Chúng tôi đến đó vào một chiều cuối tuần
tháng 2 âm lịch. Lâu ngày gặp nhau, Thầy trò, anh em quây quần bên
tách trà, ngồi ngắm dòng sông hàn huyên trò chuyện. Chúng tôi lại nói
đến Thiền sư Nhất Hạnh và chuyến hoằng hóa của Ngài. Câu chuyện về trai
đàn chấn tế. Và thế là đề tài dẫn đến chuyện người quá cố, chuyện oan
khúc, kẻ còn người mất. Nhân đó anh Toàn thuật cho chúng tôi nghe một
trường hợp đang gây xôn xao ở Vụ Bản. Chuyện một đứa bé chết cách
đây 10 năm, nay tái sinh và đòi về với cha mẹ kiếp trước.
Không xa nơi chúng tôi đang ngồi bên dòng
sông là chỗ đứa bé chết đuối khi lên năm tuổi. Anh Toàn kể, em trai
tôi kể, ở đó mọi người đều biết và chứng kiến câu chuyện tái sinh của
cháu bé.
Câu chuyện thật xúc động và hấp dẫn gây sự
tò mò muốn tìm hiểu. Tôi ngỏ lời muốn anh Toàn dẫn chúng tôi đến gặp
cháu bé và bố mẹ cháu. Khẽ gật đầu, anh nhắc điện thoại… và thế là
năm phút sau chúng tôi thấy một người trạc tuổi anh Toàn bước
vào. Anh Toàn giới thiệu với chúng tôi:
- “Đây là anh Tân chồng chị Thuận bố mẹ của bé
Tiến "kiếp trước".
Sau khi chào hỏi xã giao tôi ngỏ lời muốn được
anh thuật cho chúng tôi nghe chi tiết hơn về câu chuyện con anh, cháu
bé sinh ra ở gia đình khác nay nhận anh chị là bố mẹ.
Ngồi bên dòng sông yên ả của buổi chiều núi
đồi bao phủ chúng tôi cùng hướng mắt nhìn về một xóm Bản tộc Mường
sinh sống bên kia sông. Anh Tân chỉ cho chúng tôi hay là nơi đó con anh
đã sinh lại lần này, và ngồi thuật chuyện. Anh kể:
- "Chuyện đến tai anh là qua mấy cô giáo. Ngày trước họ dạy bên
này, lớp mà con anh đi học. Nay đổi về dạy bên đó. Chính mấy cô
giáo qua đồn đại của xóm giềng, đã quan sát và nhận ra tính tình của
bé Tiến giống cậu học trò trước đó con tôi”.
Chuyện là như vậy. Anh nghe mà không tin, nên
không thèm dò xem thực hư thế nào. Nhưng vì một hôm nhớ lại lời thầy
xem quẻ năm nào, vì đau đớn lúc con mất mà anh đã chạy đi tìm thầy. Anh
nói:
- Thầy xem - phán: "Con anh sẽ không đi đâu xa mà buồn. Nó sẽ trở
lại với anh".
Coi thì coi nhưng anh không tin. Anh cho thầy bói
nói nhảm, vì nghỉ, chết rồi thì làm gì có chuyện trở lại?"
Thế mà lời bói năm xưa đã có tác dụng. Anh
nhắc lại với vợ và quyết định đi thử. Anh chở vợ, hỏi thăm nhà và dễ
dàng tìm ra nơi sinh sống của gia đình cháu bé. Họ hoàn toàn xa lạ
nhau. Cũng câu chuyện mời chào xã giao, nhưng anh Tân dấu không cho đôi
vợ chồng kia biết anh là cha mẹ kiếp trước nơi đứa bé muốn tìm về.
Đóng vai người tò mò đi xem chuyện, anh nói là muốn gặp và thăm đứa bé.
Chủ nhà cho người đi tìm, hơn 30 phút sau trở về mà không tìm thấy
cháu. Lại nhờ một người khác, lần này là cô giáo đi tìm. Té ra cháu
không đi chơi xa, gặp cô giáo cháu nói:
- "Biết rồi, thấy rồi. Hồi nãy thấy hai người đi vào".
Kể từ khi sinh ra vào gia đình khác - năm năm -
nó chưa bao giờ gặp cha mẹ kiếp trước. Vậy mà hồi nãy nhìn hai người
đi xe máy vào nhà nó đã nhận biết (Cái biết bằng linh cảm của cái biết
kiếp trước còn lại hiện hữu trong nó). Nên khi gặp, (trong lòng nó gợi
lên cảm giác phạm lỗi của ngày trước do bỏ đi chơi mà chết đuối) khi
về nhà nó không vào cửa trước mà vào cửa sau, và bẽn lẽn đứng trong
phòng nhìn ra. Anh Tân phải dỗ ngọt và dụ ra chơi bằng cách cho nhiều
bi, nó mới chịu ra và chạy ùa đến bên anh chị như chưa bao giờ xa lạ.
