Chương 2.
Nguyên Do Và Chủng Loại Của Giới Luật Tăng Ni
I. NGUYÊN DO CỦA GIỚI LUẬT
Chúng ta đã nói giới luật của
Phật giáo được chế định là do sự cần thiết thật sự. Việc hoàn thành của giới Tỳ
kheo và Tỳ kheo ni cũng không phải là việc của một ngày. Trong Tăng đoàn Phật
giáo buổi ban đầu vốn không có điều văn giới luật ghi thành văn, đệ tử xuất gia
thời ấy đều có căn khí rất sâu, rất dày, thường thường đều ở ngay nơi hai ba
lời khai thị của Đức Phật liền ngộ chứng được Thánh vị, thấp thì được pháp Nhãn
tịnh, kiến đạo chứng Sơ quả, cao thì chứng thẳng Tứ quả A la hán. Như nói: “Sơ
quả cày đất côn trùng lìa lưỡi cày 4 tấc”, đây là đạo cộng giới do đạo lực của
Thánh vị mà ra. Trong Tăng đoàn phần nhiều là đệ tử chứng Thánh quả, vì thế
dưới đạo lực của Đạo cộng giới tự nhiên hợp với yêu cầu của giới nên không phạm
tội. Đã không phạm tội nên không cần phải chế giới.
Căn cứ trong luật ghi chép, Ngài
Xá Lợi Phất trước tiên thỉnh Phật chế giới, Đức Phật nói không phạm không chế.
Trong Ngũ Phần Luật quyển 1 Phật nói: “Này Xá Lợi Phất! Trong chúng của ta chưa
từng có pháp hữu lậu. Trong chúng này của ta người nhỏ nhất đắc Tu đà hoàn. Các
Đức Phật Như Lai không vì chưa có pháp hữu lậu mà kết giới cho các đệ tử”. Đây
cùng với Bồ tát giới bất đồng. Bồ tát giới là “Chư Phật pháp nhĩ”. Ba đời chư
Phật đều do Bồ tát giới mà thành Phật. Bồ tát giới không do một vị Phật nào chế
ra mà là chư Phật đồng chế, bản lai như vậy. Tỳ kheo giới là căn cứ vào sự cần
thiết của sự thật để chế định, Đức Phật tuy biết cần phải chế những giới nào
nhưng Ngài quyết chẳng chế định trước. Điều này có lý do: Một là biểu thị dân
chủ, hai là tôn trọng nhân cách của các đệ tử. Nếu như không phạm mà chế, các
đệ tử đương nhiên phải tiếp thọ, nhưng đó không phải xuất phát từ ý tứ của các
đệ tử mà lại xuất phát từ sự cưỡng chế của Đức Phật. Phạm tội mới chế giới, đây
là xuất phát từ sự nhất trí của đại chúng trong Tăng đoàn. Từ trong luật chúng
ta thấy Đức Phật chưa từng chủ động chế qua một điều giới, chẳng qua là vì do
nơi người phạm lỗi lầm bị sự chê trách của người ngoài, rồi do các đệ tử thiểu
dục, tri túc, thích hạnh đầu đà, biết hổ thẹn, trình bạch với Đức Phật. Đức
Phật chế giới. Vì thuận theo yêu cầu của đại chúng, Đức Phật lại còn đem những
điều giới Ngài đã chế ra tu chính hai ba phen, đây là biểu hiện tinh thần dân
chủ một cách đầy đủ. Đức Phật tuyệt nhiên không muốn các đệ tử có lỗi lầm, các đệ
tử hảo tâm xuất gia tự họ cũng không muốn trong Tăng đoàn có người phạm lỗi;
đây là một thứ yêu cầu của tâm tự trọng. Nếu Đức Phật dự bị chế giới trước thì
biểu thị sự khinh thường các đệ tử của Ngài và thấy chắc các đệ tử sẽ có lỗi
lầm xuất hiện; đây là đối với Tăng đòan dường như có nhiều lo lắng, thậm chí
làm cho người chưa phạm tội cảm thấy như bị chồng thêm một lớp xiềng xích, và
như thế là coi rẻ nhân cách của các đệ tử. Phạm lỗi lầm rồi mới chế giới, đó là
nguyên nhân từ nơi phạm giới mới chế giới, chứ không phải Đức Phật cưỡng chế.
