“Mẹ già
như chuối chín cây
Gió lay mẹ
rụng…con chịu mồ côi…
Mồ côi tội
lắm ai ơi!
Đói cơm khát
nước biết người nào lo…”
Lời hát ru nhẹ
nhàng mà trầm buồn da diết ấy đi vào trong cả giấc mơ của Hiền. Bao lần chị
giựt mình thảng thốt ngồi bật dậy… ngơ ngác nhìn quanh. Chẳng có gì khác ngoài
bóng đêm lạnh giá bao trùm hai dãy xà lim hun hút. Chốc chốc vẳng lại tiếng
thạch sùng chặc lưỡi, tiếng chí chóe của mấy chú tí ưa khuấy rối trong xó tối.
Và cả tiếng thở dài của ai đó dội qua mấy bức tường xanh rêu im ỉm…
Đằng sau cánh cửa song sắt, sự
sống và cái chết chỉ cách nhau một đường ranh hoặc là kéo dài đến vô tận. Ngày
đầu tiên bước chân qua ngạch cửa trại giam, Hiền coi như đời mình đã chết. Chết
với bất cứ lý do gì thì cũng một lần chết, thế thôi. Vậy mà Hiền vẫn không thể
chết được. Hôm bé Ti được bà ngoại dẫn vào thăm, thằng bé cứ ôm chầm lấy chị.
Dường như dự cảm được điều suy nghĩ của mẹ, nên nó bi bô mãi: “Mẹ ơi! Mẹ về với
con nhé. Con nhớ mẹ lắm. Mẹ đừng chết. Nhất định mẹ không được chết”
Nước mắt bao giờ chẳng chảy
xuôi. Thương con thơ mới mấy tuổi đầu đã phải hứng chịu bơ vơ côi cút, Hiền còn
đau lòng hơn khi người mẹ già phải tần tảo thăm nuôi mình trong cảnh tù tội. Cả
đời mẹ… cho đến tận tuổi già bóng xế vẫn chưa có được một ngày an vui nhàn nhã
“Má già rồi. Chẳng biết sống chết ngày nào… Nhưng bé Ti,
nó ngoan lắm. Ngày nào cũng lên bàn Phật tụng kinh với má để cầu nguyện cho con
mau sớm trở về. Tuổi thơ mất mẹ bất hạnh lắm còn à!. Hãy sống vì con. Cũng như
má đã sống cả đời vì con…” Nước mắt lưng tròng, Hiền nghe như ngàn mũi tên đâm
vào trái tim mình đau nhói. Lòng mẹ bao la như trời bể. Ôi! giá như trước đây,
Hiền biết nghe theo lời khuyên can của mẹ…
- Tiền bạc cần thiết thật,
nhưng phải đâu là tất cả. Con trông coi cửa hàng cũng dư ăn dư để. Còn chuyện
cho vay góp vốn là trái với lương tâm đạo lý. Vả lại thời cơ may rũi không thể
lường hết được…
Chị lớn tiếng ngắt lời:
- Thời buổi này người ta làm
ăn đủ kiểu cả, miễn sao có thật nhiều tiền. Bạn bè đồng lứa đã lên tới đâu rồi
chứ đâu phải ì ạch như con. Mà con có làm gì quá đáng. Con gom tiền để đầu tư
vào các thương vụ lớn. Tiền đẻ ra tiền. Bao năm tiền lời tiền vốn đều sòng
phẳng…đâu có gian dối lường gạt ai đâu.
Người mẹ vẫn nhỏ nhẹ:
- Công việc làm ăn của con, má
không rành. Mình có vốn ít thì làm ăn nhỏ thôi. Con đầu tư lớn, nếu gặp rủi ro
thì lấy gì trả cho người ta. Má nói để con dè chừng mà suy xét thiệt hơn. Mình
làm ăn lương thiện thì trời Phật sẽ hộ trì…
Hiền càng bực mình gắt gỏng:
- Má ơi! Con biết mình đang làm
gì mà. Lương thiện với chẳng lương thiện. Má cứ nói toàn những chuyện xui xẻo
không đâu …
Rồi điều gì đến cũng phải đến…
Hiền dốc hết vốn liếng vay mượn cho vào canh bạc cuối cùng với hy vọng tiền lời
bạc tỷ. Vậy mà… thoáng chốc tất cả đã vụt cánh bay xa chẳng lưu lại chút tăm
hơi dấu vết. Tiền mất. Gia sản bị tịch biên phát mãi vẫn không trả hết món nợ
khổng lồ. Người ta đưa chị ra tòa. Mức án năm năm tù giam có lẽ còn quá nhẹ đối
với nhiều người. Nhưng với Hiền thế là hết. Mộng ước giàu sang chỉ còn là nắm
tro tàn hư ảo. Nhà cửa không còn. Hạnh phúc cũng đổ vỡ. Người chồng sau nhiều
năm chung sống, cũng dứt áo ra đi với không ít lời đắng cay nghiệt ngã.
