Riêng về pháp phục đầu tiên của tu sĩ Phật giáo Việt
Nam do các nhà truyền giáo Ấn Độ mang tới theo hình thức Nam truyền Phật
giáo là ba y và một bình bát.
Đến khi đất nước Việt Nam bị Trung Hoa đô hộ và chịu
ảnh hưởng văn hóa Trung Hoa, bấy giờ người Việt Nam phải có y phục theo
kiểu của người Trung Hoa.
Nhưng đến khi đất nước chúng ta được độc lập, thoát
khỏi sự thống trị của Trung Hoa, thì đến thời Đinh, pháp phục của tu sĩ
Việt Nam mới được chế định. Và đến đỉnh cao của Phật giáo đời Lý Trần,
áo mão của Tăng sĩ do vua ban tặng theo phẩm bậc của triều đình. Tuy
nhiên, các nhà sư dân dã vẫn mặc y phục theo người dân Việt Nam. Truyền
thống này vẫn còn tồn tại ở Phật giáo miền Bắc nước ta dưới hình thức
chít khăn đen và áo nhuộm màu bằng vỏ cây, cũng như tu sĩ được thí chủ
cúng dường vải màu nào thì may y màu đó. Vì vậy, có thể nói pháp phục
của tu sĩ nước ta không đồng màu, không đồng loại vải, không đồng hình
thức.
Cho đến năm 1952, khi Tổng hội Phật giáo Việt Nam ra
đời mới quy định lại vấn đề pháp phục như sau: Đối với cư sĩ thì mặc áo
tràng năm thân màu lam. Sa di thì mặc áo nhật bình màu lam. Tỳ kheo mặc
áo tràng màu nâu. Tỳ kheo Ni mặc áo tràng màu lam. Và khi làm lễ, để
phân biệt Tăng Ni, chư Tăng mặc y hậu màu vàng và chư Ni mặc y vàng, hậu
màu lam. Tuy quy định y màu vàng, nhưng người mặc y màu vàng chanh,
người mặc y màu vàng nghệ, thành ra có nhiều y màu vàng khác nhau.
Đến năm 2005, trước sự khác biệt nhiều y màu vàng như
vậy, Thành hội Phật giáo thành phố Hồ Chí Minh đã khởi xướng Tăng Ni
nên mặc y cùng một màu là màu vàng hoại sắc, thì kể từ đây mới có màu y
thống nhất cho Tăng Ni. Và hiện nay, 80 phần trăm Tăng Ni của các tỉnh
thành đã hưởng ứng việc thống nhất mặc màu y vàng hoại sắc.
Tuy nhiên, Phật giáo Việt Nam còn có hệ Nam tông vẫn
mặc y theo truyền thống Nguyên thủy và Phật giáo Khất sĩ mặc pháp phục
riêng, nhưng cũng chọn màu vàng hoại sắc theo chủ trương của Giáo hội
chúng ta.
Chúng tôi kêu gọi chư tôn đức Tăng Ni nên mặc màu y
thống nhất là màu vàng hoại sắc để chẳng những nói lên rằng Giáo hội
Phật giáo Việt Nam đã thống nhất tổ chức, thống nhất ý chí, thống nhất
hành động, mà còn thống nhất về pháp phục, một hệ quả tất yếu của quá
trình gần 30 năm hoạt động thành công trong lòng dân tộc Việt Nam. Ngoài
ra, màu y vàng hoại sắc của Tăng Ni Việt Nam đồng bộ thể hiện nét đẹp
hòa hợp của giới Phật giáo chúng ta, sẽ tô đậm thêm sự hiện hữu vững
mạnh của Phật giáo Việt Nam trong đất nước này dưới mắt của bạn bè thế
giới đến thăm chúng ta.
Vì vậy, quý Phật tử có phát tâm cúng dường y cho Tăng
Ni, nên thỉnh y màu vàng hoại sắc như Giáo hội đã quy định, để tạo thêm
nét hài hòa trong hàng tu sĩ Phật giáo Việt Nam.
HT.Thích Trí Quảng (Nguyệt San
Giác Ngộ 171)