Tinh thần của Đức Phật chế giới
nhìn trên bề mặt là ý của Đức Phật, nhìn từ thực tế là ý của đại chúng trong
Tăng đoàn. Đức Phật chỉ là người chủ trì hoặc là người chứng minh trong quá
trình chế giới. Giới là phương thuốc phòng ngừa sự hư đốn của đại chúng. Người
ra toa hoặc hốt thuốc phòng ngừa sự hư đốn này là Đức Phật, người yêu cầu ra
toa và xin hốt thuốc chính là đại chúng trong Tăng đoàn. Đức Phật là vị thầy
thuốc khám bệnh cho chúng Tăng trong Tăng đoàn, đại chúng trong Tăng đoàn là
người bệnh hoạn nhờ Phật chữa bệnh. Do đó, nếu người không bệnh mà ra toa hốt
thuốc cho họ, họ sẽ nhất định mắng anh là xúc phạm đến họ. Người mắc bệnh nếu
được trị liệu, người ấy sẽ cảm kích muôn phần, đây là tâm lý thông thường của
chúng sinh.
Nhân đây chúng ta hiểu một cách
sâu sắc rằng Đức Phật là một vị Đại Đạo Sư rất vĩ đại và từ bi. Phật cứu hộ tất
cả chúng sinh, dụng tâm không có chỗ vi tế nào không đến; đã tôn trọng ý tứ đại
chúng, lại luôn luôn hộ niệm đến khuyết điểm của chúng sinh. Nghĩ đến điều này
khiến chúng ta cảm đông rơi nước mắt.
Trừ Đại thừa Bồ tát giới là chư
Phật đồng chế; giới Tỳ kheo Tỳ kheo ni của chư Phật chế không đồng nhau hết,
chỉ có bốn điều đại giới căn bản: Hành dâm, trộm cướp, giết người, đại vọng ngữ
là chư Phật chế đồng nhau. Như trong Thiện Kiến Luật Tỳ Bà sa quyển 8 nói: “Tất
cả chư Phật đối với tội Ba la di không kết khác nhau. Bốn Ba la di không thêm,
không bớt”. Trừ bốn điều này ra, chẳng những chư Phật chế bất đồng, mà chúng ta
cũng thấy trong các bộ Quảng Luật thu tập các điều giới khác cũng đều riêng có
nhiều ít, thêm bớt.
Căn cứ vào sự ghi chép của Tăng
Kỳ Luật, Đức Phật vì các Tỳ kheo chế một điều giới thứ nhất là giới dâm, đó là:
“Đức Thế Tôn ở thành Tỳ Xá Ly, thành Phật 5 năm, nửa tháng thứ 5 của mùa Đông
ngày 12 sau khi dùng bữa ăn giữa trưa, bóng mặt trời ngã về hướng Đông một
người rưỡi, Phật chế giới cho con trai của Trưởng giả Da Xá Ca Lan Đà.
Điều giới thứ hai là giới trộm
cướp: Thế Tôn ở thành Vương Xá, thành Phật 6 năm, nửa tháng thứ 2 của mùa Đông
ngày mùng 10 sau bữa ăn trưa, bóng mặt trời ngã về hướng Đông hai người rưỡi,
Phật chế giới cho con người thợ gốm tên Đạt Ni Ca, Bình Sa Vương và Tỳ kheo
Phấn tảo y.
Điều giới thứ ba là giới sát
sinh: Thế Tôn ở thành Tỳ Xá Ly, thành Phật 6 năm, nửa tháng thứ 3 của mùa Đông,
ngày mùng 9 trước bữa ăn trưa, bóng mặt trời ngã về hướng Bắc, nhân Tỳ kheo tu
tập bất tịnh quán đâm ra chán ghét sắc thân, nhờ ngoại đạo Lộc Trượng giết, mà
chế giới.
Điều giới thứ tư là đại vọng
ngữ: Thế Tôn ở thành Xá Vệ thành Phật 6 năm, nửa tháng thứ 4 của mùa Đông, ngày
13 sau bữa ăn trưa, bóng ngã về hướng Đông ba người rưỡi, vì nhiều Tỳ kheo đi
vào xóm làng cùng nhau gọi là A la hán (để được tín thí cúng dường nhiều) và vì
Tỳ kheo tăng thượng mạn mà chế giới”.
