Tham tài sản
Ngày xưa, tại một làng biên giới có xảy ra tai nạn binh đao, dân chúng phải bồng bế nhau chạy lánh nạn. Trong đoàn người di tản đó, có thanh niên con nhà giàu, của cải vô số. Anh mặc trong người đến ba bộ đồ, mang theo một túi da cùng bốn bao vải lớn chứa đầy ngọc ngà châu báu. Ai thấy anh cũng bật cười. Một vài người tốt bụng khuyên:
- Đường đi tỵ nạn rất hoang vắng, trộm cướp nhiều, anh mang hành lý cồng kềnh thế này, e rằng lành ít dữ nhiều đó!
Anh chàng biện hộ:
- Đây là tài sản của riêng tôi, chưa chắc ai có được. Người đâu của đó. Thà chết chứ tôi không bỏ lại được!
- Nào ai có bắt anh vứt bỏ đâu. Có điều mang theo ngờ ngờ như thế này e rằng rước họa vào thân!
Giặc tan, mọi người đều lục tục kéo về, tất cả đều đủ mặt, duy chỉ có anh chàng nhà giàu nọ thì không có ngày về. Anh ta đã bị cướp giết chết .
Lời bàn:
Cõi đời mà chúng ta sống đây thuộc về Dục giới, nghĩa là chúng ta xem ngũ dục là của báu. Đó là những món sắc, thinh, hương, vị, xúc làm đẹp lòng, vừa ý thiên hạ. Chúng sinh thường chém giết nhau để tranh danh, đoạt lợi. Bởi vậy, trong đời sống nếu có ai có được ít tiền của, tài năng, danh tiếng hoặc sắc đẹp mà lại cố tình diễn cho người khác thấy, thì tai họa sẽ khó mà lường được.
Bởi vậy, đức Phật đã không phải là không có thâm ý khi chế ra năm giới cấm cho người Phật tử, với mục đích để ngăn ngừa sự chi phối của ngũ dục này.
Nếu trong cuộc sống, chúng ta không có nhiều tiền của, danh lợi và sắc đẹp thì chúng ta đừng nên bi quan, mặc cảm, tủi phận. Vì những thứ ấy trông vào thì thật lôi cuốn nhưng nó là bản chất của dục lạc. Nếu chúng ta có nó càng nhiều thì nhu cầu hưởng thụ càng cao, dẫn đến sự đau khổ càng sâu. Nên có ít nó thì ta càng ít bị chi phối. Cứ an lòng, sống an phận trong mọi hoàn cảnh theo tinh thần “thiểu dục tri túc” thì hạnh phúc sẽ ở liền với ta trong từng phút, từng giây.