Có khá nhiều bạn trẻ ngày nay đang "sở hữu" một sợi chuỗi đeo tay, hoặc do tự mình tìm mua lấy, hoặc do bạn bè tặng. Những chuyến đi du lịch thường được đánh dấu bằng một món quà cho ai đó. Bạn sẽ nghĩ đến những sợi dây đeo tay xinh xắn. Đa dạng về chủng loại này là những chuỗi đeo được kết từ những hạt cườm. Số hạt tùy thuộc vào kích thước lớn nhỏ khác nhau, không quy định chặt chẽ về số lượng, vì chúng chỉ đơn thuần là một món đồ trang sức.

Màu sắc cũng thật đa dạng và phong phú. Thế nhưng, điều thú vị là hiện nay, trên thị trường đồ trang sức của giới trẻ, bên cạnh những chuỗi đeo tay thời trang nhiều màu sắc, đã xuất hiện những xâu chuỗi Phật giáo, hoặc mô phỏng sắc màu của chuỗi Phật giáo. Nhiều bạn trẻ đã không ngần ngại, thậm chí còn hào hứng chọn đeo, đầu tiên chỉ vì phong cách là lạ mới mẻ, chứ cũng không hiểu tường tận về ý nghĩa và chức năng của xâu chuỗi Phật giáo.

Theo quý thầy cho biết: chuỗi hạt là một pháp khí của nhà Phật, là một phương tiện để "cột tâm", đối với những người mới bước chân vào con đường tu hành. Nói dễ hiểu thì chuỗi hạt hay tràng hạt (chữ Hán là sổ châu, niệm châu) dùng để niệm danh hiệu Phật. Với vai trò đó, chuỗi hạt Phật giáo cũng mang ý nghĩa thể hiện về mặt hình thức như số hạt, màu sắc, chất liệu... Chuỗi Phật giáo đặc biệt có quy định về số hạt trong một chuỗi. Có nhiều loại chuỗi hạt khác nhau: loại 14 hạt, 21 hạt, 42 hạt, 54 hạt, 108 hạt,... Mỗi số hạt đều biểu thị một ý nghĩa nhất định. Trong mỗi chuỗi có một hạt "mẫu châu" để làm mốc trong khi lần hạt.

Theo các kinh ghi lại thì chuỗi hạt được làm từ nhiều nguyên liệu khác nhau: hạt bồ đề, hạt kim cang, hạt sen, ngọc, thủy tinh, đồng dỏ, vàng bạc...

Từ nhu cầu thời trang

Như đã nói, nhiều bạn trẻ chọn những xâu chuỗi màu tối của Phật giáo, lẫn giữa những sắc màu sinh động khác, thoạt đầu chỉ vì muốn tạo cho mình một phong cách mới lạ, hay hay. Còn nhớ trong một lần mua sắm ở một điểm du lịch, giữa "muôn hồng nghìn tía" các chuỗi đeo tay đủ chủng loại, đủ màu sắc, bạn tôi đã reo lên ngạc nhiên và cầm lên một chuỗi hạt là lạ. Nó cũng nhỏ nhắn bình thường và cũng được làm bằng đá kim sa lấp lánh đặc trưng của vùng, nhưng sợi dây đeo ấy xen lẫn các hạt tròn là những hạt vuông khắc hình chữ vạn.

Dần dà, trong những chuyến hành hương đến các chùa, khu bán đồ pháp khí được các bạn trẻ đặt biệt quan tâm. Họ chọn ngay những vòng đeo, tràng hạt Phật giáo để làm đồ trang sức cho mình. "Nó có vẻ lạ và hay hay, thậm chí "bùi bụi" nữa" - Bội Châu, sinh viên ĐHDL Văn Lang nhận xét.

Hơn thế, hiện nay, những chuỗi đeo Phật giáo không chỉ có ở trong khuôn viên các chùa, mà còn xuất hiện phổ biến ở các quầy hàng lưu niệm. Ở hầu hết các khu du lịch đều có trưng bày và bán các sản phẩm này, với đa dạng chủng loại về kích thước, chất liệu. Có khi chất liệu của chuỗi là nguyên liệu đặc trưng của vùng đất đó. Như ở làng Non Nước có nhiều chuỗi làm bằng đá, đặc trưng của làng nghề. Giá cả cũng dao động tùy loại, từ 5.000đ đến 20.000đ, có khi là 50.000đ. Nói chung, ở các nơi này, các loại chuỗi đeo mang giá trị đơn thuần là những sản phẩm du lịch, như một kỷ niệm của du khách về một chuyến đi.

