùa là sử dụng những mảnh bát (chén), đĩa sứ ốp
lên tường trang trí cho ngôi chùa, bởi vậy chùa còn được gọi là chùa
Chén Kiểu. Chùa được xây bằng cây và lá vào khoảng năm 1815 trên một nền
đất rộng, tên gọi của chùa được lấy từ tên của một con sông chạy dọc
theo đường làng trước kia, con sông ấy có tên Chro Luong, nên lúc đầu
mới xây dựng chùa được gọi là Wath Chro Luong, về sau người dân đọc quen
thành Sro Lôn hay Sà Lôn. Trong thời kỳ chiến tranh, ngôi chánh điện
của chùa bị sập do bom đạn, năm 1969, chùa được trùng tu, đến năm 1980
thì hoàn thành. Trong khi trùng tu lại phần sau ngôi chánh điện, do
thiếu kinh phí nên các vị sư sãi cùng ban quản trị chùa đã nảy ra sáng
kiến lấy những mảnh vỡ chén kiểu đắp vào. Khi du khách thập phương đến
chùa tham quan, đã thấy được sự khác biệt trong việc sáng tạo phong cách
xây dựng chùa nên gọi chùa Sà Lôn là chùa "Chén Kiểu".
Trước cổng chùa là hai con sư tử bằng đá ngồi trên một bệ cao, mặt
hướng ra đường như bảo vệ ngôi chùa. Cổng chùa nổi bật bởi sắc màu đỏ và
vàng, trên thành cổng có dòng chữ Khmer và chữ quốc ngữ: “Chùa Sà Lôn”.
Bên trên cổng là 3 ngôi tháp, tháp giữa cao hơn 2 tháp hai bên, được
chạm khắc, đắp nổi các hình tượng mang tính biểu trưng văn hóa truyền
thống Khmer Nam Bộ. Đặc biệt, ở ngôi tháp màu vàng chính giữa cổng còn
có hình ảnh của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đặt trong lòng tháp và được bảo
vệ bằng một tấm kiếng. Hình ảnh cổng chùa sẽ mang đến cho du khách thập
phương một cảm giác an nhiên tự tại và an lành.
Bước vào bên trong khuôn viên chùa một không gian xanh và thoáng đãng
là cảm nhận của hầu hết những ai may mắn đến được nơi này. Chính điện
chùa rộng rãi, thông thoáng với 16 hàng cột to, quanh các cây cột đều
được chạm khắc, đắp nổi các hình ảnh trong truyền thuyết văn hóa của
người Khmer. Hai bên bức tường có nhiều tranh vẽ kể câu chuyện đức Phật
Thích Ca từ lúc sinh ra cho đến khi đắc đạo. Gian thờ là một quần thể
gồm 20 tượng phật lớn nhỏ, với nhiều tư thế đứng, nằm, ngồi, được bố trí
hợp lý, mỹ thuật. Tham quan một vòng qua hết chính điện bạn sẽ thấy
được tài nghệ của những nghệ nhân Khmer trong việc xây dựng ngôi chùa
này. Từng mảnh tường đều được đắp nổi bởi nhiều mảnh chén kiểu vỡ một
cách sắc sảo. Ánh sáng của các ngọn nến hòa quyện cùng những màn khói
hương nghi ngút theo từng cơn gió nhẹ làm cho ngôi chùa vốn đã tôn
nghiêm lại càng tôn nghiêm hơn.
Bên cạnh đó, ở mỗi lớp mái chùa là các hoa văn truyền thống của người
Khmer, nổi bật lên bầu trời như một tấm thảm nhiều màu sắc. Nóc chùa
Chén Kiểu gồm 3 mái so le, mái trên cùng nhỏ hơn hết. Ở gờ mỗi lớp mái
đều có trang trí hoa văn, họa tiết, các tượng truyền thống của văn hóa
Khmer, mang ước vọng an lành và siêu thoát. Mái trên hình tam giác được
trang trí đẹp như tấm thảm nhiều màu sắc phơi mình giữa bầu trời. Hai
đầu đao ở hai bên cong vút như có sự giao cảm tâm linh với đấng cứu rỗi
cho linh hồn con người, phù hộ độ trì cho chúng sinh được an bình, lạc
nghiệp. Mặt sau chính điện là một mảng tường được đắp nổi bởi nhiều mảnh
chén kiểu vỡ trông rất đẹp mắt và sắc sảo, cho thấy tài nghệ và công
phu của các nghệ nhân Khmer xưa đối với một kiến trúc nghệ thuật.
Khuôn viên chùa Chén Kiểu rất rộng với nhiều cây xanh, tạo cho bạn
cảm giác thật thoải mái, thư thái. Tại chùa Sà Lôn còn lưu giữ một bộ
sưu tập đồ gỗ quý hiếm được chạm, khảm tinh tế, nhà chùa mua lại trong
phần gia sản của công tử Bạc Liệu năm 1947.
Giường gỗ được chạm, khảm tinh tế của công tử Bạc Liệu
Kỹ thuật ốp sứ độc đáo đã tạo nên vẻ đẹp riêng rất ấn tượng cho ngôi
chùa Sà Lôn. Bạn có thể khám phá thêm một số địa danh ở Sóc Trăng cũng
đặc sắc không kém như: chùa Dơi, chùa Đất Sét, chùa Kh'Leang, bảo tàng Khmer…
Ngày nay chùa Sà Lôn cũng là điểm đến của nhiều du khách trong và
ngoài nước. Có thể nói, chùa Chén Kiểu gây ấn tượng khó quên đối với ai
đã có dịp đến thăm.
NTO Tổng Hợp