Trong các bộ Luật, chỉ có Tăng
Kỳ Luật ghi rõ ràng ngày giờ tháng năm chế giới, mà cũng chỉ ghi được ngày giờ
tháng năm chế giới của bốn điều giới Ba la di. Nhưng căn cứ vào Luật nói 12 năm
đầu, chỉ có người phạm một giới chế một giới, chứ không có người tái phạm.
Như thế, chúng ta đã biết rõ Đức
Phật vì Tỳ kheo chế giới là từ cuối mùa Đông của năm thứ 5 sau khi thành Phật.
Điều này cũng nói lên cho chúng ta biết trong Tăng đoàn của Phật giáo đến năm
thứ 5 trở về sau, phần tử dần dần phức tạp, có những người căn cơ hơi cạn tiến
nhập vào Tăng đoàn Tỳ kheo phát sinh ra vấn đề, vì thế cần phải chế giới đề
phòng sự hủ bại. Từ năm thứ 6 trở về sau, vấn đề càng nhiều, vì thế trong một
thời gian ngắn không đầy 50 ngày trong cuối mùa Đông lại liên tiếp chế ra ba
điều giới trọng. Do đó, sự chế ra Tỳ kheo giới có thể đứt đứt nối nối một mạch
đến trước lúc Đức Phật nhập diệt mới đình chỉ. Dường như giới luật này hoàn
toàn căn cứ vào nhu cầu của tình huống thực tế đương thời đương xứ mà chế
thành, nhưng không cùng với giới luật của chư Phật chế hoàn toàn giống nhau,
cho nên cũng không thể đem toàn bộ điều văn của giới luật này hoàn toàn thích
ứng với sinh họat Tỳ kheo trong thời đại và địa phương bất đồng. Vì thế, Đức
Phật trong Ngũ Phần Luật quyển 22 đã nói: “Tuy là giới của ta chế, nhưng ở
phương khác không cho là thanh tịnh thì đều không được dùng. Tuy chẳng phải
giới của ta chế, nhưng ở phương khác phải nên làm thì không được chẳng làm”.
Đây là Thánh giáo sáng suốt biết bao!
Đến như Tỳ kheo ni giới, trừ bộ
phận đặc biệt Phật chế riêng cho phái nữ ra, đa số giới tướng đồng và giới
tướng Tỳ kheo. Sự xuất hiện của Tỳ kheo ni giới đương nhiên sau Tỳ kheo giới
rất xa.
II. LÀM THẾ NÀO HOÀN THÀNH
THÂN PHẬN TỲ KHEO VÀ TỲ KHEO NI?
Tỳ kheo và Tỳ kheo ni cố nhiên
phải giữ gìn Tỳ kheo và Tỳ kheo ni giới. Nhưng thân phận và tư cách của Tỳ kheo
và Tỳ kheo ni không phải do sự thủ trì Tỳ kheo và Tỳ kheo ni giới mà ra. Đức
Phật thứ nhất, thứ hai, thứ ba (Phật Tỳ Bà Thi, Phật Thi Khí, Phật Tỳ Diệp La)
trong 7 Đức Phật quá khứ không có kiết giới cũng không thuyết giới. Các Ngài
cũng có 7 chúng đệ tử (nhưng sau khi Phật diệt độ, Phật pháp cũng tiêu mất).
Năm năm đầu tiên sau khi Thích Ca Thế Tôn thành Phật chưa có chế giới, nhưng đã
có rất nhiều đệ tử Tỳ kheo, đủ biết Tỳ kheo và Tỳ kheo ni không phải có ra là
do nơi giới luật; trái lại, sự có mặt của Tỳ kheo và Tỳ kheo ni giới là do nhu
yếu của Tỳ kheo và Tỳ kheo ni. Như vậy, thân phận hoặc tư cách của Tỳ kheo và
Tỳ kheo ni làm sao hoàn thành? Ở đây cần phải nói đến chủng loại của Tỳ kheo và
Tỳ kheo ni. Trước hết là nói về chủng loại của Tỳ kheo. Điều này trong các bộ
luật cũng có ít nhiều bất đồng.
