Vào những dịp Tết, rằm
tháng Giêng, rằm tháng Bảy hay những dịp cầu nguyện cho bản thân hay gia
quyến, người ta hay tổ chức phóng sinh chim, cá. Phóng sinh là một việc
làm thể hiện lòng Từ bi bình đẳng, mục đích phóng sinh là để đánh thức
tâm Bồ đề của chúng sinh (con vật) trước khi phóng sinh. Phóng sinh là
thể hiện lòng từ bị của người con Phật, tâm không mong cầu lợi ích cho
riêng bản thân mình nhưng phước báu lại to lớn vô cùng.
Tuy nhiên, việc làm tốt đẹp này đang
ngày càng mất đi nét đẹp. Thả chim phóng sinh là một việc thiện và dễ
làm, nhưng chính hành động đó đã tiếp tay cho đội quân chuyên đi săn
lùng bắt các loại chim vào những dịp lễ, vô tình tiếp tay cho những
người đi đánh bắt gây thêm nghiệp sát. Để có được một con đến tay người
thả, ắt sẽ có nhiều con bị chết vì mệt mỏi, bệnh tật. Việc phóng sinh
không đúng cách còn có thể gây những tác động không tốt đối với môi
trường sống trong vùng. Vậy, chúng ta phóng sinh thế nào cho đúng?
Phóng sinh là khi gặp một con vật bị
nạn, mình ra tay cứu thoát, hoặc nhìn thấy một hoặc nhiều con vật sắp bị
giết, mình bỏ tiền ra mua để cứu sống chúng. Người học Phật tăng trưởng
lòng từ bi là điều rất cần thiết nhưng từ bi phải có trí tuệ. Ở góc độ
tương đối, khi thực hiện phóng sinh, chúng ta có thể hành theo ý nghĩa
sau:
- Phóng sinh phải phát xuất từ lòng từ
bi, không vì ý nghĩa tư lợi (như cầu sống thọ, cầu may mắn, giải trừ
tật bệnh,…). Vì nếu không như vậy, việc phóng sinh tuy có tốt, nhưng
hiệu quả lại rất hạn chế. Tâm từ bi không khởi sinh, còn nói gì đến
chuyện nuôi dưỡng!
- Phóng sinh bằng cái tâm chứ đừng theo phong trào, làm việc bằng chánh kiến chứ không chạy theo số đông.
- Phóng sinh là tự do, không phân
lượng lớn nhỏ, ít nhiều, không chọn ngày giờ tốt xấu, không nên chờ dịp
này hay dịp khác,…. Vì các loại lươn, cá, ốc, thú rừng,… bị săn bắt phục
vụ cho người ăn thịt lúc nào, ngày nào cũng có; mà thời lượng nào thì
sự nguy cấp cũng đều như nhau. Nên khi ta phát tâm từ bi thì liền thực
hiện - tùy vào khả năng từ một, hai con đến muôn ngàn con cũng phải lập
tức cứu thoát chúng – càng nhanh càng tốt, mà chẳng cầu được ai biết
đến.
- Khi phóng sinh cần thực hiện âm
thầm, chọn nơi vắng vẻ càng tốt, vì pháp sự này không nên kích thích
lòng tham của những người săn bắt, tạo thêm nghiệp chướng cho họ mà
chính chúng ta cũng bị giảm phần công đức.
- Phóng sinh là cơ hội để con vật có
điều kiện quy y Tam Bảo và sám hối nghiệp chướng, việc làm tốt trong Đạo
Phật, thể hiện lòng Đại từ Đại bi nên trong nghi thức phóng sinh có lễ
quy y, sám hối cho con vật trước khi phóng sinh. Nhưng chúng ta cũng
không nên quá chấp vào hình thức, tiến hành những nghi lễ rườm rà, câu
nệ. Khi phóng sinh, thao tác phải nhanh nhẹn, rốt ráo; nghi lễ ngắn gọn
nhưng đủ sức tế độ; không nên nặng phần hình thức, tránh cho các sinh
vật phải chịu kéo dài nỗi khổ sợ hãi, ngột ngạt, tù túng vì bị giam cầm;
có khi chúng phải mất mạng trước khi được ta phóng thích.
Nguồn:
Phật pháp ứng dụng