- Con đừng nghĩ quẩn quanh
nữa. Mấy năm thụ án rồi sẽ chóng qua. Nếu con có niềm tin và nghị lực thì cuộc
sống ngày mai vẫn còn nhiều ý nghĩa. Những gì con đã gây ra thì phải nhận lấy
hậu quả. Chết mà chưa trả hết nợ, thì oan khiên còn đeo đẳng đến kiếp sau...
Hiền cười nhạt, giả tảng như
không nghe lời mẹ nói bên tai. Đến nước này mà bà còn đem chuyện nhân quả báo
ứng gì gì đó nói mãi. Bao đêm nằm trong ngục tối, Hiền cũng đã suy nghĩ lung
tung lắm rồi. Chị ước mong kiếm thật nhiều tiền. Đồng tiền không do công sức,
nhưng Hiền cũng đã đổ biết bao tâm trí vào đó. Chỉ vì quá cả tin vào năng lực
và sự xét đoán của mình, chị đã không nghĩ đến một kết cục bi thảm. Hiền cũng
chẳng hề có ý lường gạt ai, không bỏ trốn khi công việc làm ăn thua lỗ vỡ nợ.
…- Hiền à! Hiền…
Sáng sớm Hiền còn đang mơ màng
thì chị Ba đến gọi dậy:
- Em chuẩn bị công việc quét
dọn sớm. Sáng nay, tất cả tù nhân sẽ được xuống trại nghe pháp.
Hiền ngỡ tai mình lùng bùng
nên hỏi lại:
- Là sao ? Em chưa hiểu ?
Chị Ba giải thích:
- Quý thầy ở thành phố vẫn
thường ra đây giảng pháp, giao lưu với tội nhân. Cũng nhằm giúp họ ổn định tinh
thần, tìm lại niềm tin cùng lẽ sống ngày mai…
Hiền vội lên tiếng:
- Thôi cho em xin. Mà em không
xuống nghe có được không?
Chị Ba nhìn Hiền:
- Em không khỏe à?
Hiền cúi đầu đáp nhỏ:- Hôm nay
rằm, má em đưa bé Ti vào thăm.
- Hôm nay mới mười bốn thôi
em. Nhớ con quá nên lộn cả ngày tháng. Mà như chị biết thì má em cũng là Phật
tử…
Hiền thẩn thờ:- Dạ…Má em là
Phật tử. Còn em… thì không. Vậy mà em cứ ngỡ hôm nay là ngày rằm.
- Em nên xuống nghe. Quý thầy
nói chuyện hay lắm. Phù hợp với tâm lý lòng người. Nhân mùa Vu Lan, thầy sẽ
giảng về tình mẹ. Có cả lễ cài hoa hồng. Nếu muốn em sẽ cùng với mọi người giao
lưu ca hát giúp đầu óc thư giản thoải mái đôi chút…
Hiền dõi nhìn theo chị quản lý
căn tin trại giam vừa đi khuất. Những ngày mới vào trại, Hiền được chị Ba an ủi
khuyên bảo như đứa em nhỏ. Chị cũng là tù nợ, đã có thâm niên mười năm ở trại
giam này. Chị được giảm án và đặc cách về làm bên căn tin. Cuối năm nay chị sẽ
trở về với đời sống bình thường. Chồng thì đã có gia đình khác. Ba đứa con ngày
chị đi tù chúng còn bé xíu. Nhờ mấy người dì nuôi nấng cho ăn học. Bây giờ đứa
nhỏ nhất cũng sắp vào đại học rồi. Chị rất tự hào về các con.
- Nhìn chúng trưởng thành nên
người chị vui lắm. Chị chỉ ân hận một điều là ngày mẹ chị bịnh rồi xuôi tay
nhắm mắt, chị không có mặt một bên… Ngày với vào tù, chị cũng chán đời, cũng
muốn chết như em vậy. Rồi thời gian, chị lấy lại được niềm tin là nhờ biết niệm
Phật và nghe thuyết giảng. Có những lỗi lầm quá khứ mình không thể nào gột rửa
hết được. Chỉ còn biết tỏ lòng ăn năn hối cải, hướng thiện và nhìn về tương
lai.
***
… Suốt ngày người Hiền cứ bần thần. Chị làm
việc mà tâm trí cứ để tận đâu. Chờ mãi vẫn không nghe ai gọi ra gặp người nhà.
