Một
cách thực tế, Đạo Phật không phải bi quan cũng không phải lạc quan.
Đạo Phật là thực tế, một phương pháp để thấy mọi thứ như chúng thật sự
là. Đức Phật đã dạy chúng ta về cuộc đời từ lúc chúng ta sinh ra đến
lúc chết. Nó bao gồm nhiều lãnh vực của đời sống, chẳng hạn như để sống
một cách thông tuệ, và hạnh phúc như thế nào, chiếm lấy lòng bạn hữu
như thế nào, hoàn thành mục tiêu như thế nào, và ngay cả chết một cách
an bình như thế nào.
Tại
sao Đạo Phật luôn luôn nói về khổ đau? Đấy là sự thật của cuộc đời mà
tất cả chúng ta phải chấp nhận và nhận ra nhằm để chạy chửa nó. Đức
Phật đã không chỉ nói về khổ đau mà thôi, nhưng cũng nói về việc vượt
thắng khổ đau như thế nào. Đấy là hạnh phúc trong đời sống.
Hãy để tôi chia sẻ với quý vị về những bí mật của hạnh phúc. Có ba bước để thực hiện.
Bước thứ nhất là hạnh phúc hay vui sướng với bất cứ điều gì chúng ta làm.
Abraham
Lincoln đã nói, "Cha tôi đã dạy tôi làm việc; nhưng ông đã không dạy
tôi yêu nó". Hầu hết chúng ta không vui sướng với những gì chúng ta có
và làm, đặc biệt việc làm của chúng ta. Đôi khi chúng ta tùy thuộc vào
những cảm xúc chúng ta thích hay không thích quá nhiều. Chúng ta làm
những việc bởi vì chúng ta cảm thấy tốt lành hay thích nó. Rất nhiều
lúc chúng ta bối rối và đau khổ nếu ai đó gây áp lực bắt chúng ta làm
việc. Rắc rối là chúng ta sẽ yêu thương và hay hạnh phúc như thế nào
với những việc chúng ta làm.
Trong
Đạo Phật, "Kuttukammayatachandha" có nghĩa là sự tự nguyện để làm mọi
việc. nếu chúng ta không vui thích bất cứ điều gì chúng ta đang làm,
hãy tưởng tượng điểu gì sẽ xảy ra. Chúng ta sẽ làm việc mấy giờ một
ngày và không vui thích với nó. Thay vì thế, chúng ta sẽ ghét bỏ và khổ
đau, là điều tôi nghĩ không lành mạnh cho thân thể và tinh thần.
Tại
sao chúng ta không tự rèn luyện mình để đón nhận niềm vui thích? Có
câu rằng, "Nếu bạn không có những thứ bạn thích, thì bạn phải thích
những thứ mà bạn có".
Chúng
ta phải rèn luyện chính mình để yêu thương và thấy phía tích cực những
thứ đến với chúng ta mỗi ngày trong cuộc đời như một bài học. Khi chúng
ta thức dậy vào buổi sáng, hãy nghĩ rằng đấy là một ngày tuyệt vời mà
tôi vẫn còn sống. Tôi có một cơ hội để hành động một cách tốt đẹp và
hưởng thụ một ngày nữa. Khi bạn ăn điểm tâm, hãy vui sướng với nó, và
hãy cố gắng trong một cách tốt nhất mà bạn có thể để áp dụng điều ấy
trong mỗi giây phút trong ngày. Đây là bước thứ nhất để hạnh phúc.
Bước thứ hai là chánh niệm.
Có
câu nói rằng, "Đèn bật sáng, nhưng không có ai ở nhà." Tất cả chúng ta
đang ở trong kỷ nguyên của kỷ thuật thông tin và có vô số những khí cụ
thuận tiện để làm cuộc sống dễ dàng. Đôi khi chúng ta ngay cả không
tỉnh thức về việc thực hiện mọi thứ và chúng ta biểu hiện như một người
máy. Chúng ta sống bằng những thói quen cũ kỷ và không chánh niệm.
Khi
chúng ta đang ăn, hãy chắc là chúng ta đang thưởng thức thức ăn của
chúng ta, đừng nghĩ ngợi hay dự tính gì cả. Chúng ta phải thay đổi thói
quen cũ kỷ của chúng ta, đặc biệt thói quen tự nhiên mà trong ấy chúng
ta làm việc trong đời sống một cách tự động.
Nếu
đang bước đi, bạn có biết là bạn đang bước đi không. Trong một cách
thực tế bạn phải biết mỗi thời khắc, cho dù nó là tốt hay xấu. Nếu bạn
giận dữ, hãy biết là bạn đang giận dữ; nếu bạn đang vui vẻ, hãy biết là
bạn đang vui vẻ. Bất cứ điều gì bạn làm - ngồi, đứng, tắm, uống cà
phê, nói chuyện, và v.v... - hãy thêm sự biết hay chánh niệm. Tâm bạn
ở nơi nào? Nó vắng mặt chứ? Nhằm để đạt được hạnh phúc, bạn phải đem
tâm trở lại ở đây và bây giờ, và phải chánh niệm mỗi thời khắc trong
đời sống. Tâm và thân chúng ta là cùng với nhau, vì thế hãy cố gắng
đừng để tâm chúng ta lang thang thường xuyên. Trong phương pháp của Đức
Phật, hành động chánh niệm là tập luyện quan trọng nhất. Tất cả những
giáo huấn của Đức Phật có thể tóm tắt trong chánh niệm. Hãy chánh niệm,
rồi thì chúng ta thực tập tất cả những lời dạy của Đức Phật.
Bước thứ ba là tập trung.
Trong
những quốc gia Phật Giáo, có nhiều tượng Phật. Một trong những bức
tượng mà tư thế rất nổi tiếng là tư thế thiền định (Samadhi posture).
Trong Pali, chúng tôi gọi là "tư thế tam muội", có nghĩa là tập trung.
Khi Phật tử thấy bức tượng này, điều ấy nhắc nhở họ rằng, bạn nên tập
trung và chánh niệm trên bất cứ điều gì bạn làm. Khi bạn ngủ hay khi
bạn ăn, tập trung trên việc ăn hay tâm tư với sự ăn.
Bạn
có quán sát chính mình làm những việc không? Bạn thật sự có thể tập
trung hay định tâm không? Nó khó đấy chứ, đúng không? Đôi khi chúng
ta làm nhiều chuyện trong cùng một lúc. Chúng ta cho là chúng ta thông
minh, nên chúng ta có thể làm nhiều thứ như vậy chẳng hạn như xem truyền
hình và gọi điện thoại cho người nào đấy. Có một phẩm chất để làm như
thế chứ? Tôi nghĩ đấy không phải là một thói quen tốt thế ấy, đặc biệt
khi chúng ta lái xe và gởi tin nhắn hay lái xe và nói chuyện. Nó có thể
tạo nên các rắc rối. Tập trung là một chìa khóa khác đối với hạnh phúc
và thành công trong đời sống.
Đây
là những bí mật cho hạnh phúc; thích thú, chánh niệm và tập trung. Nếu
bạn tuân theo những bước này từng giờ và từng ngày, sự thực tập của bạn
sẽ ngày càng mạnh mẽ hơn. Nhưng bạn phải bắt đầu ngay từ bây giờ để
thay đổi và bắt đầu một phong thái mới.
Hãy thích thú với hành trình đến hạnh phúc.
Tác giả: Tawachai Onsanit
Chuyển ngữ: Tuệ Uyển