A. Tứ Phần Luật có 11 thứ Tỳ
kheo
1. Tỳ kheo xin ăn.
2. Tỳ kheo trì y hoại sắc có cắt
rọc.
3. Tỳ kheo phá ác.
4. Tỳ kheo thật.
5. Tỳ kheo kiên cố.
6. Tỳ kheo thấy lỗi.
7. Tỳ kheo do một lời thọ giới.
8. Tỳ kheo do hai lời thọ giới.
9. Tỳ kheo do ba lời thọ giới.
10. Tỳ kheo thiện lai.
11. Tỳ kheo đúng như pháp bạch
tứ yết ma thọ giới.
B. Căn Bản Tát Bà Đa Bộ Luật
Nhiếp có 10 thứ Cận viên:
1. Không có thầy, như Phật Thế
Tôn.
2. Chứng trí, như trường hợp 5
vị Bí sô.
3. Vấn tấn, như trường hợp ông Ô
Đà Bi.
4. Quy y như trường hợp Đại Ca
Diếp.
5. Năm người, là trường hợp ở
vùng biên địa, 5 vị Luật sư có thể truyền thọ giới cho người.
6. Mười người, là trường hợp tại
nơi Phật pháp thịnh hành (trung phương) phải đủ 10 vị luật sư truyền giới cho
người.
7. Thọ kinh pháp, như trường hợp
Đại Thế Chủ.
8. Khiến sứ, như trường hợp cô
Đạt Ma Trần Na.
9. Hai chúng, nghĩa là hai bộ
tập hợp.
10. Thiện lai nghĩa là chính Đại
sư (Phật) đích thân nói.
Trên đây, ba pháp: 7, 8, 9 là
pháp thọ giới của Tỳ kheo ni, 7 pháp kia đều là pháp thọ giới của Tỳ kheo.
C. Thập Tụng Luật có 10 thứ pháp
thọ Cụ túc giới:
1. Phật Thế Tôn tự nhiên không
có thầy đắc Cụ túc giới.
2. Năm Tỳ kheo đắc đạo tức đắc
Cụ túc giới.
3. Trưởng lão Ma Ha Ca Diếp tự
thệ liền đắc Cụ túc giới.
4. Ông Tô Đà vì tùy thuận đáp
Phật luận nên đắc Cụ túc giới.
5. Biên địa do 5 vị tăng trì
luật truyền được thọ Cụ túc giới.
6. Tỳ kheo ni Ma Ha Ba Xà Ba Đề
thọ Bát kỉnh pháp liền đắc Cụ túc giới.
7. Bán Ca Thi Na sai sứ được thọ
Cụ túc giới.
8. Phật nói thiện lai Tỳ kheo
đắc Cụ túc giới.
9. Quy mạng Tam bảo rồi, ba lần
xướng tôi theo Phật xuất gia tức đắc Cụ túc giới.
10. Bạch tứ yết ma đắc Cụ túc
giới.
Trên đây, hai pháp 6 và 7 là
pháp thọ giới của Tỳ kheo ni, 8 pháp kia là pháp thọ giới của Tỳ kheo.
D. Kinh Tỳ Ni Mẫu có 5 thứ pháp
thọ Cụ túc giới
1. Thiện lai Tỳ kheo liền được
thọ Cụ túc giới.
2. Ba lời (tức tam quy ) liền
được thọ Cụ túc giới.
3. Bạch tứ yết ma tức đắc Cụ túc
giới.
4. Phật chấp nhận cho thọ Cụ túc
giới (Bát kỉnh pháp) liền được thọ Cụ túc giới.
5. Thọ Cụ túc giới bậc thượng,
lúc Phật tại thế không có người truyền giới mà chỉ trực tiếp ở bên Phật nghe
pháp đắc quả A la hán.
E. Tứ Phần Luật có 8 thứ Tỳ
kheo:
1. Danh tự Tỳ kheo.
2. Tương tự Tỳ kheo.
3. Tự xưng Tỳ kheo.
4. Thiện lai Tỳ kheo.
5. Khất cầu Tỳ kheo.
6. Tỳ kheo mặc y cắt rọc.
7. Tỳ kheo phá kiết sử (dứt bặt
phiền não chứng A la hán).
