Vào nửa đêm ngày rằm tháng sáu âm lịch, Đức-vua Bồ-tát Siddhattha nhẹ nhàng bước ra khỏi phòng, lên ngựa Kaṇḍaka, còn Channa đi theo sau, Đức-vua Bồ-tát Siddhattha trốn khỏi hoàng cung, đi xuất gia, lúc 29 tuổi.
Ác ma Vasavatti ngăn cản
Khi Bồ Tát thoát ra cổng thành không bao lâu, vị chúa cõi Tha Hóa Tự Tại Thiên (Paranimittavasavatti) là Vasavatti, biết được Bồ Tát ra đi xuất gia.
Chúa chư thiên Vasavatti suy nghĩ: “Siddhatta muốn thoát khỏi sự thống trị của ta ư? Chắc chắn Siddhatta sẽ thành công, Ta không thể cho Siddhatta thoát khỏi vòng kềm tỏa của Ta, Ta phải ngăn cản Siddhatta”.
Từ cung Trời Tha Hóa Tự Tại, chúa chư thiên Vasavatti xuất hiện ngay trước mặt Đức Bồ Tát nhanh như người lực sĩ co lại cánh tay đang duỗi ra hay duỗi thẳng cánh tay khi đang co lại.
Để ngăn cản Đức Bồ Tát xuất gia, vị Thiên ma suy nghĩ: “Hãy mang lợi đắc để cám dỗ Siddhatta”. Chúa Vasavatti đứng trên hư không nói với Bồ Tát rằng: “Mā nikkhama mahāvīra, ito te sattame dine. Dibbaṃ tu cakkaratanam, addhā pātu bhavissati.” (Đừng ra đi hỡi đấng Đại hùng, kể từ hôm nay sau 7 ngày, xe báu sẽ xuất hiện cho Ngài)
Và Chúa ma cám dỗ Bồ Tát rằng:
– Ngài sẽ trở thành vị vua Chuyển luân, Ngài sẽ thống trị cả 4 đại châu, mỗi đại châu có 500 tiểu đảo. Hỡi đấng Đại hùng, Ngài hãy quay trở về Hoàng cung đi.
Bồ Tát đưa mắt nhìn lên hư không trong khi thần mã Kaṇḍaka vẫn phi vun vút, Ngài hỏi:
– Người là ai?
– Ta là chúa chư thiên Vasavatti.
– Hỡi này Māra (ác ma), ta biết rõ giá trị của xe báu, nhưng ta không cần uy quyền thống trị thiên hạ.
Hỡi này Māra, kẻ xấu xa kia, ngươi hãy đi đi, ngươi không thể ngăn cản ta xuất gia. Ta sẽ trở thành bậc Vô thượng Chánh Giác, ta sẽ giúp thế gian thoát khỏi sự thống trị của quyền lực sinh tử.
Vị Chúa ma nghe Bồ Tát trả lời như thế, tức tối đe dọa rằng:
– Này Siddhatta, hãy nhớ lấy lời ngươi đấy. Ta sẽ cho ngươi biết rõ ta là ai, khi ngươi khởi lên suy nghĩ “tìm kiếm các dục lạc”(kāmavitakka), suy nghĩ “tìm cách trả hận”(vyāpādavitakka), hay suy nghĩ “hại người” (hiṃsavitakka). Ta sẽ luôn theo dõi ngươi đấy, này Siddhatta.
Và Thiên tử Vasavatti biến mất, kể từ đó ông luôn theo dõi Bồ Tát suốt 7 năm, với ý định sẽ “giết ngay tại chỗ” khi Bồ Tát khởi lên “một trong ba ý nghĩ trên”.
Vó ngựa Kaṇḍaka vẫn phi sải trong đêm dài thanh vắng, một ý nghĩ khởi lên trong tâm Bồ Tát: “Ta hãy nhìn kinh thành Kapilavatthu thân yêu lần cuối, trước khi ra đi xuất gia”.
Ngay khi ấy, chính nơi vừa khởi lên ý nghĩ này, chợt xoay tròn, như bánh xe của người thợ gốm, chư Thiên đã xoay kinh thành Kapilavatthu về phía trước cho Bồ Tát nhìn thấy, Ngài không cần phải xoay người hay quay ngựa trở lại. (Nơi ngựa Kaṇḍaka dừng chân, sau này được xây dựng một bảo tháp đánh dấu nơi dừng bước của Đấng Đại sĩ, bảo tháp có tên gọi là “Kaṇḍaka Nivattana”)
Khi nhìn thấy quê hương lần nữa rồi, Bồ Tát tiếp tục lên đường như một dũng tướng xuất chinh ra chiến trận. Chư thiên cùng Phạm thiêm rầm rộ tiễn chân Ngài, có trăm ngàn vị thiên nhân dẫn đường với 60 ngàn ngọn đuốc chư thiên thắp sáng, bên phải, bên trái và phía sau Ngài cũng có số lượng chư thiên tương tự.
Chư thiên cúng dường Đấng Đại sĩ vô số thiên hoa cùng hương chiên đàn, các thiên thần âm nhạc tấu lên những khúc oai hùng ca bằng năm loại nhạc khí, để cúng dường Bậc Đại Sĩ.
Ngựa Kaṇḍaka có thể đi vòng quanh trái đất vào sáng sớm rồi quay lại điểm ban đầu vào giữa trưa, nhưng vì hoa thiên, hương thơm … do chư thiên, Phạm thiên cúng dường dầy đặc đến tận bụng ngựa, nên ngựa Kaṇḍaka giảm tốc độ.
Trong đêm ấy, ngựa Kaṇḍaka vượt qua ba quốc độ là Sakya, Koliya và Mālla, với quãng đường là 30 do tuần. Vào rạng sáng Đấng Đại sĩ đến dòng sông Anomā.
Mỗi vó ngựa đều có bàn tay chư-thiên nâng đỡ, không phát ra tiếng động, nên không một ai hay biết, khi đến cửa thành thì liền có chư-thiên mở cửa cho ngựa Kaṇḍaka phi nhanh qua.
Đức Bồ-tát Siddhattha dùng thanh gươm báu cắt tóc
Đức-vua Bồ-tát Siddhattha ngự đi qua khỏi ba xứ: Xứ Sakya, xứ Koliya và xứ Malla khoảng 30 do tuần chỉ trong một đêm. Đến bờ sông Anoma, Đức-vua Bồ-tát Siddhattha ra hiệu cho ngựa Kaṇḍaka bay sang bờ bên kia, rồi Ngài nhẹ nhàng xuống ngựa cởi các đồ trang phục đức-vua, rồi bảo Channa rằng:
– Này Channa! Trẫm sẽ xuất gia tại nơi đây, khanh hãy mang tất cả đồ trang phục nầy trở về hoàng cung, trình tâu cho Đức-Phụ-vương của Trẫm biết.
Đức-vua Bồ-tát Siddhattha dùng thanh gươm báu cắt tóc, chừa lại khoảng 2 lóng tay, tất cả những sợi tóc còn lại tự xoắn vòng xoáy theo khu ốc sang bên phải nằm sát trên da đầu và cạo sạch râu.