The Buddhist nun known as Ryonen was born in 1797. She was a granddaughter of
the famous Japanese warrior Shingen. Her poetical genius and alluring beauty
were such that at seventeen she was serving the empress as one of the ladies of
the court. Even at such a youthful age fame awaited her.
The beloved empress died suddenly and Ryonen’s hopeful dreams vanished. She
became acutely aware of the impermanency of life in this world. It was then that
she desired to study Zen.
Her relatives disagreed, however, and practically forced her into marriage. With
a promise that she might become a nun after she had borne three children, Ryonen
assented. Before she was twenty-five she had accomplished this condition. Then
her husband and relatives could no longer dissuade her from her desire. She
shaved her head, took the name of Ryonen, which means to realize clearly, and
started on her pilgrimage.
She came to the city of Edo and asked Tetsugyu to accept her as a disciple. At
one glance the master rejected her because she was too beautiful.
Ryonen then went to another master, Hakuo.
Hakuo refused her for the same reason, saying that her beauty would only make
trouble.
Ryonen obtained a hot iron and placed it against her face. In a few moments her
beauty had vanished forever.
Hakuo then accepted her as a disciple.
Commemorating this occasion, Ryonen wrote a poem on the back of a little mirror:
In the service of my Empress I burned incense to perfume my exquisite clothes,
Now as a homeless mendicant I burn my face to enter a Zen temple.
When Ryonen was about to pass from this world, she wrote another poem:
Sixty-six times have these eyes beheld the changing scene of autumn. •
I have said enough about moonlight,
Ask no more.
Only listen to the voice of pines and cedars when no wind stirs.
Liễu ngộ
Ni sư Ryonen[60]
sinh năm 1797. Cô là cháu nội của
Shingen, một vị tướng Nhật nổi tiếng. Sắc đẹp quyến rũ và thiên tài về thi ca đã
khiến cô trở thành một công nương trong triều đình, kề cận bên hoàng hậu khi mới
17 tuổi. Tuy còn quá trẻ như thế nhưng danh vọng đã chờ đón cô.
Rồi vị hoàng hậu kính yêu của cô đột ngột qua đời và những mơ ước tràn đầy hy
vọng của cô cũng tan thành mây khói. Cô bỗng nhận thức được một cách sâu sắc về
sự vô thường trong cuộc sống trên thế gian này. Ngay khi ấy, cô mong muốn được
tu học thiền.
Tuy nhiên, gia đình cô không đồng ý và gần như ép buộc cô phải lập gia đình.
Ryonen chỉ đồng ý nghe theo với điều kiện là sau khi sinh 3 đứa con cô sẽ được
phép xuất gia làm ni cô.
Khi cô chưa được 25 tuổi thì điều kiện này đã đáp ứng, và chồng cô cũng như
những người thân khác không còn ngăn cản ước nguyện của cô nữa. Cô cạo tóc, lấy
tên mới là Ryonen, có nghĩa là “liễu ngộ” hay “giác ngộ hoàn toàn”. Rồi cô khởi
sự cuộc hành trình cầu đạo.
Cô tìm đến thành phố Edo và cầu xin ngài Tetsugyu nhận làm đệ tử. Chỉ nhìn
thoáng qua, vị thầy này đã từ chối ngay vì cô quá đẹp!
Ryonen lại tìm đến một bậc thầy khác, ngài Hakuo. Ngài cũng từ chối với cùng lý
do, bảo rằng sắc đẹp của cô hẳn chỉ gây ra phiền toái mà thôi!
Ryonen liền lấy bàn ủi nóng áp lên mặt mình. Chỉ trong chốc lát, sắc đẹp của cô
đã vĩnh viễn không còn nữa.
Ngài Hakuo liền nhận cô làm đệ tử.
Để ghi nhớ sự kiện này, Ryonen đã viết mấy câu thơ phía sau một tấm gương soi
nhỏ:
Ta đốt hương khi theo hầu hoàng hậu,
Để làm thơm những y phục đẹp xinh.
Giờ đây làm kẻ hành khất không nhà,
Ta đốt khuôn mặt để bước vào cửa thiền.
Khi ni sư Ryonen sắp lìa bỏ thế giới này, bà để lại một bài thơ khác:
Sáu mươi sáu mùa thu,
Từng đổi thay trước mắt.
Ta đã nói đủ rồi,
Về ánh sáng vầng trăng.
Thôi đừng hỏi thêm nữa,
Chỉ lắng nghe thông ngàn,
Và những cây bách hương
Khi không có gió!
Viết sau khi dịch
Quả là một cuộc hành trình tìm cầu chân lý có một không hai! Điều đáng nói ở đây
là, mục tiêu của cuộc hành trình đã được xác lập ngay từ bước khởi đầu, khi ni
sư chọn cho mình cái tên Ryonen – liễu ngộ. Dũng mãnh và dứt khoát nhưng không
bồng bột, Ryonen biết rõ khi nào mới nên hành xử một cách quyết liệt. Vì thế, cô
vẫn chấp nhận sự sắp xếp của gia đình để đi vào con đường mà bản thân mình không
mong muốn, nhưng xác định rõ đó chỉ là một sự thỏa hiệp tạm thời. Khi đã thực sự
lên đường cầu đạo, cô không thối chí trước sự từ chối của các bậc thầy, mà sẵn
sàng hủy hoại nhan sắc xinh đẹp của mình khi nó trở thành một chướng ngại trên
đường cầu đạo. Dù là một phụ nữ, Ryonen đã thể hiện ý chí và quyết tâm tu tập
còn hơn cả nhiều đấng trượng phu lỗi lạc!