Truyền thuyết về hai "cụ" cóc đá và rùa đá được người dân trong vùng truyền tai nhau: Vào khoảng đời vua Hùng thứ 8, giặc ngoại xâm nhiều lần đem quân đánh chiếm nước ta. Vua Hùng đã phải cử các tướng lĩnh tài giỏi nhất đi trấn ải khắp mọi nơi. Quân giặc dù bị đẩy lùi nhưng luôn lăm le ngoài bờ cõi. Duy chỉ có vùng biên ải xứ Lạng do địa hình hiểm trở, quân giặc liên tục tổ chức các trận đánh úp vào cướp bóc, giết hại người dân. Nhà vua lập đàn tế trời tại vùng biên ải xứ Lạng, cầu xin thiên đình giúp đỡ. Sau một cơn bão táp mù mịt, trời đất tối sầm, từ trên bầu trời đen kịt, một tiếng sét xé toang bầu trời, một cụ cóc và một cụ rùa từ từ hạ xuống, hoá đá tại đỉnh cao nhất núi Nà Han. Và từ đó, giặc ngoại xâm không bao giờ vượt qua được đỉnh núi để kéo vào tàn phá, cướp bóc và giết hại dân lành.