Zen pupils take a vow that even if they are killed by their teacher, they intend
to learn Zen. Usually they cut a finger and seal their resolution with blood. In
time the vow has become a mere formality, and for this reason the pupil who died
by the hand of Ekido was made to appear a martyr.
Ekido had become a severe teacher. His pupils feared him. One of them on duty,
striking the gong to tell the time of day, missed his beats when his eye was
attracted by a beautiful girl passing the temple gate.
At that moment Ekido, who was directly behind him, hit him with a stick and the
shock happened to kill him.
The pupil’s guardian, hearing of the accident went directly to Ekido. Knowing
that he was not to blame, he praised the master for his severe teaching. Ekido’s
attitude was just the same as if the pupil were still alive.
After this took place, he was able to produce under his guidance more than ten
enlightened successors, a very unusual number.
Mười người nối pháp
Các thiền sinh phát nguyện rằng dù có bị giết chết dưới tay thầy họ cũng vẫn
quyết lòng học thiền. Thường thì họ cắt vào ngón tay để lấy máu làm chứng cho
lời thề nguyện của mình. Lâu dần, sự thề nguyện như thế chỉ còn là hình thức
suông mà thôi. Vì thế, việc một người đệ tử chết dưới tay thiền sư Ekido
[87]
có thể xem như trường hợp tử vì đạo.
Thiền sư Ekido là một vị thầy nghiêm khắc. Các đệ tử đều sợ ngài. Có một đệ tử
đang làm phận sự đánh cồng để báo giờ trong ngày đã bỏ lỡ công việc khi dán mắt
theo một cô gái đẹp đi ngang qua cổng chùa.
Ngay lúc đó, thiền sư Ekido đang đứng ngay phía sau anh ta, liền quất cho anh ta
một gậy. Thật không may, vì quá kinh sợ nên anh ta ngã lăn ra chết.
Người giám hộ của đệ tử này hay tin tai nạn xảy ra liền trực tiếp đến gặp ngài
Ekido. Biết thiền sư không có lỗi trong việc này, ông ca ngợi ngài về sự giáo
hóa nghiêm khắc. Ngài Ekido thì vẫn hành xử không có gì thay đổi, như thể người
đệ tử kia vẫn còn sống.
Sau khi chuyện này xảy ra, trong số đệ tử mà thiền sư Ekido dẫn dắt có đến hơn
mười người chứng ngộ và kế tục giáo pháp của ngài. Quả là một con số hết sức phi
thường!
Viết sau khi dịch
Người xả thân cầu đạo sao có thể để cho sắc dục lôi cuốn? Đó là vì bốn chữ “xả
thân cầu đạo” đã không còn giữ được nguyên vẹn ý nghĩa của nó. Để khôi phục ý
nghĩa này, một cơn sấm sét tất nhiên là cần thiết. Người đệ tử chết dưới tay
thầy Ekido không phải là người duy nhất đáng chết, nhưng cái chết của anh ta là
một sự hy sinh để cứu sống những người còn lại: những người đang chết ngay trong
khi còn sống! Cho nên gọi là “tử vì đạo” cũng không phải là không có lý!