8. Thọ đại giới bạch tứ yết ma,
như pháp thành tựu được xứ sở Tỳ kheo.
Trên đây chỉ có ba thứ Tỳ kheo
số 4, 7, 8 là thật Tỳ kheo đúng như pháp, năm thứ kia là giả chứ không phải là
Tỳ kheo đúng như pháp. Tuy chủng loại Tỳ kheo trong năm bộ luật nêu trên đều có
chút ít bất đồng, nhưng có thể quy nạp làm 10 lọai:
1. Không có thầy.
2. Một lời.
3. Hai lời.
4. Ba lời.
5. Phá kiết sử.
6. Tự thệ.
7. Thiện lai.
8. Vấn tấn.
9. Luận đáp.
10. Baïch tứ yết ma ( bao hàm cả
biên địa 5 vị Tăng truyền giới và trung phương 10 vị Tăng truyền giới).
Tỳ kheo đắc Cụ túc giới đại khái
chẳng ra ngoài mười phương pháp này. Nhưng lúc Phật còn tại thế, thông thường
sử dụng chỉ có Thiện lai Tỳ kheo và Bạch tứ yết ma Tỳ kheo. Tám loại kia là hạn
cuộc vào căn tánh đặc thù của nhân vật, so ra Tỳ kheo phá kiết sử có nhiều hơn
7 loại Tỳ kheo kia. Ngoài ra, như trường hợp không có thầy thọ giới, chỉ có một
mình Đức Phật; tự thệ thọ giới, chỉ có một mình Ngài Đại Ca Diếp; vấn tấn thọ
giới, chỉ có một mình Ngài Ô Đà Di (tức là Ca Lưu Đà Di); tùy thuận đáp Phật
luận thọ giới, chỉ có một mình ông Tô Đà. Đến như Thiện lai Tỳ kheo chỉ dùng
một mạch đến khi Đức Phật nhập diệt là dứt. Sau khi Phật diệt độ, chỉ có một
phương pháp thọ giới của Bạch tứ yết ma thọ Tỳ kheo giới. Trong thời đại Đức
Phật, Thiện lai và Bạch tứ yết ma đều dùng, đều làm, nhưng có một sự phân biệt:
Đức Phật đích thân độ người xuất gia, Đức Phật chỉ nói một tiếng “Thiện lai Tỳ
kheo”, người được độ nhờ túc căn của mình nương vào oai thân của Phật lập tức
râu tóc tự rụng, ca sa hiện trên thân, bình bát nơi tay, nghiễm nhiên giống oai
nghi Tỳ kheo của Thượng tọa lão tham. Nhưng đây cần phải là người túc căn sâu
dày có thể lập tức chứng quả mới làm. Ý nghĩa của Thiện lai Tỳ kheo, căn cứ vào
lý suy diễn phải có ba tầng:
1. Ông muốn xuất ly sinh tử, đến
đây thật đúng thời cơ.
2. Ông đến làm Tỳ kheo thật là một
việc rất tốt.
3. Ông đến xuất gia làm Tỳ kheo,
Phật giáo vô cùng hoan nghinh ông.
Trong suốt cuộc đời Đức Phật,
Ngài độ được bao nhiêu “Thiện lai Tỳ kheo”? Các vị đại đệ tử được Đức Phật độ ở
thời kì đầu tiên gần như đều là Thiện lai Tỳ kheo, tỷ như năm người trong nhóm
ông Kiều Trần Như, 30 người trong nhóm ông Mẫn Từ Tử, Ưu Lâu Tần Loa Ca Diếp và
500 đệ tử. Dà Da Ca Diếp và 200 đệ tử, Ưu Ba Tư Na và 250 đệ tử, Đại Mục Kiền
Liên và 250 đệ tử, con cháu dòng Vương thất Thích Ca 500 người, nhóm ông Bạt Độ
Đế 500 người, nhóm quần tặc 500 người ( tư liệu này thấy trong Ma ha Tăng Kỳ Luật). Do đây đủ thấy Thiện lai Tỳ kheo ở trong
Tăng đoàn đương thời là giai tầng lãnh đạo, cũng là thành phần chủ yếu.
