Giới là gì? Ðó là các pháp khởi từ tư tâm sở (cetanà) hiện
hữu nơi một người từ bỏ sát sinh,v.v. hay nơi một người thực hành viên
mãn các học giới (vatta). Vô Ngại Giải Ðạo (Patisambhidà) nói: "Giới là
gì? Có giới là tư tâm sở (cetanà), có giới là các tâm sở, thọ, tưởng và
hành (gọi chung là cetasika), có giới là sự chế ngự, có giới là không vi
phạm".
Quan điểm Phật giáo về đời sống đạo đức của người tại gia là
một chủ đề rộng lớn được đề cập rất nhiều trong những lời dạy của đức
Phật. Hiện nay có rất nhiều người băn khoăn về vấn đề đạo đức nói chung,
có thể vì đạo đức đang trên đà truợt khỏi sự quan tâm và cách cư xử của
nhiều người một cách nhanh chóng.
Bài viết chủ yếu đứng trên góc độ giới luật, thảo luận sự ảnh
hưởng đối với vấn đề thịnh suy của Phật giáo. Nhìn từ hiện tại thực tế
sinh hoạt của Tăng đoàn, chúng ta ôn lại quá khứ, dự đoán cho sự phát
triển trong tương lai, suy nghĩ về chúng xuất gia đối với trách nhiệm
giữ gìn trọng trách thiêng liêng này.
Từ Chính kiến và Chính tư duy, đức Phật thấy rõ trong mọi sự hiện hữu, không có sự hiện hữu nào là sự hiện hữu đơn thuần, mà chúng hiện hữu trong sự tương quan duyên khởi. Nghĩa là trong sự hiện hữu tương quan ấy “cái nầy sinh khởi, thì cái kia sinh khởi; cái nầy hủy diệt, thì cái kia hủy diệt”.
Bất bạo động
của Gandhi lấy cảm hứng không ít từ Phật giáo. Sau đây chúng ta khảo sát
bất bạo động, không hiếu chiến, hòa bình trong Năm Giới căn bản của một
con người. Tổng quát, Năm Giới là sự không làm hại, không bạo động,
không gây khổ đau thấm nhuần nơi thân khẩu ý. Một thân khẩu ý không làm
hại, không gây khổ đau là một thân khẩu ý từ bi.
Để
bảo hộ sự thanh tịnh, hòa hợp trong Tăng đoàn và giữ gìn bản thểTỷ
kheo không cho hư hủy đồng thời để tránh sự chê bai của người thế tục,
tránh gây mất niềm tin Tam bảo của tín thí, Đức Phật đã tuyên bày giới
luật.
Đàn tràng
Chẩn tế kết giới để lập nên một thế giới mới trên quan niệm này. Khi
thượng sư nhiễu đàn kết giới thế giới được hình thành, để cho thế giới
hóa thành Tịnh độ thượng sư phụng thỉnh Ngũ phương Như Lai nhập đàn.
Trãi qua hơn 2500 năm từ lúc Đức Thích Tôn thành đạo, chuyển Pháp Luân,
nhập Niết Bàn, ngài Ca Diếp cùng 500 vi A La Hán kết tập, Đức A Nan
trùng tuyên Kinh Tạng, ngài Ưu Ba Li trùng tuyên Luật Tạng
Giới luật của Phật giáo có nghĩa là: “Anh đừng tự làm thương tổn mình, anh đừng tự làm hại mình”.
Chúng ta đều biết Năm Giới (không sát sinh, không trộm cướp,
không tà dâm, không nói dối, không say sưa) và Mười Điều Thiện (không
sát sinh, không trộm cướp, không tà dâm, không nói dối, không nói lưỡi
hai chiều – chẳng hạn nịnh bợ đâm thọc, không nói lời xấu ác, không nói
lời thêu dệt, không tham dục, không sân hận, không tà kiến).
Các tin đã đăng: