Lời cảnh cáo của Kiềm Mâu <br /><br />
– Công dân Linh Đông<br /><br />
Lời cảnh cáo của Kiềm Mâu <br /><br />
Khi Linh Đông vừa tỉnh giấc sau một giấc ngủ dài mê man, cái ký ức
rùng rợn của đêm trước liền trở lại ngay trong trí anh ta. Linh Đông
bất giác kêu thét lên một tiếng lớn và lấy hai bàn tay che mặt. Bỗng
nghe tiếng Phao Lồ reo lên: <br /><br />
– A! Chào tiên sinh! Tiên sinh vừa ngủ một giấc rất ngon lành! <br /><br />
Giọng nói vui tươi đó phát ra như một âm thanh trong trẻo lành mạnh
làm xua tan những hình bóng ma quái còn lởn vởn trong đầu óc Linh Đông.
Anh bèn ngồi nhổm dậy trên giường và hỏi: <br /><br />
– Anh đã gặp tôi tại đâu? Và tại sao anh lại ở đây? <br /><br />
Phao Lồ ngạc nhiên đáp: <br /><br />
– Gặp ông tại đâu ư? Tất nhiên là ở trên giường của tiên sinh chứ
đâu? Còn tại sao tôi lại ở đây à? Vì tôn sư ông có dặn tôi hãy chờ ông
tỉnh giấc để xem ông có sai bảo điều gì không. <br /><br />
– Tôn sư tôi? Đạo sư Kiềm Mâu? Người đã về đến nơi rồi à? <br /><br />
– Về rồi lại đi ngay. Người có để lại bức thư này cho tiên sinh. <br /><br />
– Anh đưa đây cho tôi rồi hãy ra đợi tôi bên ngoài trong khi tôi thay áo. <br /><br />
– Thưa vâng. Tôi có làm một bữa ăn thịnh soạn, chắc tiên sinh đang
đói. Tôi cũng là một đầu bếp nấu ăn tạm được, hy vọng ông sẽ thích món
gỏi cá của tôi làm. <br /><br />
Nói xong, Phao Lồ đeo khẩu súng trường lên vai, bước ra khỏi phòng
rồi đóng cửa lại. Trong khi đó, Linh Đông mở thư ra xem. Thư của Kiềm
Mâu viết như sau: <br /><br />
“Khi thầy thu nhận con làm đệ tử, Thầy có hứa với đạo huynh
Zanoni rằng nếu con thất bại sau những cuộc thử thách dầu tiên, thầy sẽ
không bỏ rơi con trong tay của định mệnh và tai họa, mà thầy sẽ cho
phép con trở về với thế gian. Sự thử thách của con là sự thử thách dễ
dàng nhất cho bất cứ một kẻ sơ cơ nào. Thầy chỉ đưa ra cho con điều giới
cấm tuyệt dục và bắt con trải qua một sự cám dỗ nhỏ nhặt để thử thách
lòng kiên nhẫn và đức tin của con, nhưng con đã thất bại. <br
/><br />
“Vậy con hãy trở về với cuộc đời thế gian, vì tính chất của con
không phù hợp với cuộc đời khổ hạnh của giới huyền môn. <br
/><br />
“Chính thầy đã dặn Phao Lồ đón tiếp con trong cuộc lễ hội trong
làng đêm hôm ấy. Chính thầy đã thúc đẩy ông lão hành khất đến xin tiền
bố thí của con. Chính thầy đã mở sẵn quyển sách ở một trang mà con chỉ
có thể đọc được sau khi đã bất tuân lời dặn của thầy. Và sau đó, con đã
thấy sự gì chờ đợi con ở ngưỡng cửa huyền môn. <br /><br
/>
“Con đã gặp kẻ thù đầu tiên đe dọa những kẻ chưa đủ sự chuẩn bị
sẵn sàng và hãy còn làm nô lệ của giác quan. Con có ngạc nhiên chăng
khi thấy cửa đạo diệu huyền từ nay sẽ vĩnh viễn khép chặt đối với con?
Sau cùng, con có hiểu chăng là muốn vượt qua ngưỡng cửa huyền môn và
chiến thắng “kẻ giữ cửa” đáng sợ ấy, hành giả phải có một tâm hồn dược
trui rèn như sắt thép, được tinh luyện và chuẩn bị sẵn sàng, không phải
nhờ uống kim đơn linh dược, mà nhờ sự công phu cố gắng của tự thân.
<br /><br />
“Hỡi người đệ tử bất hạnh! Khoa huyền môn của ta đâu phải dành
cho những kẻ ngông cuồng, nông nổi như con, là những kẻ chỉ biết đam mê
thú vui nhục dục và đắm chìm trong những dục vọng chiếm hữu, ích kỷ.
Con mà muốn làm một đê tử của tiên gia ư? Con, một môn đồ của môn phái
Hồng Hoa cao cả thiêng liêng ư? Con đường ấy dối với con hãy còn xa lắm!
Nhưng bất hạnh thay cho con, vì cãi lịnh thầy con đã hít chất kim đơn
linh dược vào người, và vì thế mà con đã hấp dẫn đến gần con một kẻ thù
rùng rợn. Chỉ có con mới có thể xua đuổi loài tà ma mà con đã kêu gọi.
<br /><br />
“Con phải trở về thế gian, nhưng chỉ bằng một sự cố gắng gian lao
và đau khổ con mới có thể tìm lại được sự bình an nội tâm và vui vẻ
yêu đời như trước kia. <br /><br />
“Để nâng đỡ tinh thần cho con, đây là điều mà thầy muốn nhắn nhủ
với con. Người nào, cũng như con, đã hấp thụ vào cơ thể ít nhiều sinh
lực chứa đựng trong bầu kim đơn thần dược, sẽ làm thức động nơi ông ta
những khả năng tiềm tàng. Những khả năng đó, do bởi đức khiêm tốn, kiên
nhẫn, bởi một đức tin thật sự, bởi lòng cương nghị và quả cảm, sẽ còn
có thể đưa người hành giả lên cao, nếu không phải là đạt tới một cuộc
đời đạo lý diệu huyền, thì ít nhất cũng đem đến cho ông ta những thành
quả tốt đẹp và cao quí trong đời sông hằng ngày. <br /><br
/>
“Con sẽ tìm thấy lại cái ảnh hưởng đó, hoạt dộng thường xuyên
trong tất cả những công việc mà con làm. Giữa những thú vui trần tục,
tâm hồn con sẽ hoài vọng đến những điều thánh thiện hơn. Nhưng con đừng
tưởng rằng cái khả năng đó tự nó có thể đưa con đến danh vọng! Cái
hoài bão mãnh liệt đó cũng có thể đưa con đến con đường tội lỗi và hổ
thẹn! Đó chỉ là một nguồn sinh lực mới và chưa được chế ngự, nó sẽ
không để cho con được yên ổn. Tùy theo cách mà con sử dụng nó, theo
chiều hướng thiện hay ác, mà nó sẽ là hiện thân của vị thần hộ mạng hay
tà thần ám ảnh con. <br /><br />
“Nhưng vô phước thay cho con, nay con cũng như một con chim bị
mắc lưới. Vì không những con đã hít chất kim đơn linh dược vào cơ thể,
mà con còn kêu gọi đến ma vương trong cõi vô hình, là kẻ thù độc ác
nhất của con người. Con đã hé mở tấm màn ngăn cách cõi thế gian với cõi
vô hình, và Thầy không thể nào lập lại thế quân bình đó cho con được
nữa. <br /><br />
“Con hãy biết rằng những vị đạo đồ trong giới huyền môn đã thật
sự vượt qua ngưỡng cửa diệu huyền phải thi hành nhiệm vụ đầu tiên và
nguy hiểm của mình là chế ngự và khuất phục kẻ giữ cửa khủng khiếp đáng
sợ dó. Con hãy biết rằng con có thể thoát khỏi cái nhìn ám ảnh của đôi
mắt rùng rợn đó. Con hãy biết rằng nếu đôi mắt đó theo dõi con, chúng
không thể tác hại gì cả khi con chống lại được những cám dỗ và sợ sệt
mà nó gợi lên cho con. Con chỉ sợ đôi mắt đó khi nào con không nhìn
thấy được chúng! <br /><br />
“Và như vậy, kể từ nay giữa chúng ta đường ai nấy đi. Tất cả
những gì mà thầy có thể nói để khuyến khích, cảnh cáo và hướng dẫn con,
thầy đã viết rõ trong bức thư này. Không phải do nơi thầy, mà chính là
con đã tạo ra cuộc thử thách bất hạnh vừa qua, mà thầy ước mong rằng
con sẽ thoát khỏi trong sự bình an. <br /><br />
“Kể từ nay, con phải chịu mọi hậu quả của sự hấp thụ chất kim đơn
linh dược, và con phải đương đầu với vong hồn giữ cửa mà con đã kều
gọi!”<br /><br />
Linh Đông đọc xong thư, trong lòng vô cùng xúc động, bất giác để rơi
bức thư xuống đất lúc nào không hay. Cảnh giới siêu việt mà anh hoài
vọng đạt tới với sự mong ước nhiệt thành từ bấy lâu nay, vì đó mà anh
đã chịu bao nhiêu điều hy sinh và khổ nhọc, từ nay sẽ vĩnh viễn khép
chặt, do bởi sự táo bạo và lòng tự phụ kiêu căng của anh! <br
/><br />
Nhưng Linh Đông không phải là người biết tự trách mình. Sự bất bình
của anh không bao lâu đã nhen nhúm và nhắm vào Kiềm Mâu. Chính đạo sư
nhìn nhận đã đặt anh trước sự cám dỗ, để rồi rốt cuộc lại bỏ rơi anh
trước sự ám ảnh của một bóng ma quái ác. Những lời khiển trách của đạo
sư làm cho anh cảm thấy tức giận hơn là hối hận ăn năn. Anh đã làm nên
tội ác gì để phải chịu những lời khiển trách nghiêm khắc và khinh bạc
như vậy? Thưởng thức nụ cười trên cặp môi xinh như mộng của một cô gái
rừng xanh như Phi Lịch có thật phải là một hành vi sa đọa, tội lỗi hay
không? Chính Zanoni há chẳng đã tỏ tình yêu say đắm với Kiều Dung đó sao? Zanoni há chẳng đã đem nàng theo làm bầu bạn tri kỷ đó sao? <br /><br />
Linh Đông không màng dừng lại một lúc để tự hỏi có sự khác biệt nào
giữa một mối tình này và một mối tình khác. Vả lại, thất bại trước một
sự thử thách chỉ dành cho những tâm hồn can đảm có phải là một tội ác
chăng? Quyển sách thần bí mà Kiềm Mâu đã cố tình để mở ra, há chẳng đã
nói rằng: “Ngươi đừng sợ sệt”? Phải chăng đạo sư đã có dụng ý
khiêu khích những bản năng thô bạo nhất của linh hồn anh khi vừa ngăn
cấm anh vào phòng, vừa giao cho anh cầm chìa khóa để gợi sự tò mò, lại
vừa đặt trong tầm tay anh một quyển sách đã mở sẵn để chỉ cách cho anh
thỏa mãn sự tò mò ấy? <br /><br />
Khi những ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí, Linh Đông bắt đầu nghĩ rằng
cử chỉ của Kiềm Mâu có thể diễn đạt bằng hai cách. Hoặc đó là sự cố
tình đưa anh lọt vào cạm bẫy một cách trắng trợn; hoặc chỉ là sự tinh
nghịch của một kẻ bịp bợm nói năng vu khoát chứ thật sự chẳng biết gì
về khoa huyền môn. Và con ma quái ác mà anh đã gặp chỉ là một ảo ảnh do
Kiềm Mâu dùng tà thuật để tạo ra, thế thôi! <br /><br />
Ánh sáng mặt trời rọi vào phòng dường như đã xua tan những cơn sợ hãi
khủng khiếp của Linh Đông trong đêm vừa qua. Lòng tự kiêu và căm hận
càng làm tăng thêm lòng can đảm, và sau khi đã thay đổi y phục một cách
hối hả, anh đi tìm Phao Lồ với những bước đi kiêu hãnh và một vẻ mặt
đầy tự tin. Anh nói: <br /><br />
– Này Phao Lồ, thế là tôn sư đã dặn anh đợi chờ và tiếp đón tôi trong
cuộc lễ hội trong làng đêm hôm nọ? <br /><br />
– Đúng vậy, người gửi cho tôi một thông điệp do một lão hành khất què
đem đến. Ngay lúc đó, tôi ngạc nhiên vì tưởng là người đang ở xa lắm.
Nhưng đối với những đạo sư như thế thì đôi ba trăm dặm đường cũng không
đáng kể gì, họ có thể dùng thuật thâu đường để đến trong nháy mắt!
<br /><br />
– Tại sao hôm đó anh không nói cho tôi biết rằng anh được chỉ thị của tôn sư? <br /><br />
– Bởi vì lão ăn mày có dặn tôi đừng nói gì cả. <br /><br />
– Anh có gặp lại lão già ấy sau cuộc lễ chăng? <br /><br />
– Thưa tiên sinh, không! <br /><br />
– Chà chà! Lạ thật! <br /><br />
Phao Lồ vừa dọn ăn, rót rượu vào ly cho Linh Đông, vừa nói chuyện
huyên thiên. Linh Đông ăn uống ngon lành, cái ấn tượng rùng rợn trong
đêm trước và sự từ bỏ của Kiềm Mâu dần dần đã mờ đi trong trí anh. Phao
Lồ cao hứng nói chuyện giòn giã như bắp rang. Ông ta nói về cuộc đời
phiêu lưu giang hồ, về những cuộc du lịch xứ ngoài, về đàn bà, với một
sự hào hứng chân thật gây sự truyền cảm cho người nghe. <br
/><br />
Linh Đông lại càng thích thú nghe chuyện khi Phao Lồ, với một nụ cười
đồng lõa, bắt đầu khen tặng không hết lời về cặp mắt nhung, hàm răng
xinh như ngọc, hai cổ chân thon và vóc người tầm thước yểu điệu của
nàng sơn nữ Phi Lịch. <br /><br />
Phao Lồ dường như là kiểu người điển hình về sự sinh hoạt của thể
chất và dục tính. Người ta không hề thấy có sự mỉa mai trên môi khi ông
ta nói chuyện một cách hào hứng về sự tận hưởng lạc thú trần gian. Đối
với người vừa chợt tỉnh mộng như Linh Đông, thì câu chuyện vui tươi
hồn nhiên của Phao Lồ có một ảnh hưởng rất quyến rũ. <br /><br
/>
Nhưng khi Phao Lồ xin phép rút lui và hứa trở lại vào sáng mai thì
Linh Đông trở lại tâm trạng nghiêm túc và trầm lặng. Dường như kim đơn
thần dược đã thật sự để lại cho anh một ảnh hưởng khích động như Kiềm
Mâu đã nói. <br /><br />
Trong khi Linh Đông đi bách bộ một mình qua lại trong hành lang vắng
người và dừng chân trước cửa sổ để ngắm nhìn cảnh vật hùng tráng bao la
trải ra đến tận chân trời, thì những tư tưởng cao quí, những sáng kiến
táo bạo và đầy tham vọng, những linh ảnh vĩ đại huy hoàng về danh vọng
tương lai, xuất hiện trong trí và đi xuyên qua tâm hồn anh như một
chuỗi hình ảnh liên tục. <br /><br />
Linh Đông thầm nghĩ một cách tự đắc: <br /><br />
– Kiềm Mâu đã khép cửa huyền môn đối với ta, được rồi, nhưng ông ta
không thể lấy mất tài năng của ta! <br /><br />
Thế là anh lại bước vào phòng của đạo sư. Không còn một bầu thủy tinh
hay một nhánh dược thảo nào! Quyển sách cũng biến mất! Kim đơn thần
dược không còn tiết ra một mùi hương và bốc hơi lấp loáng như kim cương
nữa. Tuy vậy trong phòng dường như hãy còn phảng phất một bầu không
khí linh diệu thần tiên. <br /><br />
Linh Đông cảm thấy trong lòng bộc khởi một ước muốn sáng tạo... Anh