Tỳ kheo của bạch tứ yết ma thọ
Cụ túc giới, đó là các vị đệ tử Tỳ kheo của Đức Thích Ca độ cho các vị Tỳ kheo
xuất gia đời thứ ba mới có. Nhân vì khu vực đất đai của Ấn Độ rất rộng, các đại
đệ tử của Phật mỗi người giáo hóa một phương, mỗi phương đều có người cầu xin
xuất gia, nếu phải lặn lội từ xa đến xin Phật độ thì quá phiền phức, thậm chí ở
dọc đường phát sinh tai biến. Vì thế, Phật quy định các đệ tử Tỳ kheo cũng được
độ người xuất gia thọ Cụ túc giới. Người thọ Cụ túc giới cần phải ở trong Tăng
đoàn có 10 vị Tỳ kheo trở lên cầu được sự thông qua và thừa nhận nhất trí, mới
được kể là Tỳ kheo hợp pháp. Bạch tứ yết ma nghĩa là một phen báo cáo, ba phen
trưng cầu sự im lặng chấp thuận. Trong 10 người chỉ cần có một người phản đối
là Tăng không hòa hợp bèn không thành yết ma thọ giới và người thọ giới không
đắc Cụ túc giới. Đây là một nghi thức giản đơn mà thiêng liêng, mục đích là có
được sự chấp thuận của Tăng chúng, chứ chẳng phải truyền thọ riêng tư. Tuy
nhiên, trong Tăng đoàn lúc Phật còn tại thế, thọ Cụ túc giới cũng là Phật sự
bình thường, thông thường đều lấy cơ hội thuyết giới mỗi nửa tháng để cử hành,
vì đây là ngày quy định chư Tăng tập họp. Ngoài ra, các ngày an cư và tự tứ
cũng đều là cơ hội tốt để truyền thọ Cụ túc giới.
Như trong Ngũ Phần Luật quyển 16
nói, Phật nói “Cho phép nhân ngày Bố tát tự tứ, lúc Tăng tự tập họp, truyền thọ
Cụ túc giới”. Hoàn toàn không giống như Phật giáo Trung Quốc phân thành Thiền
tự, Giảng tự và Luật tự ; chỉ có Luật tự học luật, trì luật và truyền giới ;
còn Thiền tự và Giảng tự không học, không trì, cũng không truyền giới. Điều này
hình thành đương nhiên là do nhân tố của bối cảnh xã hội, chúng ta chẳng nên
phiền trách, cho đến sự truyền giới của ngày nay lại cũng có chút lạm.
Chủng lọai thọ giới của Tỳ kheo
ni:
A. Căn Bản Thuyết Nhất Thiết
Hữu Bộ Bí Sô Tỳ Naïi Da có 5 thứ Bí Sô Ni:
1. Danh tự Bí sô ni.
2. Tự nói Bí sô ni.
3. Khất cầu Bí sô ni (người nữ
thế tục vì mưu cầu sinh sống).
4. Phá phiền não Bí sô ni.
5. Bạch tứ yết ma Bí sô ni.
(Hai loại thứ 4, 5 hợp pháp, ba
lọai kia đều phi pháp)
B. Kinh Tỳ Ni Mẫu quyển 1, Tỳ
kheo ni có 5 cách thọ Cụ túc giới:
1. Theo lời thầy dạy thực hành
(Bát kỉnh pháp) gọi là thọ Cụ túc giới.
2. Bạch tứ yết ma mà được thọ Cụ
túc giới.
3. Sai sứ đại diện mà được thọ
Cụ túc giới.
4. Thiện lai mà được thọ Cụ túc
giới.
5. Thượng thọ Cụ túc giới (phá
kiết sử).
Thật ra trong hai bản luật liệt
kê Tỳ kheo ni hợp pháp chỉ có bốn loại: Phá kiết sử, Bát kỉnh pháp, Sai sứ,
Bạch tứ yết ma. Thiện lai Tỳ kheo ni, nếu chiếu theo lệ Đức Phật không đích
thân tự độ ni (Luận Tát Bà Đa quyển 2); đây không phải Đức Phật đích thân độ mà
là do đại đệ tử Tỳ kheo ni độ. Nhưng theo sự xuất hiện của Tỳ kheo ni sau Tỳ
kheo 14 năm hoặc hơn 20 năm, Tăng đoàn Tỳ kheo lúc ấy đã có nghi thức bạch tứ
yết ma độ người xuất gia, Tỳ kheo ni sao không làm theo? Không lẽ còn học theo
phương pháp Phật độ Tỳ kheo mà dùng thiện lai độ Tỳ kheo ni? Vì thế, đây là một
vấn đề còn đợi khảo chứng.