Anh nói:
- “Linh cảm đã cho tôi biết đây là đứa con tôi. Nhưng tôi vẫn giữ
thái độ bình thường để thử”.
Một đứa trẻ lên năm, giữa bản Mường, cha mẹ
Mường nói tiếng Kinh không rõ. Vậy mà nó phát âm tiếng Kinh rõ mồn
một. Bố mẹ nó - Anh Hoan và chị Dự kể rằng:
- “Lúc vừa biết nói, nó đã nói tiếng Kinh và luôn miệng đòi về nhà
cha mẹ”. Nó nói:
- “Cho con về nhà bố mẹ con, con không phải người Mường - con là
người Kinh”.
Ban đầu cứ nghĩ con trẻ nói bậy. Nhưng lâu ngày
buộc phải chú ý vì sợ mất con. Nó đã dọa:
- "Không cho con về lại nhà bố mẹ con, con sẽ chết".
Và đã một lần nó đau nặng vì bố mẹ không chịu
mang nó đi tìm nhà nó.
Bố mẹ đẻ nó kể rằng:
- “Một hôm cháu một mực đòi bố mẹ đem đi về nhà cháu bằng được”.
Cháu bảo:
- “Đi đi con sẽ chỉ đường”
Nhà cháu xóm bên kia sông, mạn dưới, muốn đi là
phải qua cầu Vụ Bản, rẽ trái. Từ cầu đi đến sân vận động có một đường
rẽ phải vào một xóm khác. Mẹ cháu thử, bảo:
- "Rẽ lên đây? cháu không chịu và bảo tiếp tục đi.
Đó là trục đường chính quốc lộ 12 chạy dọc
theo sân vận động. Đi khoảng 100m có một khúc quanh bao sân vận động
theo hướng lên trung tâm bưu điện của Thị trấn, và một hướng chạy
thẳng là xuống đập nước ngăn sông Vụ bản. Mẹ nó mới bảo:
- “Rẽ phải lên hướng bưu điện. Nó lại bảo:
- "Phải đi thẳng, đi qua nhà ông Lai mới đến nhà con"
Đi một đoạn, chính cháu đã chỉ ra nhà ông Lai
và tự tìm ra nhà mình ngày trước. Nhưng rủi một điều hôm đó anh Tân
và chị Thuận đi vắng. Ngồi chờ một lúc chị Dự phải cho đem cháu về, một
phần vì ngại người ta nghĩ mình lợi dụng …
Trở lại thời điểm anh Tân đến nơi cháu sinh ra
(Nhà anh Hoan). Anh Tân xin phép bố mẹ nó được đưa cháu về nhà chơi, và
họ vui vẻ chấp thuận. Trên đường đi anh cũng thử khi đèo cháu về
nhà. Gần đến nhà mình, anh chỉ một ngôi nhà cao tầng gần đó và bảo
cháu:
- Nhà bác đó cháu vào đi.
Cháu không chịu và tự mình chạy tìm đến đúng
nhà. Và chính cháu cũng chỉ ra nhà ông Lai cạnh nhà cháu. Anh chị vừa
mở cổng là cháu chạy ùa vào tự mở cửa, rồi chạy lục lọi khắp nơi. Từ
phòng anh chị xuống bếp và khắp các ngỏ nghách. Thấy cháu tìm kiếm
như vừa đánh mất cái gì hay để quên món gì đó ưa thích lắm. Anh mới
ngạc nhiên hỏi:
- Cháu tìm gì vậy? Cháu bảo:
- Con tìm chiếc máy bay và mấy chiếc xe con hay chơi. Anh mới bảo:
- “Bác đem đốt đi rồi, sợ để lâu ngày hỏng”.
Đến khi bố mẹ cháu xin đưa cháu về, cháu không
chịu và chạy đên bên anh Tân gọi bố. Từ đó cháu nhất mực không chịu
về nhà nữa. Anh Hoan mới dọa:
- "Nếu con không về thì bố mẹ sẽ đi vào Nam làm
ăn và ở trong đó luôn" (anh Hoan thường đi làm ăn xa). Cháu bảo:
- Thì cứ đi, con tìm được bố mẹ rồi, con không
đi đâu nữa cả.