hoài bão một đời sống cao quí hơn đời sống nhục thể, một đời sống chỉ
khai mở cho những bậc thiên tài, một đời sống siêu việt trong một công
trình bất hủ mà anh có thể để lại cho hậu thế với một tên tuổi sáng
chói bất diệt. <br /><br />
Qua hôm sau, Linh Đông từ giã tòa lâu đài sụp đổ hoang tàn. Anh đã
bước vào nơi đó với bao niềm hy vọng sáng sủa tốt đẹp. Nhưng hôm nay,
anh nhìn lại một lần cuối cùng tòa lâu đài bị tàn phá bởi thời gian,
với những ký ức rùng rợn có thể làm cho anh phải run rẩy toàn thân và
rợn cả tóc gáy khi bóng tối đến gần! <br /><br />
Công dân Linh Đông <br /><br />
Kìa anh! Ôi! Vui mừng cho em xiết bao! Anh đã trở lại! Anh hãy nói
rằng anh không hề bỏ em để yêu một người khác. Anh nói nữa đi, nói
luôn như vậy đi, rồi em sẽ tha thứ cho anh tất cả! <br /><br
/>
– Anh ra đi có làm cho em khổ lắm không? <br /><br />
– Ôi! Còn hỏi nữa sao? Và thật ác thay anh còn để lại vàng cho em
nữa. Đây, anh thấy không, vàng của anh hãy còn nguyên đấy! <br
/><br />
– Tội nghiệp? Làm sao em có thể tìm được chỗ ăn ở trong một thành phố xa lạ như Marseille? <br /><br />
– Em vẫn sống một cách lương thiện, và sống một cách đường hoàng với
khuôn mặt này mà anh vẫn cho là đẹp! Nhưng giờ anh có còn nghĩ như thế
không? <br /><br />
– Em ạ, em còn đẹp hơn bao giờ hết, Phi Lịch! Nhưng em muốn nói gì? <br /><br />
– Ở đây có một họa sĩ, là người có thế lực ở Paris. Em không
biết người ta gọi anh ta bằng gì, nhưng ở đây anh ta nắm trong tay mọi
guồng máy chỉ huy và nắm quyền sinh sát. Anh ta đã trả tiền thù lao
cho em rất hậu để làm mẫu cho anh ta vẽ một bức họa. Đó là một họa phẩm
mà anh ta sẽ cống hiến cho quốc gia, vì anh ta vẽ chỉ vì danh vọng
tiếng tăm mà thôi. Anh sẽ thấy rằng có ngày Phi Lịch của anh sẽ nổi
tiếng đấy! <br /><br />
Phi Lịch nói chuyện với một tia hứng khởi trong mắt và cảm thấy lòng tự ái được vuốt ve. <br /><br />
– Thậm chí anh ta đã có thể cưới em nếu em bằng lòng; anh ta sẵn lòng
ly dị với vợ để cưới em. Nhưng em vẫn đợi anh, mà anh thật vô tình...
<br /><br />
Lúc ấy có tiếng gõ cửa, và một người bước vào. <br /><br />
– A! My Cốt! <br /><br />
– A! Linh Đông!... Chà, chà! Đây là lần thứ nhì mà anh là tình địch
của tôi! Nhưng My Cốt không bao giờ thù vặt! Đức hạnh là điều tôi mơ
ước; tổ quốc là tình yêu của tôi. Hỡi công dân, anh hãy phụng sự tổ
quốc tôi, rồi tôi sẽ tha thứ cho anh những sự may mắn của anh về đàn
bà. <br /><br />
Khi My cốt đang nói chưa dứt lời thì âm điệu bài quốc ca La Marseillaise
đã vang dội ngoài đường. Một biển người ồ ạt kéo đến, kẻ cầm cờ người
cầm khí giới, đồng loạt hát vang lên bằng một giọng tràn đầy hứng khởi.