Ai là Tỳ kheo ni phá kiết sử?
Chưa thấy văn tự ghi chép. Tỳ kheo ni dùng Bát kỉnh pháp thọ Cụ túc giới chỉ có
bà Đại Ái Đạo cùng 500 người nữ dòng học Thích. Sai sứ thọ, trên Phật giáo sử
chỉ có một người là Đạt Ma Trần Na (Tạp Sự quyển 32 dịch là Pháp Dự), hoặc Bán
Ca Thi Ni, vì cô rất đẹp nhiều người nam nghe nói cô xuất gia muốn chặn đường
phá cô, nếu cô từ chùa Ni đích thân đi đến chùa Tăng thọ giới thì không thể
xuất gia được. Vì thế, Đức Phật đặc biệt cho người nữ đẹp tuyệt trần khi xuất
gia nếu ngại dọc dường bị phá, có thể phái đại biểu đi qua chùa Tăng cầu được
yết ma cũng đắc giới. Ngoài ra, các Tỳ kheo khác thọ Cụ túc giới đều ở trong
hai bộ Tăng bạch tứ yết ma thọ. Trong hai bộ Tăng thọ là trước ở trong Tăng 10
Tỳ kheo ni bạch tứ yết ma mà thọ giới. Đắc giới là tại trong Tỳ kheo Tăng đắc.
Nếu không tác bổn pháp mà trực tiếp qua Tỳ kheo Tăng thọ Cụ túc giới, có thể
đắc giới nhưng Giới sư đắc tội. Tỳ kheo ni giới Trung Quốc có từng kiến lập qua
chế độ ở trong hai bộ Tăng thọ hay không, đến nay không làm sao tra cứu. Có sử
để kê cứu đều là trực tiếp ở trong Tỳ kheo Tăng thọ. Giới sư Trung Quốc tuy
trải qua nhiều đời do vì truyền Tỳ kheo ni giới mà đắc tội, nhưng cũng cam
chịu, vì chưa có thể làm đúng pháp như luật.
Thọ Cụ túc giới là nói tiếp thọ
toàn bộ Tỳ kheo giới hoặc Tỳ kheo ni giới. Sau khi thọ trì toàn bộ có thể bước
lên Thánh vị thẳng đến quả A la hán và liễu thoát sinh tử. Không giống như thọ
ngũ giới, bát giới, thập giới, chỉ là một bộ phận của giới chứ chưa đầy đủ toàn
bộ giới như trong luật điển của Tân dịch không gọi là Cụ Túc giới mà gọi là Cận
viên. Viên là viên mãn tịch diệt, cũng là viên tịch, cũng là Niết bàn, cũng là
liễu sinh thoát tử, cũng là bất sinh bất tử, cũng là chỉ cho cảnh giới của quả
A la hán. Chữ “Cận” có thể giải theo hình dung từ, nghĩa là ranh giới của viên
tịch, cũng có thể giải theo động từ, nghĩa là đi đến gần cảnh giới viên tịch.
Nếu nói về công năng của Tỳ kheo ni giới, thì chữ cận của cận viên, dùng động
từ giải thích lại đúng hơn.
Chúng ta có thể nhờ sự thọ trì
và kiên trì Tỳ kheo giới hoặc Tỳ kheo ni giới để dần dần tiếp cận với viên
tịch, và cũng từ tiếp cận với viên tịch sau cùng tiếp nhập vào viên tịch. Do đây,
Tỳ kheo giới là cây cầu đưa chúng ta đến cảnh Niết Bàn. Viên tịch vốn là nghĩa
của Niết bàn, nhưng mà sau này Tăng tử vong đều gọi là viên tịch, nếu nói theo
luật thì đó là thay thế người chết vọng ngữ!