Kinh Phật không nói về chân lý, đúng-sai, yêu thương - hận thù hai mặt. Cho nên Phật không làm quan tòa để phán xử ai. Muốn biết đúng-sai, có tội hay không có tội xin tới tòa án, luật sư, đừng tới Chùa, đừng hỏi Phật.

     Ngoài ra Đức Phật cũng không độc quyền về Chân Lý. Bởi vì Chân Lý từ sự vật đi lên. Khi mà “thị chư pháp không tướng” (1) tức thực tướng của muôn vật (vạn pháp) là Không thì Chân Lý cũng chỉ là hư ảo. Do đó, nếu bạn cứ nằng nặc cho rằng điều mà bạn đang tin là Chân Lý thì xin bạn đừng tìm đến Phật kẻo uổng công.

    Phật không phải là một ông thần tạo ra trái đất rồi hủy diệt nó vì phẫn nộ. Trái đất và vũ trụ này tự vận hành bởi quy luật Thành-Trụ-Họai-Diệt mà không một quyền năng nào có thể ngăn cản nổi. Một tỷ năm nữa Ngày Tận Thế sẽ đến và đến một cách từ từ. Tất cả đều chết hết, chẳng ai cứu được ai. Chẳng ai có thể chết thế cho ai. Đó là sự thật rất “chân thật”. Cho nên đến với Phật là đến với lòng thành thật. Khi mình chưa thấy sự thành thật là cần thiết:  Thành thật với mình và với người thì…cũng chưa nên vội đến với Phật.

    Phật cũng không phải là một ông thần, bà thần giáng thế hoặc cha mẹ của thần để ban phúc giáng họa khi nhân loại thờ phượng ngài không đúng cách hoặc làm phật ý ngài vì thế mà nhân gian đã nói và sử sách đã ghi “Hiền như Bụt” cho nên không có gì phải sợ hãi Phật. Vì Phật “hiền như Bụt” cho nên hãy đến với Phật như tấm lòng của con đến với cha mẹ.

   Vì Phật là ung dung tự tại do đó trong thế giới chứng đắc của thiền sư không có gì bí mật mà chỉ là những gì đơn sơ như hoa nở, suối reo, chim bay, cá lội, trẻ thơ nhớ mẹ, đói ăn khát uống… thật nhẹ nhàng và an lành.

    Những cảm nghiệm đó không nảy nở từ những lâu đài tráng lệ, từ những bữa tiệc linh đình, từ nơi quyền thế, từ những trung tâm tài chánh của thế giới, từ những trung tâm quyền lực, từ kế họach, âm mưu bàn tính, từ kinh đô ánh sáng, từ những lễ nghi huyền bí hay những ngôn từ huyền hoặc, hoa mỹ, sấm truyền vu vơ.

    Nó là những cảm nghiệm tinh khôi nhất thoát đi từ vũng lầy khổ đau của kiếp người. Đạo Phật vốn đi lên từ Khổ Đế (2) rồi thăng hoa lên từ Khổ để vượt thóat khỏi thân phận cay đắng, nghiệt ngã của kiếp người… từ đó nhìn thấy cuộc đời này có một chút ý nghĩa.   

    Do đó trong cuộc sống, người nào chưa từng nếm một chút mùi vị của khổ đau; chưa từng thấy ngoài thế giới vật chất; cuộc sống này còn bao hàm một niềm hoài vọng thiết tha về một cái gì đó vượt lên trên những tương tranh, đố kỵ, tỵ hiềm, những thành công hay thất bại, phú quý tựa như phù vân; những người như thế không thể hiểu Đạo Phật.

    Ngoài ra, những ai tự trói buộc mình vào một tín điều, niềm tin, những cấm kỵ nào đó mà không thể thoát ra được - thì cũng không thể hiểu được Phật bởi vì Đạo Phật vượt lên trên mọi ràng buộc câu thúc - nhất là câu thúc về trí tuệ.

    Khi bạn nghèo mà bạn không thấy tủi nhục, ray rứt vì nghèo - mà cần mẫn vươn lên trong đạo đức, tuân thủ luật pháp quốc gia và …lúc nào cũng hy vọng. Hiểu được như thế là bạn đã thấy Phật. Xưa kia Đức Phật còn nghèo hơn bạn rất nhiều. Tới bữa trưa ôm bình bát vào thành xin ăn, bữa đói bữa no. Thí chủ cho gì ăn nấy. Áo chỉ ba bộ và là loại áo tầm thường nhất của xã hội lúc bấy giờ, chân đi đất… mà Phật lại trở thành con người vĩ đại nhất hành tinh này. Do đó nghèo không phải là bước đường cùng của con người. Vậy thì đến với Phật là đến với niềm hy vọng.

