Zengetsu, a Chinese master of the Tang dynasty, wrote the following advice for
his pupils:
¨ Living in the world yet not forming attachments to the dust of the world is
the way of a true Zen student.
¨ When witnessing the good action of another encourage yourself to follow his
example. Hearing of the mistaken action of another, advise yourself not to
emulate it.
¨ Even though alone in a dark room, be as if you were facing a noble guest.
¨ Express your feelings, but become no more expressive than your true nature.
¨ Poverty is your treasure. Never exchange it for an easy life.
¨ A person may appear a fool and yet not be one. He may only be guarding his
wisdom carefully.
¨ Virtues are the fruit of self-discipline and do not drop from heaven of
themselves as does rain or snow.
¨ Modesty is the foundation of all virtues. Let your neighbors discover you
before you make yourself known to them.
¨ A noble heart never forces itself forward. Its words are as rare gems, seldom
displayed and of great value.
¨ To a sincere student, every day is a fortunate day. Time passes but he never
lags behind. Neither glory nor shame can move him.
¨ Censure yourself, never another.
¨ Do not discuss right and wrong. Some things, though right, were considered
wrong for generations. Since the value of righteousness may be recognized after
centuries, there is no need to crave an immediate appreciation.
¨ Live with cause and leave results to the great law of the universe. Pass each
day in peaceful contemplation.
Không vướng bụi trần
Thiền sư Thiền Nguyệt,[91]
sống vào đời Đường, đã viết ra
những lời khuyên sau đây cho các đệ tử của ngài:
¨ Sống giữa thế gian nhưng không để vướng mắc bụi trần mới là một thiền sinh
chân chính.
¨ Khi thấy người khác làm điều tốt, hãy tự khuyến khích mình noi gương; nghe
biết lỗi lầm của người khác, hãy tự nhắc nhở mình chớ nên làm theo.
¨ Dù ở một mình trong phòng tối, hãy giữ mình như đang tiếp khách quý.
¨ Bày tỏ cảm xúc, nhưng không vượt quá bản chất tự nhiên của mình.
¨ Sự nghèo khó là tài sản quý giá, đừng bao giờ đổi nó để lấy một cuộc sống dễ
dàng.
¨ Một người có thể tỏ ra ngốc nghếch nhưng không phải vậy. Có thể người ấy chỉ
đang giữ gìn cẩn thận sự khôn ngoan của mình.
¨ Đức hạnh là thành quả của sự nghiêm trì giới luật chứ không phải tự nhiên từ
trên trời rơi xuống như mưa hay tuyết.
¨ Khiêm hạ là nền tảng của tất cả đức hạnh. Hãy để những người chung quanh tự họ
nhận biết được ta trước khi ta tự mình phô bày.
¨ Một tâm hồn cao quý không bao giờ tự đề cao mình. Mỗi lời nói xuất phát từ tâm
hồn đó đều là châu ngọc quý hiếm, không mấy khi biểu lộ và luôn có giá trị lớn
lao.
¨ Với một thiền sinh chân thật thì mỗi ngày đều là một ngày may mắn. Thời gian
trôi qua nhưng người ấy không bao giờ tụt lại phía sau. Những sự vinh nhục đều
không thể làm cho người ấy động lòng.
¨ Hãy tự trách mình, đừng bao giờ chê trách người khác.
¨ Đừng bàn luận những việc đúng sai. Có những điều dù đúng nhưng vẫn bị xem là
sai trong nhiều thế hệ. Vì giá trị của sự thật có thể được nhận biết sau nhiều
thế kỷ nên không cần thiết phải đòi hỏi một sự chấp nhận ngay tức khắc.
¨ Hãy sống hết lòng với việc gieo nhân và để mặc kết quả tự nhiên diễn ra theo
quy luật chung. Hãy để mỗi ngày đều trôi qua trong sự suy ngẫm thật bình lặng.
Viết sau khi dịch
Mỗi điều nêu trên đều có thể là một bài học suốt đời, mà cũng là sự biểu lộ hoàn
toàn tự nhiên của một nếp sống thiền. Vì thế, thật khó mà nói được thiền sư đang
dạy dỗ các môn đồ hay đang mô tả chính những kinh nghiệm sống của mình.