Đến thị trấn Thủ Thừa (huyện Thủ Thừa, Long An), hỏi thăm chùa Long Thạnh, có người biết người không, nhưng khi tôi hỏi về lớp học tình thương của thầy Út (Đại đức Thích Quảng Tâm - trụ trì chùa Long Thạnh), hầu như người dân nào cũng biết. Ngôi chùa nhỏ nằm trong hẻm sâu, khuôn viên chật hẹp. Khi tôi đến thăm chùa, thầy Út đang có khách. Họ thuộc Hội Thiện nguyện TPHCM, nghe chuyện ở Thủ Thừa có lớp học tình thương đặc biệt trong chùa Long Thạnh, đã tìm đến để cùng góp sức làm việc thiện.

Họ thật sự bất ngờ trước cảnh 2 vị sư (thầy Út và đệ tử) ngoài chuyện hành đạo, còn quán xuyến toàn bộ chuyện ăn ở, sinh hoạt, học tập của 57 học sinh (HS) nội trú trong chùa. Đoàn khách xin tài trợ kinh phí để nhà chùa thuê 2 người lo chuyện ăn ở cho các cháu. Khách TPHCM vừa ra về, một đoàn khách khác từ TP.Tân An lại đến chùa với cùng mục đích. Trong khi đợi thầy Út tiếp khách, tôi đi thăm nơi ăn ở, học tập của các HS.

Đang cuối giờ chiều, các HS ngồi ôn bài trên giường tầng, một số chuẩn bị cho bữa cơm chiều. Khi thấy khách đến, em nào cũng chắp tay trước ngực lễ phép "chào chú". Khu nhà được thiết kế cho 30 HS ở nội trú, nhưng số HS đến quá đông, nên phải kê giường sát lại, các em chịu chật một chút, nhờ đó có thêm nhiều cảnh đời bất hạnh được cưu mang. Nhà bếp nằm cạnh bên nhà ở, các kệ bếp đều được lát gạch men màu trắng, trên ấy có những chiếc chảo lá sen thật to được nấu bằng củi khô. Bữa cơm chiều đã được nấu xong.

Nhìn 2 chảo cơm nghi ngút khói đủ cho gần 60 người ăn, tôi hiểu rằng người nấu phải thật có "nghề" cơm mới không bị hoặc sống, hoặc nhão, khét... Vì vậy mà tôi không khỏi bất ngờ khi em Trần Văn Hải (học lớp 8), cho biết chính em cùng 4 bạn đã nấu bữa cơm chiều. Thức ăn cũng được nấu bằng những chiếc chảo lá sen, gồm đậu hũ kho với bí đao, canh rau...

Nằm kề bên chánh điện là phòng học rộng rãi, gạch men sáng loáng. Đây là nơi các HS học vi tính, tiếng Anh, thư pháp... 18 bộ máy vi tính có kết nối Internet được đặt quanh phòng. Tôi lại tiếp tục bị bất ngờ. Trong khi chỗ ở, nhà bếp, lớp học dành cho HS nơi nào cũng khang trang, thì chỗ ở của thầy trò sư trụ trì chỉ là căn nhà lụp xụp nằm ở góc khuất trong khuôn viên chùa mà ban đầu tôi cứ ngỡ đó là kho chứa đồ. Đến khi thầy Út làm việc với tôi trong "nhà kho" ấy, tôi mới biết đó là nơi ở của 2 thầy trò sư trụ trì. Họ đã dành tất cả những gì tốt đẹp nhất để phụng sự đức Phật và để chăm sóc, dạy dỗ HS.

Buổi chiều nhà chùa luôn bận rộn. Chiều nay thầy Út càng bận vì sư đệ tử đi bốc thuốc quanh vùng, một mình thầy Út quán xuyến toàn bộ công việc.

Về cơ duyên ra đời lớp học tình thương trong chùa, thầy Út kể: Xót xa trước cảnh các trẻ em nghèo học hành dở dang, thầy đã giúp đỡ cho các em vào chùa ở để tiện việc đi học. Nhà chùa chật hẹp, lúc đầu chỉ nuôi được 4 - 5 em. Tiếng lành đồn xa, các em tới chùa ngày càng đông và có cả trẻ mồ côi. Dù cố gắng lắm, nhà chùa cũng chỉ có thể cưu mang chừng 10 em. Có một nữ phật tử từ TPHCM đến viếng chùa, thấy nhà chùa nuôi HS nghèo trong điều kiện chật hẹp, thiếu thốn, bà đã giúp đỡ rất nhiều.

Chẳng may người phụ nữ ấy mắc bệnh nan y. Khi qua đời, bà để lại di chúc nhờ người thân lấy tài sản của bà giúp nhà chùa mua đất, cất nhà để nuôi dạy các HS tốt hơn. Số tiền của bà để lại đã giúp nhà chùa mở rộng khuôn viên, xây chỗ ăn ở, học tập rộng rãi, khang trang như hiện nay. Để tưởng nhớ công ơn người nữ phật tử, thầy Út đã lấy tên bà đặt cho khu học xá: Mái ấm Kim Chi.

Đến cuối thập niên 1990, phong trào học vi tính mới lan đến huyện Thủ Thừa. Nhờ chiếc máy tính cũ của một người bạn ở TPHCM tặng, thầy Út đã mày mò tự học, rồi theo học lớp vi tính ban đêm ở thị xã Tân An, thầy trở thành một trong những người giỏi vi tính ở Thủ Thừa. Thầy mở lớp dạy vi tính cho HS trong chùa và HS nghèo trong vùng. Đến khi các trường THCS trong huyện được trang bị máy tính, nhưng giáo viên tin học chưa có sẵn, thầy Út đã đi vận động các trường cử người đến chùa học miễn phí, đồng thời vận động các phật tử biết tin học trên tỉnh về cùng mình đứng lớp. Lớp tin học chùa Long Thạnh đã luôn nhộn nhịp mỗi tối. Cũng nhờ vào tấm lòng của các phật tử, đến nay, chùa đã có đến 18 máy vi tính.

Rời phòng vi tính, tôi đến hậu liêu, ở đó hơn 50 HS đang sẵn sàng cho giờ học võ. Thầy Út cho biết, ngoài học văn hoá, HS bắt buộc phải học giáo lý nhà Phật, học võ, học vi tính. Ngoài ra, các em cũng được học tuỳ thích các môn: Tiếng Anh, thư pháp... Thầy Út trực tiếp dạy thư pháp, giáo lý nhà Phật, còn các chương trình học khác thầy vận động phật tử các nơi về đứng lớp.

Hôm nay người đứng lớp dạy võ bận việc, thầy Út phải dạy thay. Bản thân võ thuật đã là đạo - võ đạo, người học võ để phòng thân và để làm điều thiện. Học võ dưới mái chùa càng phải nhắm đến cái đích thiện mỹ. Thầy Út tâm sự: "Học hết lớp 12, các em sẽ rời khỏi chùa để tự lập, cùng với kiến thức văn hoá, những kỹ năng sống được tích luỹ ở đây sẽ giúp các em tự tin hơn khi bước vào đời".