Chắc má Hiền bận đi chùa. Trời mưa dầm từ sáng sớm đến gần trưa mới dứt. Tháng
bảy mưa ngâu. Mùa vu Lan Thắng Hội. Mùa xá tội vong nhân. Và hôm nay đã là ngày
rằm. Ngày gắn kết mọi thâm tình cốt nhục yêu thương. Mấy cụm từ này dường như
Hiền chỉ mới kịp ghi nhớ và hiểu ra…
- Mẹ
ra kìa ngoại…
Tiếng
bé Ti mừng rỡ reo vang rồi liếng thoáng đủ điều:
- Mẹ
ơi! Hôm qua dì Loan và ngoại dẫn con đi chùa. Con được sư phụ cài hoa màu hồng.
Dì Loan thì cài hoa trắng. Con cũng xin một bông hoa màu hồng cho mẹ. Dì Loan
nói vì mẹ còn bà ngoại…
Chị ôm ghì lấy con mừng mừng
tủi tủi. Quay qua mẹ, chị nói khi nhìn thấy một giỏ đầy thức ăn bánh trái:- Má
đừng mang gì cho con nữa. Con không thiếu gì đâu. Mà già rồi. Còn lo cho bé Ti…
- Chỉ là vài món chay và ít
trái cây. Con ở trong đây khỏe là má mừng. Con đừng nghĩ ngợi gì cả. Đã có con
Loan lo cho má…
Hiền quay nhìn Loan- cô em họ
mà trước đây chị cho là kẻ lập dị khác người. Loan thích đi chùa, làm từ thiện,
thích những việc chẳng đem đến chút lợi lộc bạc tiền nào cho cuộc sống bản
thân.
- Chị cám ơn Loan. Cám ơn em
nhiều lắm…
Hiền nghẹn lời xúc động. Loan
bước tới nắm lấy tay chị:
- Chị đừng nói vậy. Em mồ côi
mẹ. Được má Hai và chị thương yêu nuôi dạy từ nhỏ. Bây giờ chị có chuyện, thì
em cũng phải có bổn phận lo cho má Hai. Chị an tâm đừng lo nghĩ nhiều. Mấy năm
rồi cũng qua nhanh…
Quay qua bé Ti, Loan vội
nhắc:- Ti…con cài hoa hồng cho mẹ Hiền đi…
Nhìn đôi tay bé nhỏ của con
cài cành hoa hồng vải lên ngực áo mình, nước mắt Hiền lại chực trào ra. Không
như chị Ba, Hiền còn diễm phúc cài hoa hồng đỏ, để được tự hào vì còn có mẹ
trên đời. Màu hoa gợi lên bao niềm vui và cả nỗi buồn của một đứa con lầm lỗi
không vẹn câu hiếu đạo với người mẹ sinh thành. Hiền chợt rùng mình. Nếu như
chị chết, thì bé Ti sẽ ra sao. Màu hoa trắng nhuộm buồn vây kín cả đời người
trong nỗi mất mát chia xa tình mẫu tử.
Hôm qua, Hiền lên giảng đường
dự buổi nói chuyện của vị thầy. Chị ngạc nhiên khi nhìn những bạn tù, nhiều
người còn khá trẻ, chăm chú lắng nghe hết sức kính cẩn. Những gương mặt... lúc
này trông thật hiền lành chân phát lại đỏ hoe trong tiếng sục sùi. Vài người
gục mặt thổn thức. Thầy giảng ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan, về ân đức sanh thành,
về công lao khó nhọc của cha mẹ. “Ai sanh
con lai không muốn con nên người hữu dụng. Con người có thể lầm lạc rồi xây dựng
lại bằng niềm tin và ý chí. Nhưng một khi đánh mất tình mẹ, thì đi hết cuộc đời
cũng không thể tìm kiếm lại được” Mắt Hiền cay cay. Chị cũng khóc.
Bóng
chiều xuống nhanh. Sau cơn mưa bầu trời lại tỏa sáng. Hiền đứng lặng dõi nhìn
theo dáng nghiêng nghiêng của mẹ cho tới khi khuất dần sau cánh cổng nhà giam.
Bỗng chị giật mình vì những âm thanh rộn ràng dội lại từ phía trong hội trường.
Giờ này các phạm nhân đã bắt đầu trình diễn văn nghệ. Những bài hát về lòng mẹ
được cất lên. Những cung bật chứa chan niềm yêu thương như những mạch nguồn
tuôn chảy không bao giờ vơi cạn. Bất giác Hiền nghe lòng nhẹ nhõm bâng khuâng.
Có một niềm tin vừa được khơi dậy, chói sáng nơi tận cùng tâm thức u minh.
Một ngày sắp trôi qua.
Năm tháng cũng nhanh chóng đi qua. Nhưng cuộc sống ngày mai với Hiền chắc chắn
sẽ không còn là chuỗi ngày dài lê thê buồn thảm.