Chùa MỘT-CỘT được hình thành là do một giấc mộng của vua Lí Thái-Tông (1028-1054) . Ðại Việt Sử Kí Toàn Thư chép: "Tháng hai, mùa xuân năm Kỉ-Sửu (1049), vua đổi niên hiệu là Sùng-Hưng Ðại-Bảo (1049-1054) năm đầu. Trước đó vua mộng thấy Phật Bà Quan-Âm ngồi trên đài hoa sen...

Ngày 6 tháng 11 năm 1934, nhà cầm quyền Pháp ra nghị định số 4283 cho phép thành lập Hội Phật giáo Bắc Kỳ. Danh sách những Hội viên sáng lập Hội theo Tập Kỷ Yếu số 1 ra tháng 5 năm 1935 gồm 32 người.

Từ khi du nhập Việt Nam đến nay, Phật giáo đã tồn tại và gắn liền với lịch sử dân tộc, Phật giáo ngấm sâu vào tư duy và trở thành một bộ phận văn hoá, nếp sống của người Việt. Vậy Phật giáo ảnh hưởng đến con người Việt Nam như thế nào?

Suốt 20 năm từ 1930 đến 1951, nền Thống Nhất Phật Giáo nước nhà thật sự bừng sáng. Qua bản Tuyên Ngôn thống nhất đạo Phật Việt đã được công bố nhân lễ Phật đản ngày 8 tháng 4 năm tân mão (1951).

P hật giáo được truyền vào Âu châu vào cuối thế kỷ 19 và phát triển sớm nhất tại Anh quốc. Sau đệ nhị thế chiến, Phật giáo bắt đầu được đặt chân vào các nước trong lục địa Âu châu, tại Đức nhiều trường thiền nhỏ nhoi được hoạt động trong những phạm vi rất khiêm tốn.

K hởi nguyên Phật giáo Việt Nam không chỉ là vấn đề riêng của Phật giáo. Nó liên quan tới giai đoạn cổ sử của đất nước, một giai đoạn xây dựng nền tảng văn hóa cho dân tộc có nhiều huyền thoại hơn sự thật, nhiều giả thuyết hơn là chứng liệu lịch sử.

Theo tác giả Nguyễn Tài Đông, Trần Nhân Tông là người đã tập đại thành tư tưởng thiền học của một số thiền sư Việt Nam trước đó, sáng lập nên Thiền phái Trúc Lâm và qua đó, đánh dấu một bước hoàn tất quá trình Việt Nam hoá Phật giáo.

Kỹ  niệm 1,000 năm Thăng Long mà không ghi nhớ và làm sáng tỏ đầy đủ công ơn của Thiền sư Vạn Hạnh, người đã đào luyện cậu bé Lý Công Uẩn thành minh quân Lý Thái Tổ, người đã chuyển đổi thời đại để mở một sinh lộ chiến lược cho nước ta vào đầu thiên niên thứ nhất, là một thiếu sót văn hóa và lịch sử lớn.

Khái niệm đốn ngộ và tiệm ngộ trong Thiền học xuất phát từ bộ kinh Lăng Già, khi luận về phép tịnh tâm, gạn lọc hết dòng tưởng niệm. Theo kinh, sự gạn lọc ấy tuỳ chỗ mà gọi tên, khi thì đốn, khi thì tiệm. Tiệm giống như sự chín của trái cây hoặc công việc làm đồ gốm , hoặc một sự điêu luyện nào đó của nghệ thuật cần phải tuần tự tiến dần theo thời gian.

Mặc dầu hầu hết các dòng truyền thừa của Phật giáo Việt Nam từ xưa đến nay đều bắt nguồn từ Thiền tông, song pháp tu hàng ngày của Tăng Ni, Phật tử lại thường bao gồm cả Thiền - Tịnh - Mật.