Sau khi về nhà anh Tân mấy hôm, anh tiếp tục
ngạc nhiên và thêm tin cháu Tiến chính là con mình ngày trước tái
sinh. Đó là vào một hôm, anh dẫn cháu về thăm bà nội (mẹ anh) ở đó rất
xa. Vừa vào cháu đã gọi bà. Tất nhiên là mẹ anh không dễ dàng tin
liền. Cũng giống như một lần trước khi chết cách đó 10 năm. Anh dẫn
cháu về thăm, cháu đòi bà đem cháu ra quán uống nước, lần đó cháu
đòi uống bia. (Vì thói quen mỗi lần uống bia có cháu bên cạnh, anh
thường cho cháu hớp bia nên lâu ngày thành quen). Lần này cũng vậy
nhưng bà lại thử: Cháu muốn uống thì dẫn bà đi, chứ bà không biết có
quán nào quanh đây cả. Thế mà Cháu đã dẫn tay bà tới đúng quán ngày
trước. Ra đến đó cháu buột miệng nói:
- Đây là quán ngày trước bà dẫn cháu ra, và bà cho cháu uống bia
đó.
Thế là bà ôm chầm lấy cháu ngẹn ngào……..
Câu chuyện làm cho không gian chiều càng thêm sâu
lắng. Mọi người ngồi bất động chú mục vào anh theo dõi. Tôi đặt câu
hỏi:
- Khi cháu mất anh có làm 49 ngày, 100 ngày và hết tang cháu không?
Anh trả lời đã làm đủ cả.
Câu chuyện hấp dẫn và lôi cuốn khi nghe anh kể
lại lời cháu thuật khi cháu chết. Giật mình và thêm ngạc nhiên,
chúng tôi mời anh uống nước rồi tiếp tục câu chuyện.
Anh bảo:
- Cháu nó nói với tôi có người đạp lên mặt con. Cháu đã chỉ ra
người đó. (khi người ta hạ quan tài, thường có người đứng lên nắp
quan tài để lấp đất và họ đã dẫm đạp lên nắp quan tài giống như đạp
lên mặt nó. Hành động cứ nghĩ là bình thường, vì dưới kia là xác chết
không còn hay biết).
Chính cháu bảo:
- "Đêm đó con về nhà nhưng không vào cửa được, vì có một ông to
lớn dưới đập nước lên chặn đường không cho con vào cửa - Trong cơn
hoảng sợ, lúc đó có người (anh Hoan) đi đâu về ngang qua chỗ con,
thế là con bám theo cho đỡ hoảng sợ”. Và cháu ở gia đình anh Hoan
cho đến khi đầu thai.
Giờ thì bé Tiến đã lớn tròn 5 tuổi và ở hẳn với
gia đình anh Tân. Cháu đòi đi học bên này, chính cháu đã nói tên trường
mà ngày trước cháu đi học. Đi học cháu không chịu bọn trẻ cùng lớp
gọi mày tao với cháu, mà cho là mình đã mười mấy tuổi rồi và xưng bạn
bè với những đứa trẻ ngày trước cùng học.
Tôi hỏi anh là cháu còn nhớ thêm gì nữa không, anh
nói:
-Dạ, tất nhiên trí nhớ cháu có giới hạn. Cháu
chỉ nhớ chừng ấy thôi, chỉ nhớ những gì lúc cháu lên năm. Tôi hỏi:
-Anh có thay đổi cách nhìn, cách sống thế nào
không khi câu chuyện này là sự thực và anh là người trong cuộc? Anh
chỉ trả lời:
-Tất nhiên là có thay đổi.
Chúng tôi yên lặng, mỗi người miên man nghĩ ngợi
theo cách nhìn và hiểu của mình. Bóng đêm xuống dần, quán bên sông đã
bắt đầu có người vào. Chúng tôi chia tay anh Tân. Dòng sông vẫn lặng
yên, tôi đưa mắt nhìn về xóm bên kia sông mà mong lung nghĩ ngợi…. Bởi
theo lời mọi người, ở đó có lắm chuyện ''Con lộn" như vậy. "Con lộn"
là một từ địa phương vùng đó, nhằm chỉ những trường hợp con mình chết
rồi sinh ra vào nhà người khác mà còn nhớ kiếp trước. Đó là sự tái sinh
mà nhà Phật gọi khi con người đi đầu thai. Tôi mỉm cười suy nghĩ:
chúng ta không là "Con Lộn" chắc. Khác chăng là chúng ta mê muội hơn
nên không còn nhớ được gì khi đi đầu thai.
Rời Vụ Bản, tôi thầm cảm ơn chuyến về này đã
may mắn cho tôi biết được trường hợp cậu bé Tiến, để xác tín thêm
về niềm tin lời Phật dạy, niềm tin về nhân quả luân hồi.
Viết tại Nho Quan, tháng giữa xuân
Ất Dậu
Thích tâm Hiệp