Ngày nay, chúng ta đang sống trong một thời đại tân
tiến về mặt khoa học kỹ thuật, một thời đại có thể nói mang lại rất nhiều thuận
lợi cho đời sống vật chất của con người. Song, trên thực tế liệu sự văn minh
của vật chất có mang lại niềm hạnh phúc và an lạc thực sự cho nhân loại hay
không?
Trước khi nói về lợi ích của sự tu thiền, chúng tôi xác nhận lại rõ ràng tu
thiền ở đây là tu theo phương pháp của đạo Phật, chớ không phải thiền của các
môn phái khác. Nếu chúng ta hiểu rõ và ứng dụng đúng cách, sẽ có những lợi ích
như thế nào, đó là chỗ chúng tôi muốn trình bày.
Nói đến lợi ích của tu thiền nghĩa là nói đến lợi ích của đạo Phật. Bởi vì mục
đích của đạo Phật là lấy giác ngộ giải thoát làm nền tảng.
Hiện nay, phong trào hành thiền tại Việt Nam và trên thế giới đang ngày
càng được phát triển, tại Myanmar có nhiều trung tâm Thiền Minh Sát
(Vipassanà), nơi đó các nhà Sư và các Phật tử đang ngày đêm thực hành Thiền
Quán để thanh lọc thân tâm, ở Âu Mỹ nhiều trung tâm Thiền Minh Sát đã được mọc
lên để giúp cho các thiền sinh nơi này thực tập những lời dạy của Ðức Phật một
cách sống động. Thiền Quán không những giúp chữa bệnh phiền não trong tâm mà
còn giúp hành giả vượt qua những cơn bệnh ngặt nghèo thể xác.
Trong truyền thống tu tập của đạo
Phật thì Thiền đóng vai trò then chốt. Thực tập Thiền có công năng giúp ta khôi
phục trọn vẹn con người của ta, giúp ta trở thành tươi mát, định tĩnh, an lạc
và chăm chú để ta có thể nhìn sâu vào bản thân và hoàn cảnh để thấy được thực
tại của bản thân mình và hoàn cảnh
Nói đến Thiền
tông Việt Nam cuối thế kỷ 20 là nói
đường hướng tu thiền của Tu viện
Chân Không (1970-1986) ngày trước, hay của Thiền
viện Thường Chiếu... hiện nay (1974-1991...) do
chúng tôi (Thích Thanh Từ) chủ trương hướng
dẫn...
Cho người mới bắt đầu thực tập Thiền, tôi nghĩ rằng việc thực tập
Thiền rất cần có một chương trình được sắp đặt với những bước thứ tự.