<br /><br />
Đoàn người tiếp tục tiến tới như sóng trào từng đợt, vẫn là những lá
cờ ấy, những khí giới ấy, âm điệu quốc ca ấy và niềm hứng khởi nồng
nhiệt ấy! Ai có thể nghĩ rằng bài quốc ca đó không phải chỉ là một bài
ca chiến đấu mà thực sự là một bài hát thúc giục sự tàn sát? Tàn sát
giữa người Pháp và người Pháp! Vì có hai đảng phái ở Marseille, và sự thù nghịch luôn đưa đến những vụ thanh toán đẫm máu! <br /><br />
Nhưng Linh Đông, với tư cách một người Anh vừa mới đến, hoàn toàn xa
lạ với mọi đảng phái đối lập, nên không hề biết ý nghĩa thật sự của sự
biểu tình ầm ĩ đó. Anh chỉ thấy có những giọng hát quốc ca, lòng hứng
khởi nhiệt thành, khí giới và cờ xí... Những thứ ấy đưa ra dưới ánh
sáng mặt trời một ý nghĩa dối trá, lừa bịp: “Dân chúng Pháp đứng lên chống lại nền quân chủ chuyên chế, áp bức!... <br /><br />
Nét mặt My Cốt tươi hẳn lên. Hắn ta bước đến cửa sổ nhìn rừng người
đang diễu hành ngoài đường, cờ xí rợp trời. Đám đông thét lên hai tiếng
“hoan hô” khi họ nhận ra công dân ái quốc My Cốt, người bạn của tự do,
và công dân Hébert, một lãnh tụ Cách mạng. <br /><br />
My Cốt lấy hai tay bụm miệng làm loa gọi lớn: <br /><br />
– Hỡi các đồng chí! Hãy cho một tiếng “hoan hô” nữa để chào mừng
người bạn Anh quốc này. Anh ta đã từ bỏ Anh quốc để trở thành một công
dân của nền tự do và của nước Pháp! <br /><br />
Hàng nghìn cái miệng cùng hoan hô một lượt; tiếng hô vang như xé tan bầu không khí của thành phố, và bài quốc ca Marseillaise lại trỗi lên với âm điệu hùng tráng. <br /><br />
Linh Đông thầm nhủ một mình, dường như anh lại cảm thấy ảnh hưởng của
kim đơn thần dược sôi lăn tăn trong huyết quản: <br /><br
/>
– Phải chăng giữa những nguyện vọng cao cả của dân tộc gan dạ này mà
bóng ma sẽ phải vĩnh viễn biến mất? <br /><br />
My Cốt vỗ vai Linh Đông nói: <br /><br />
– Anh sẽ tham dự vào Quốc Hội với các công dân Anh Paine và Cờ Lút. Tôi sẽ sắp đặt việc ấy cho anh. Còn Paris... <br /><br />
Phi Lịch nghe nhắc đến Paris bèn reo lên một tiếng vui mừng: <br /><br />
– A! Paris! Nếu em có thể viếng thăm Paris thì thật là sung sướng xiết bao! <br /><br />
Hỡi Paris, kinh đô của Ánh sáng và Nghệ thuật, hãy mở cửa
đón tiếp những người nước ngoài đã trở thành công dân của nước Pháp.
Hỡi những chiến sĩ Cộng hòa của chế độ mới, hãy thu nhận trong hàng ngũ
của quý vị một ngôi sao mới của tự do, bình đẳng và tình thương nhân
loại! <br /><br />
Kiềm Mâu nói có lý! Chính trong sự phát triển đức hạnh và tài năng,
trong cuộc tranh đấu phụng sự nhân loại mà bóng ma phải vĩnh viễn rút
lui, biến mất! <br /><br />
Marseille: thành phố lớn thứ hai của nước Pháp, chỉ sau Paris, nằm ở miền nam nước Pháp, trên bờ vịnh Lion (Gulf of Lion).
Tức Jacques René Hébert, một trong các lãnh tụ Cách mạng, về sau cùng
với một lãnh tụ khác là Georges Jacques Danton bị xử tử hình vào khoảng
tháng 3 – 4 năm 1794.
Tức Thomas Paine (1737–1809), người Anh, sau nhập quốc tịch Mỹ. Ông là
người tham gia và có ảnh hưởng trong cả hai cuộc cách mạng ở Mỹ
(1775–1783) và ở Pháp (1789–1799). Vì ủng hộ việc lưu đày vua Louis XVI
thay vì xử tử, ngược lại với chủ trương của Maximilien de Robespierre,
một lãnh tụ đang thắng thế, nên ông bị bắt giam từ tháng 12 năm 1793
cho đến tháng 11 năm 1794. Ba tháng sau khi Robespierre bị lật đổ;
Paine trở lại tham gia vào Quốc hội.