Đến ước vọng tâm linh

Đúng vậy, không chỉ là thời trang, bạn trẻ ngày nay chọn cho mình những chuỗi đeo Phật giáo, có khi trang trọng thỉnh từ chùa về, cũng đã gửi gắm một ước vọng thầm kín về mối liên hệ tâm linh.

Tôi biết một nhóm bạn hay đi chùa vào những ngày rằm. Bên cạnh kinh sách, các bạn còn được quý Thầy tặng cho những xâu chuỗi, là những món quà quý đối với họ. Truyền, một bạn trong nhóm cười vui: "Mình tin rằng sẽ được phò trợ tinh thần khi đeo chuỗi hạt này". Hay như Lộc, một sinh viên ngành hướng dẫn du lịch, rất hay đi chùa, cho biết: "Lộc đeo chuỗi hạt ở trong tay đã hai năm. Đơn giản là vì khi đeo chuỗi bên mình, Lộc thấy thoải mái, vui vẻ hơn vì cái tâm trong đạo". Tìm thấy sự an nhiên cũng là niềm hân hoan mà nhiều bạn trẻ đã thổ lộ, khi đã gửi cái tâm mình trong đạo.

Như một cách xác tín niềm tin, nhiều bạn đem chuỗi hạt tới chùa nhờ quý Thầy chú nguyện. Sau đó, có người đeo luôn ở tay để mong cầu sự bình an. Cũng có người không đeo mà cất giữ luôn bên mình, xem như "bùa hộ mệnh". Thực ra đó là niềm tin sẽ sở đắc được sự an lạc tĩnh tại trong tâm, giữa cuộc bon chen đời thường.

Và thật đẹp là những tấm lòng mong muốn hướng thiện. Anh Hoàng Anh Cương, một chuyên viên cắm hoa, đã bộc lộ mong mỏi ấy khi nói về việc lúc nào cũng đeo một chuỗi hạt to sù trên tay. Anh kể, giữa những toan tính cuộc sống đời thường, thâm tâm anh lúc nào cũng hướng về Phật để mong cầu một sự an bình. Trong một lần đi chùa lễ Phật ở quận 5, anh đã thỉnh về một xâu chuỗi bằng đá và luôn đeo nó ở bên mình, như một cách cầu an cho tâm hồn.

Lời kết

Chuỗi hạt Phật giáo, khởi nguyên là dùng để niệm Phật. Ngày nay bạn trẻ sử dụng chuỗi hạt ấy vào những mục đích khác nhau. Đó là nét đẹp tâm linh khi gửi niềm tin trong đạo, hay chỉ đơn thuần là sử dụng như một vật trang sức làm đẹp con người thì bản thân chuỗi hạt đã mang những giá trị nhất định đối với người, với đạo. Phật giáo thấm nhuần vào lòng người, đôi khi bằng những chi tiết rất giản dị.

Ý nghĩa số hạt trong xâu chuỗi Phật giáo:

108 hạt: Tượng trưng cầu chứng 108 tam muội, dứt trừ 108 phiền não.
54 hạt: Biểu thị 54 giai vị trong quá trình tu hành của Bồ tát là: Thập tín, thập trụ, Thập hạnh, Thập hồi hướng, Thập địa, Tứ thiện căn nhân địa.
42 hạt: Tượng trưng 42 giai vị tu hành của Bồ tát là: Thập trụ, Thập hạnh, Thập hồi hướng, Thập địa, Đẳng giác và Diệu giác.
27 hạt: Tượng trưng 27 hiền vị thuộc 4 hướng, 4 quả của Tiểu thừa, tức 18 vị Hữu học của 4 hướng 3 quả trước và 9 vị Vô học của quả A la hán.
21 hạt: Biểu thị 21 vị: Thập địa, Thập Ba la mật và quả vị Phật.
14 hạt: Biểu thị 14 thứ Vô úy của Quán Âm.
1080 hạt: Biểu thị 10 cõi, mỗi cõi có đủ 108 hạt nên cộng lại là 1.080 hạt.