    Khi bạn là người trí thức mà bạn không coi thường người thất học hay người ít học mà tìm cách để giúp họ cũng được học hành như chính mình…như thế là bạn đã đến với Phật. Bới vì chư Phật lúc nào cũng muốn chúng sinh khai mở trí tuệ rộng lớn như biển cả. Do đó, những ai trong đời do kém may mắn mà không được học hành đến nơi đến chốn, nên đến với Phật, nên đi lễ Phật. Với sự giúp đỡ của chùa, thiện tri thức, chư tăng ni, chắc chắn bạn sẽ tự tin, phá bỏ mặc cảm… rồi từ từ tiến lên, giỏi giang như người ta. Xin nhớ rằng đến với Phật là để mở mang trí tuệ chứ không phải để cầu xin. Nếu có cầu xin thì xin” Thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển”. Và cũng xin nhớ cho không có thứ phước đức nào lớn cho bằng sự thông thái của trí tuệ. Một đất nước tòan là những nhà thông thái sẽ thống ngự hành tinh này. Một đất nước toàn là những người ngu dốt sẽ tự giết nhau mà hủy diệt - hủy diệt cuộc sống, hủy diêt môi trường, hủy diệt tài sản quốc gia và hủy diệt tình người. Tham lam quá độ bằng cách vơ vét của cải và hưởng thụ là sự u mê lớn nhất của trí tuệ.

    Chúng ta chưa có can đảm lớn như Phật từ bỏ ngôi vị đông cung thái tử, như Phật Hoàng Trần Nhân Tông từ bỏ ngai vàng. Nhưng khi bạn giàu mà giảm bớt lòng tham, chia sớt một phần nhỏ của cải để giúp người nghèo khó - tức là bạn đã nhìn thấy Phật. Đến với Phật là đến với lòng Từ Bi và Chia sẻ.

    Bạn ơi,

    Hãy gội rửa tâm hồn mình để trở về tâm hồn của một bé thơ - chưa bị nhiễm ô bởi bất cứ một ý niệm, thành kiến, ranh giới, tín niệm hay một hệ thống giá trị giới hạn nào.

    Hãy để cho đời lường gạt mình để giúp cho đời có một chút ảo tưởng chiến thắng.

    Hãy chấp nhận mình là một kẻ thua thiệt để giữ cho đời sống đạo vị khỏi bị hoen ố.

   Hãy giúp đỡ người nghèo khó, trợ cấp cho người cô quả cô độc, trẻ mồ côi, người lâm vòng tù tội và hãy yêu mến cuộc sống của muôn loài…

   Hãy xây đắp lòng Từ Bi, Hỉ Xả và Đức Hiếu Sinh trước khi bàn chuyện Phật.

   Hãy thắp đuốc trí tuệ để lên đuờng tìm Phật.

    Đừng chạy lòng vòng hết chỗ này chỗ kia để tìm kiếm Phật. Hãy ngồi xuống, lặng yên “trực chỉ nhân tâm, kiến tánh”  (3) sẽ thấy một ông Phật nằm ngay trong con người mình. Khi “hoa khai” tức hoa trí tuệ đã nởvà “kiến Phật” rồi thì “ông Phật” đó đời đời kiếp kiếp ở trong thần thức và không bao giờ còn quy phục tà ma ngọai đạo nữa, giống như “quặng vàng đã trở thành vàng ròng thì không bao giờ trở lại thành quặng.”(4)

    Bạn ơi,

    Muốn đến với Phật thì xin bạn:

    Hãy im lặng và suy nghĩ.

    Hãy suy nghĩ cho đến khi không còn gì để suy nghĩ nữa.

    Hãy im lặng để lắng nghe nhịp đập của trái tim mình.

    Hãy ngắm nhìn một bông hoa nở.

    Hãy nở một nụ cười và trút bỏ muộn phiền.

    Hãy thong thả bước vào thế giới của xả  bỏ.

    Hãy để đầu óc trống rỗng, thân thể thư thái, nhẹ nhàng để bước vào Thiền.

   Đấy là những điều kiện để đến với Phật.

   Sau hết xin nhớ cho đến với Phật là đến với sự an lành, thanh tịnh, sáng suốt và thi vị.

Đào Văn Bình

(California 15/3/2014)

(1)   Bát Nhã Tâm Kinh (The Wisdom Sutra)

(2)   Tứ Diệu Đế : Khổ Đế, Tập Đế, Diệt Đế và Đạo Đế mà Tây Phương dịch là “Four Noble Truths”

 (3) Tổ Đạt Ma, “Trực chỉ nhân tâm, kiến tánh thành Phật”

(4) Kinh Viên Giác